Tuesday, February 11, 2025
spot_img
HomeCĐVNHNVợ Obama tru tréo: "Donald Trump là ngụy Tổng Thống”

Vợ Obama tru tréo: “Donald Trump là ngụy Tổng Thống”

*Vợ Obama tru tréo: “Donald Trump là ngụy Tổng Thống”

      *BẢN TIN THỜI SỰ NỔI BẬT HÔM NAY:

1-BIẾM-MINH HỌA ĐẶC BIỆT

2-CLIPS QUAN TRỌNG:

* Vợ Obama tru tréo: “Donald Trump là ngụy Tổng Thống” và cú đáp trả thấu cáy của TT Trump!
(có thuyết minh)
* OBAMA BỊ CHÍNH Bạn Học Cũ TỐ – OBAMAGATE TỘI ÁC CHÍNH TRỊ LỚN NHẤT NƯỚC MỸ
* California man charged with mail-in voting fraud in three elections
*CLIP VUI: CHÍCH NGỪA CÔ VY
*9 NGƯỜI TC KHAI VỚI CQĐT-BQP ĐƯA 5 TỶ CHO 2 NGƯỜI VN VÀ CHAI LO NHỰA CHỨA VIKHUẨN CÚM VÀO ĐÀ NẴNG
* Biggest Trump Boat Parade of All Time!
* Sau khi gặp chị Kiều sáu múi, vòng bụng của Huy Tí Hon biến đổi kỳ lạ 

*-LƯỢM TRÊN FACEBOOK:

* SỰ KHÁC BIỆT
*ĐỊNH NGHĨA VỢ – VỢ LÀ GÌ
https://twitter.com/seanhannity/status/1264504938471841794?s=20

*- TIN NÓNG THỜI SỰ QUANG TRỌNG:

* Trump phản đòn với Michelle Ô-Bà-Má (ơi): Nhờ chồng bà mà tôi đắc cử !
*GS TRẦN THỦY TIÊN: Sự thật âm mưu làm loạn – đổ tội cho TT Trump của đảng DC
* Người thật, việc thật, lời thật của một người thuộc đảng Dân Chủ, nhưng nay đã thức tỉnh, quay về vùng ánh sáng, bỏ lại bóng tối sau lưng.
* TOÀN BỘ SỰ THẬT VỀ TÊN GEORGE FLOYD
* BLACK LIVE MATTER CỦA HUBERT VÕXin mở link để nhìn tận mắt, nghe tận tai bọn lưu-manh BML/Antifa hò-hét đòi người dân nộp nhà, “trả đất” cho chúng y như Việt cộng kéo nhau đi đấu-tố thời thập-niên 1950 và cướp nhà thời 1975.
* Bạn không muốn thấy cảnh nhà thờ bị đốt, tượng thánh bị đập, tượng Đức Mẹ bị bôi bẩn, tượng Chúa Jesus bị đập vỡ mặt.
BẠN NÊN CHỌN AI?
* Nếu suốt ngày đau ốm đừng bỏ qua bài viêt này

*MỜI ĐỌC BÀI VIẾT BIÊN KHẢO GIÁ TRI LỊCH SỬ: “Tiếng Việt thời LM de Rhodes – tiền quí, cheo, tính tiền khi đi chợ …”
* Hành Trình Chia sẻ Với Những Mảnh Đời Bất Hạnh, vừa nhận được:

5-TRUYỆN NGẮN HAY MỜI ĐỌC

* GIỚI THIỆU NHÀ VĂN TRÀM CÀ MAU

*Mời nghe 2 Truyện ngắn Khỏi mỏi mắt đọc
* Bé Khoai Mì
* MẸ CHỒNG
* Chuyện người đàn bà khi cuộc chiến tàn

6-HỒI KÝ ĐẶC BIỆT:

* Người Ăn Mày Mé Láng
*LINH PHƯƠNG: Giọt Hồng Sương trên thềm Ðịa Ngục
*ĐIỆP MỸ LINK: Người Về

*KÍNH MỜI GHÉ THĂM WEB MỚI
https://hangoc2020.blogspot.com/

6-SA CHI LỆ GIỚI THIỆU TÁC GIẢ TÁC PHẨM NHIỀU THI SĨ

*QUÝ THI SĨ GÓP MẶT HÔM NAY:
*PHẠM THIÊN THƯ * TRẦN QUỐC BẢO * TRẦM VÂN * THANH THANH * TÍM * NGUYỄN MINH THANH * Ý NGA * ĐẶNG QUANG CHÍNH *MAI HUYỀN NGA * KIỀU PHONG *THA HƯƠNG * NGUYỄN PHƯƠNG THÚY * SA CHI LỆ *
*LƯU HOÀI *
***
7-DÒNG THƠ XƯỚNG HỌA, QUÝ THI SĨ:

* TÍM * MAILOC * ANH NGUYÊN * GIA CÁT MỖ
* THANH SONG KIM PHÚ * TDN * LÂM HOÀI VĂN *
*SONGQUANG * SÔNG THU * TRỊNH CƠ *
*CAO BỒI GIÀ * LIÊU XUYÊN * THÚY M *
* MINH THÚY THÀNH NỘI * CAO MỴ NHÂN *
* TRẦN NHƯ TÙNG * MỸ NGỌC * NHƯ THU *
*ĐỨC HẠNH * NĂM XÀ TÓN * SÁU THỜI SỰ *
* TÁM KHỎE * CỤ CỬ CALI * ĐỒ LÃNG NHÁCH *
***
*BIẾM-MINH HỌA
*CLIPS QUAN TRỌNG:
* Vợ Obama tru tréo: “Donald Trump là ngụy Tổng Thống” và cú đáp trả thấu cáy của TT Trump!

(có thuyết minh)
* OBAMA BỊ CHÍNH Bạn Học Cũ TỐ – OBAMAGATE TỘI ÁC CHÍNH TRỊ LỚN NHẤT NƯỚC MỸ

* California man charged with mail-in voting fraud in three elections

https://www.foxnews.com/us/california-man-charged-mail-in-voting-fraud-elections
California man charged with mail-in voting fraud in three elections

Paul Best
The Los Angeles District Attorney announced Tuesday that a California man has been charged with mail-in voting f…
A California man has been charged with mail-in voting fraud, accused of casting votes for his dead mother in three different elections.
*CLIP VUI: CHÍCH NGỪA CÔ VY

*9 NGƯỜI TC KHAI VỚI CQĐT-BQP ĐƯA 5 TỶ CHO 2 NGƯỜI VN VÀ CHAI LO NHỰA CHỨA VIKHUẨN CÚM VÀO ĐÀ NẴNG

* Biggest Trump Boat Parade of All Time!

* Sau khi gặp chị Kiều sáu múi, vòng bụng của Huy Tí Hon biến đổi kỳ lạ
***

***
CẢNH ĐẸP – BẤM VÀO HÌNH XEM ĐỔI MÀU ! ( LTT )
Nhớ bấm vào hình xem đổi màu
https://mp.weixin.qq.com/s/cj2hkTMugQvaGFvw_MsAzg
***
*LƯỢM TRÊN FACEBOOK:
* THI VẤN ĐÁP SỰ KHÁC BIỆT
Thầy: Em hãy cho biết sự khác nhau giữa Bộ Y Tế và Bộ Giáo Dục?
Trò: Dạ, Bộ Y Tế thì bán thuốc giả cho người nghèo, còn Bộ Giáo Dục thì bán điểm giả cho người giàu ạ.
Thầy: Chuẩn.

Thầy: Hãy nêu sự khác biệt giữa bán dâm và bán nước?
Trò: Dạ, bán dâm là bán cái của mình có, bán nước là bán cái không phải của mình, bán dâm có 99 phút còn bán nước là 99 năm ạ.
Thầy: Quá chuẩn.

Thầy: Em hiểu thế nào về câu: “Ý Đảng – Lòng dân”?
Trò: Dạ, muốn xem ý Đảng thì đọc báo nhân dân, còn muốn biết lòng dân thì xem phây búc ạ.
Thầy: Cực chuẩn, không cần chỉnh.
**
*ĐỊNH NGHĨA VỢ – VỢ LÀ GÌ* TIN NÓNG THỜI SỰ QUANG TRỌNG:

* Trump phản đòn với Michelle Ô-Bà-Má (ơi): Nhờ chồng bà mà tôi đắc cử !
Ngay sau bài nói chuyện của Michelle Ô-Bà-Má (ơi) chiều thứ hai trong đại hội đảng Rân Trủ Đầu Lừa, đổ thừa cho TT Trump về mọi chuyện nhất là chuyện Cúm Vũ Hán, và gọi TT Trump là “không xứng đáng làm Tổng Thống”, còn chồng của mụ thì biết khom lưng, biết khôn nhà dại chợ nên “xứng đáng hơn”.

TT Trump tweeted: Ừ, thì nhờ chồng bà biết “trị quốc” (giỏi như Khỉ Rừng Xanh) nên tui mới được trở thành Tổng Thống thứ 45 của Hiệp Chủng Quốc.
Cám ơn nghen !

Trump hits back at Michelle Obama after searing DNC speech, says he ‘would not be here’ if not for her husband
***
*GS TRẦN THỦY TIÊN: Sự thật âm mưu làm loạn – đổ tội cho TT Trump của đảng DC1. It is the Power of Truththat makes the sun shine and the winds blow, indeed all things rest upon Truth.

2. You can win a foolish by agreeing with him and you can win a scholar by Truth only. ~ Chanakya.

Mới đây, ngày 4.8.2020, nhà bình luận Barry Shaw có một bài viết rất xuất sắc và trung thực, được nhiều người chuyển cho nhau đọc, với tựa đề: Plot and Deflect. The Democrats’ path to victory. — Bày Mưu Kế và Đánh Lạc Hướng (về phía người khác) là cách để thắng của Democrats. Đó là chiến thuật của hai đồng chí CS Cloward & Piven (the Marxist pair) về việc vận động các nhóm cộng đồng địa phương gây xáo trộn để giành quyền, và áp dụng Thủ Thuật Cấp Tiến (Rules for Radicals) của Saul Alinksy để chống Tổng Thống Trump. Nên biết, Hillary Clinton khi còn là sinh viên, cực kỳ ái mộ Alinksy và hai bên đã trao đổi thư từ với nhau. Democrats cũng như CS, họ đã và đang âm mưu Gian Lận Bầu Cử vào Tháng 11, 2020, nên họ tạt nước “Gian Lận Bầu Cử” vào Tổng Thống Trump trước: Luôn kết tội người khác những gì chính họ đã làm.

Ông Shaw nói thẳng: Democrats biết là họ nói láo nhưng cứ nói, vì đó là một âm mưu chiến thuật để giành quyền. Mục tiêu tối hậu của họ là chiếm quyền và thay đổi nước Mỹ, không phải để cung cấp cho người dân những gì họ muốn, mà làm cho họ lệ thuộc vào một nhà nước chuyên chính, toàn quyền. Democrats know they are lying, but they will do it anyway. It’s part of the strategic plot to seize power. The ultimate aim is to gain power and change the country, not by giving the people what they want, but by making them dependent on an overpowering government.

Nên nhớ, Obama từng tuyên bố: “I will fundamentally transform America”. Và Marxist là Cộng Sản, mà CS dùng bạo động để tiêu diệt đối phương hoàn toàn, không nhân nhượng, xót thương. Chiến thuật CS của Coward-Piven gồm 4 mục tiêu là: 1. Phá vỡ hệ thống an lạc hiện tại; 2. Luôn luôn gây rối và tạo hỗn loạn trong nước; 3. Giành quyền chỉ huy sự hỗn loạn; và 4. Thực hiện Chủ Nghĩa Xã Hội và Chủ Nghĩa CS bằng quyền lực tuyệt đối của nhà nước chuyên chính.

Các đảng viên được huấn luyện (trained Marxits) dùng bạo động (use violence) để gây áp lực lên các lãnh đạo liên bang, tiểu bang, và cộng đồng địa phương. Họ chỉ đạo quần chúng biểu tình và nổi loạn khắp nơi, để mất an ninh và việc làm, tạo suy yếu kinh tế, khiến nhiều người dân cần phúc lợi (welfare), muốn lệ thuộc vào nhà nước (a vital part of communist ideology), để tiến tới lật đổ Hệ Thống Tự Do và Chính Quyền Dân Chủ hiện hữu. Ở nước Mỹ, Democrats luôn dùng mọi cách để giảm đi sự chú ý về âm mưu họ đang làm bằng cách đánh lạc hướng về phía TT Trump. Đây là một thủ thuật tâm lý: Đừng nhìn tôi, hãy dòm ngó ông ta. (Don’t look at me, keep watching him and look for his faults). Chứng Minh:

1) Russian Collusion – Thông đồng với Russia: chỉa oan sai vào TT Trump để hãm hại ông, sau khi Obama đã dùng 8 năm làm chính việc đó: thông đồng với Russia.

Bằng Cớ #1 – Uranium One: Obama và Ngoại Trưởng Hillary Clinton đã bán 80% Uranium của nước Mỹ cho Putin, qua các Russian companies, nên họ đã tặng lại các số tiền lớn vào Clinton Foundation và mời Bill Clinton qua Moscow nói chuyện để có cớ cho Bill nửa triệu Mỹ kim, và che tội tham nhũng.

Bằng Cớ #2 – Obama bị bắt gặp nói chuyện (mike conversation) với Russian president, Dmitri Medvedev, năm 2012, “This is my last election. After my election, I have more flexibility.“ – Đây là cuộc bầu cử cuối cùng của tôi. Sau bầu cử, tôi sẽ dễ dàng hơn”, và Medvedev đã trả lời “tôi sẽ báo tin này cho Putin”. Russian collusion.

Bằng Cớ #3 – Obama đã dùng Biden “thân mật” với Ukraine, một nước Âu Châu rất tham nhũng lúc đó. Nên Biden và con trai Hunter mới “làm ăn” lớn với một công ty dầu Ukraine, và người ta có thể nghi ngờ Obama được chia phần tham nhũng. Khi Russia xâm lăng Ukraine, Obama cho họ mền và lều (blankets and tents) mà không hề viện trợ quân đội cho họ, nên đã giúp Russia chiếm đóng phần lớn lãnh thổ Ukraine. Đúng là Russian collusion. Sau này, TT Trump đã viện trợ quân đội Ukraine hỏa tiễn chống lại, chứng tỏ TT Trump cứng rắn với Putin hơn Obama. Trong khi báo chí phe tả Mỹ, Việt nói láo ngược lại, theo chỉ thị của leftist Democrats, y như VC, đảng ra lệnh nói gì, báo chí Việt đồng loạt viết tin y hệt, cùng giọng điệu và cả chữ dùng, như con két.

Bằng Cớ #4 – Russian collusion was evident throughout Obama’s term as president, but this was the lie they leveled against President Trump, even before he became president. And they did it by manufacturing a fake dossier based on Russian disinformation obtained with payments from the Democrat National Committee and the Hillary Clinton Campaign to a foreign agent, Christopher Steele, to come up with Russian dirt on Trump, which he did with the disinformation given to him by his Kremlin contacts. This is Russian collusion. Despite a three-year investigation, no evidence was found that linked President Trump with the Russians. But real Russian collusion was evident with Obama personally, his policies, and the actions of his officials. Plot and Deflect.

(Xin đăng trích-đoạn nguyên văn English để không mang tiếng dịch theo ý kiến cá nhân và giúp người trẻ chỉ biết tiếng Anh, đọc được).

2) Tạo ra Khủng Hoảng và đổ tội cho Tổng Thống Trump (Plot and Dítract):

Bằng Cớ #1– Hầu hết các thống đốc và thị trưởng Democrat (Democrat governors and mayors) đã điều hành sai trái (mishandled) Bệnh Dịch Wuhan Virus (nếu không muốn nói là họ cố ý kéo dài việc giam giữ dân ở nhà, dù ở các nơi con số bệnh nhân rất thấp) để cố ý phá hủy nền kinh tế Mỹ thịnh vượng và gây xáo trộn xã hội. Nhiều công dân sẽ không bao giờ hồi phục được từ sự tổn hại kinh tế áp đặt lên họ bởi luật độc đoán của nhóm cầm quyền Democrats.

Bằng Cớ #2 – Các thống đốc và thị trưởng Democrat áp đặt việc giam giữ ở nhà với sự đe dọa bị tù, tiền phạt nặng vào các công dân tuân theo luật pháp, nhưng lại khuyến khích bọn làm loạn ra đường biểu tinh, đốt phá, trộm cướp các cửa hàng, hoặc giết người khi bị ngăn chận. Democrats tạo ra sự hỗn loạn, vô luật pháp, rồi đổ tội cho Tổng Thống Trump. Plot and Deflect – Bày mưu kế phá hoại rồi đánh lạc hướng vào người khác.

Bằng Cớ #3 – Các nhà cầm quyền Democrats đã làm một việc mà các nước dân chủ không bao giờ làm khi có dân nổi loạn, là cắt ngân sách của cảnh sát và phá bỏ uy quyền của các nhân viên công lực, đang thi hành và bảo vệ luật pháp. Đây là sự tiếp trợ cho bạo động và nổi loạn gia tăng. Nhưng chính xác, đây là điều tồi tệ mà Democrats đã làm.

Bằng Cớ #4 – Democrats cố ý gây đốt phá và bạo loạn xã hội để Tổng Thống Trump có nghĩa vụ phải gửi quân lực liên bang tới địa phương dẹp loạn, giúp dân sống ổn định. Democrats liền kết tội ông “độc tài” như “Nazis”. Cho thấy: Đốt nhà rồi đổ tội nhà cháy cho người khác. Plot and Distract.

3) Democrats đã và đang âm mưu gian lận bầu cử nên đánh lạc hướng qua TT Trump:

July 20, 2020, báo cực tả Washington Post phao tin gian dối: “Biden predicts Trump will try to ‘indirectly steal’ the election.” Biden đoán là TT Trump sẽ gián tiếp “gian lận bầu cử”.

Bằng Cớ #1– Các tiểu bang do Democrats cai trị, như Pennsylvania, North Carolina, Maryland, California, Virginia and Colorado, bị tổ chức độc lập Judicial Watch thưa kiện là Democrats không giữ gìn các phiếu bầu đúng cách theo quy định của luật pháp liên bang, để mở cửa cho “bầu cử bẩn thỉu”.

Bằng Cớ #2 – In a May 2020 Judicial Watch’s investigation, it was discovered that there were 800,000 ineligible voters listed in just three Pennsylvania counties. A left-wing group submitted a motion to dismiss claiming these were not illegible but merely “inactive,” but this is precisely where the fraud potentially comes in by malevolent actors activating inactive voters.

Bằng Cớ #3 – Các tổng thống khác sau khi hết nhiệm kỳ, thường về an dưỡng với gia đình, ở nhà riêng trước đây. Họ tôn trọng, không dòm ngó, chỉ trích vị tổng thống kế tiếp, để yên cho vị này làm việc. Riêng Obama mua một biệt thự kín cổng cao tường (nhưng kêu gọi nước Mỹ phá bỏ biên giới, no Wall), ở gần White House, làm việc hằng trăm ngày, lập nên 1 hệ thống vận động bầu cử, trên cả nước, có 250 ngành và 32,000 nhân viên, với ngân sách cả chục triệu Mỹ kim, có bà Valerie Jarrett trợ giúp điều hành (theo IRS). Obama làm việc giúp Biden thắng cử TT, để các việc quá khứ được ém nhẹm luôn. Nếu TT Trump tái cử, có thể toàn bộ nhóm Obama sẽ bị điều tra về misconduct. Họ dùng sách lược của Alinksy và cặp Marxist, Cloward & Piven, để chọc ghẹo, bêu xấu TT Trump (nhưng không đưa ra được bằng cớ).

Pick the target (TT Trump), freeze it, and polarize it. Cut off the support network and isolate the target from sympathy, force him into concessions. Plot and Deflect. Watch out! It’s coming to a polling station near you. Xin tìm hiểu kỹ để bầu người tốt cho dân.

Ngày 12.8.2020

GS Trần Thủy Tiên

Sources: https://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/284731
***
*Người thật, việc thật, lời thật của một người thuộc đảng Dân Chủ, nhưng nay đã thức tỉnh, quay về vùng ánh sáng, bỏ lại bóng tối sau lưng.
MAGA..

CHÍNH TRỊ GIA DA ĐEN ĐẢNG DÂN CHỦ NÓI LÝ DO ỦNG HỘ TRUMP

VERNON JONES: Tôi là người da đen và tôi là người dân chủ. Nhưng “Tôi không bỏ phiếu cho Joe Biden vào tháng 11 này”

“Kể từ tháng Năm khi tôi tuyên bố tôi sẽ ủng hộ Donald Trump làm tổng thống, động cơ của tôi đã bị nghi ngờ, sự chính trực của tôi bị tấn công, thậm chí trí thông minh của tôi bị thách thức. Không sao đâu.

Tôi là một đảng viên Dân chủ trọn đời, nhưng tôi cũng là một người da đen, con trai của một cựu chiến binh Thế chiến II và tự hào là một người Mỹ.

Trong những tuần gần đây, đã có những lời kêu gọi vô lý để giải tán các sở cảnh sát trên khắp đất nước bởi đảng Dân chủ để đáp trả vụ giết George Floyd. Đây là những lời kêu gọi cực đoan sẽ chỉ dẫn đến nhiều nỗi đau và đau khổ hơn trong các cộng đồng dễ bị tổn thương nhất của chúng ta.

Là cựu Giám đốc điều hành của Hạt DeKalb, Georgia, tôi đã phải quản lý một trong những sở cảnh sát lớn nhất trong tiểu bang. Tôi đã có kinh nghiệm đối phó với các vụ nổ súng của cảnh sát và an ủi các gia đình nạn nhân. Nhưng đồng thời, tôi cũng đã có kinh nghiệm từng bị mất hai sĩ quan cảnh sát da đen. Tôi đã phải an ủi gia đình họ vào giữa đêm và an ủi con nhỏ của họ. Tôi biết trước khi những người khác đang chạy trốn khỏi sự hỗn loạn, các sĩ quan cảnh sát đang chạy vào cuộc chiến để bảo vệ và phục vụ.

Tổng thống Trump đã phát mệt vì cái chết của George Floyd và hoàn toàn cam kết đảm bảo rằng ông ta sẽ không chết trong vô vọng. Tổng thống đã thực hiện một cách tiếp cận hợp lý để chữa lành đất nước chúng ta. Tổng thống Trump nói rõ rằng ông sẽ bảo vệ tất cả người Mỹ, phục vụ như một đồng minh cho những người biểu tình ôn hòa và luôn giữ vững luật pháp và trật tự.

Nhưng những người biểu tình đã quyết tâm gieo rắc hỗn loạn và hủy diệt, tất cả đều nhân danh sự bình đẳng chủng tộc. Nghe này, trong phiên họp lập pháp đầu tiên của tôi tại Hạ viện Georgia năm 1993, tôi đã đệ trình dự luật đầu tiên trong sự nghiệp của mình để xóa biểu tượng chiến đấu của Liên minh khỏi quốc kỳ. Nhưng tôi cũng hiểu việc bảo tồn lịch sử của chúng ta – tốt và xấu. Và tôi vẫn không khuất phục ai trong cộng đồng ủng hộ cộng đồng da đen.

Nhưng không giống như các chính trị gia khác của Washington, tổng thống này thực sự ủng hộ lời nói của mình bằng hành động. Ông đã ký một Sắc lệnh hành pháp về cải cách cảnh sát – thực hiện các bước để xây dựng một cầu nối tốt hơn giữa đàn ông và phụ nữ thực thi pháp luật và cộng đồng của họ.

Sắc lệnh hành pháp mang tính bước ngoặt khuyến khích cảnh sát thực hiện các biện pháp tốt nhất để bảo vệ những người mà họ phục vụ. Nó đặt ra các tiêu chuẩn chuyên nghiệp cao nhất cho các nhân viên thực thi pháp luật, đồng thời thúc đẩy hòa bình và bình đẳng cho tất cả người Mỹ.

Theo lệnh, chính quyền Trump hiện sẽ ưu tiên các khoản tài trợ liên bang từ Bộ Tư pháp cho các sở cảnh sát đáp ứng các tiêu chuẩn cao này. Ngoài ra, lệnh này còn thúc đẩy việc tạo ra một cơ sở dữ liệu quốc gia về hành vi sai trái của cảnh sát. Cơ sở dữ liệu này sẽ thoát khỏi cảnh sát xấu và giúp tạo ra trách nhiệm giữa các cơ quan cảnh sát.

Joe Biden và chính quyền trước đây đã 8 năm ở Nhà Trắng về vấn đề này ở đâu? Tôi sẽ nói với bạn. Họ đã vắng mặt trong việc thống nhất đất nước này.

Tỷ lệ thất nghiệp da đen dưới thời Biden và chính quyền Obama trung bình là 12,8%. Số người Mỹ da đen trong nghèo đói hầu như không giảm trong thời gian của chính quyền Obama, giảm xuống chỉ còn 145.000 trong tám năm.

Để so sánh, hơn gấp đôi con số đó – 350.000 người Mỹ da đen – đã thoát nghèo chỉ trong hai năm đầu tiên của chính quyền Trump.

Ngay cả trước đó, Biden đã ở đâu trong 36 năm tại Thượng viện Hoa Kỳ về vấn đề này? Tôi sẽ nói với bạn. Anh ấy quá bận rộn hét lên những đứa trẻ của tôi sẽ lớn lên trong một khu rừng, khu rừng là một khu rừng chủng tộc. Khu rừng chủng tộc mà anh ta đang đề cập đến bao gồm cả người Mỹ da đen và da nâu như tôi. Ngay bây giờ, Tổng thống Trump đang được giới truyền thông định nghĩa là một kẻ phân biệt chủng tộc, trong khi thực tế Joe Biden là người có máu mặt đại diện đầy đủ.

Đừng tin lời tôi, hãy nghe những lời của Thượng nghị sĩ Joe Biden nói. Sự thật là, mọi dự luật tội phạm lớn kể từ năm 1976 được đưa ra từ Đại hội này, mọi dự luật tội phạm nhỏ, đều có tên của thượng nghị sĩ Dân chủ từ bang Delwar: Joe Biden. Bây giờ, khi ông Biden đang tranh cử tổng thống trong một đảng Dân chủ vào năm 2020, ông đang cố gắng quét sạch di sản phân biệt chủng tộc của mình dưới tấm thảm. Chúng ta không thể để anh ta làm như vậy.

Joe Biden chịu trách nhiệm trực tiếp cho các chính sách giam giữ hàng loạt trong những năm 1980 và 1990, đã tàn phá cộng đồng da đen. Biden là tác giả của dự luật tội phạm năm 1994 trong đó áp dụng các bản án tối thiểu bắt buộc, không tương xứng đưa hàng trăm ngàn thanh niên da đen vào tù.

Tổng thống Trump đã làm việc để tháo gỡ những bất công trong hệ thống tư pháp hình sự của chúng tôi. Ông đã ký Đạo luật Bước đầu tiên, cải cách lớn đầu tiên cho hệ thống tư pháp hình sự của chúng tôi trong một thập kỷ. Nhờ sự lãnh đạo của tổng thống về vấn đề này, hệ thống tư pháp hình sự của chúng tôi công bằng hơn và cộng đồng của chúng tôi an toàn hơn.

Là người Mỹ da đen, chúng ta cần nhận thức được sự lựa chọn rõ ràng trước mặt chúng ta. Joe Biden đã phản bội người Mỹ da đen trong suốt sự nghiệp của mình ở Washington. Tổng thống Trump đã dành 3,5 năm chiến đấu tại văn phòng để cải thiện cuộc sống của người Mỹ da đen.

Chúng ta không thể bị lừa lần nữa. Những người dân chủ như Biden sẽ thuận tiện xuất hiện trong các khu phố của chúng tôi và nuông chiều chúng tôi từ nay đến tháng 11. Tại sao? Bởi vì họ chỉ quan tâm đến người da đen trong những năm bầu cử.

Sự lãnh đạo của Joe Biden và Tổng thống Donald Trump đang được tiết lộ cho tất cả chúng ta thấy. Joe Biden gây chia rẽ và không hiệu quả. Trong khi đó, Tổng thống Trump đang thống nhất, thực dụng và không sợ hãi.

Người mẹ 90 tuổi của tôi đã qua đời vào tháng Tư. Tôi học được quan điểm độc lập của tôi từ mẹ tôi.

Tôi là người da đen và tôi là người đảng Dân chủ. Nhưng tôi không phải là người bỏ phiếu cho Joe Biden vào tháng 11 này.

Ghi chú: Tác giả Vernon Jones là một Dân Biểu Dân chủ tại Quốc Hội Georgia và là người ủng hộ Tổng thống Donald Trump.

Dịch từ link:
https://dailycaller.com/2020/07/07/j…ig–JQ3m1yRmaQ
***
*TOÀN BỘ SỰ THẬT VỀ TÊN GEORGE FLOYD
https://www.facebook.com/SBTNOfficial/videos/834370767093346/?__cft__[0]=AZX_sZJ4bLhNQzYvzhIqn-X1mw89yRA7bA4ZBCnJv4YHTNC0BQBbaw9Zjqa8jTbps7nZLtGSNXeWfb09zyS3PikWDerpOVPi4-atQyrQx7Mif1Y7FMOl7feaTYtTryUMbhIh0_i8uMEI0-yy4nUO5bob55FJoYbCarQwg3gZ7WuIh6d0FgJabVSMdYHmOSOE65U&__tn__=%2B%3FFH-y-R
***
CẢ HAI ƯCV NÀY ĐỀU CHỐNG VÀ PHỈ BÁNG CÔNG GIÁO
***
Nhận Diện ƯCV TT và Phó TT của Liên Danh Dân Chủ
***
KAMALA HARRIS BỊ XỈ VẢ TẠI PHI TRƯỜNG

https://www.facebook.com/realAnnaPaulina/videos/400618753863793/?__cft__[0]=AZUpD70zR5nzivza9wuEbruGDzyBDzQ8–FO805yo6f7f-hlCSeGd8KVFTJSTX158KLSWupCfZvk3SUEv4olY5oTvuoiqnkohrdXQv2iN2RdUkm9-qY7vZ8mzyi9oRlR9s4N1HBXlec9Oj0b7O-774e4OVj8YdpxgEusggZs_olM8sgd_vcqAGUBRG2Kh_5nq6Gn75TJSaEu9Jkn0QSDJSEXhdvPQRSfhrXAhB26zOr6OA&__tn__=%2B%3FFH-y-R
**
QUẢNG CÁO CỦA JOE BIDEN

https://www.facebook.com/LatinosForTrump/videos/1249216462088305/?__cft__[0]=AZXMRwz-o5eYzmVlAH9Y8epP6AxwV2WArBboZDkkC4FnXEasMUMGvjWvb8TjOi9JHEe97Idh8EitErfggnJ-qFPLxW_zMU45Vp748C1g3ORW45OJKRjsiitTbE1puxLrE2IcABpGRyxcUs7S21YyS-OfRveW1qvOgx9cNgGFUY_P_jd-y1pT02ssOrHz-3K7_v3aPuYHUwGhWqYw-KdaNyilUiupG3awu_RUFznEhVvcbw&__tn__=%2B%3FFH-y-R
***

BLACK LIVE MATTER CỦA HUBERT VÕ

Tối Thứ 4 ngày 12/8, đám đông biểu tình Black Lives Matter ở Thành phố Seattle (Tiểu bang Washington) đã kéo tới các khu dân cư, cầm loa hét lên rằng người da trắng phải từ bỏ tài sản của họ cho người da đen, như một hình thức đền bù – vì những tài sản này kiếm được thông qua “cách này hay cách khác”.

Đám đông vừa tuần hành vừa hét lên “Black Lives Matter”. Đoạn video quay lại sự kiện này đã được Concrete Reporting phát trực tiếp vào tối Thứ 4 thông qua ứng dụng Periscope, và nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội.

[ Xem video tại đây :

https://twitter.com/ThoughtSoup1/status/1293784212789633030https://twitter.com/BenjaminABoyce/status/1293911092062597127

“Hãy từ bỏ ngôi nhà của bạn. Hãy trả lại nhà cho những người da đen. Tôi đã từng sống trong khu phố này và gia đình tôi đã bị đẩy ra ngoài, và bạn đang ngồi trong đó để có một khoảng thời gian vui vẻ với những người bạn da trắng khác của mình” – một trong số hàng chục nhà hoạt động diễu hành qua một khu phố cầm loa hét lên.

[ Nguồn :www.the-sun.com/news/1311590/blm-activists-seattle-white-residents-give-up-homes/ ]

Không chỉ yêu cầu người da trắng từ bỏ nhà của họ, đám đông Black Lives Matter ở Seattle còn hét lên những khẩu hiệu ủng hộ “Tội phạm da đen”. Trong cùng buổi tối hôm đó, những kẻ bạo loạn Black Lives Matter đã đập phá một cửa hàng, và đe dọa chủ của cửa hàng này – sau khi ông gọi điện thoại để cầu cứu cảnh sát.

“Bạn đang phân biệt chủng tộc, bạn đang phân biệt chủng tộc. Đây chưa bao giờ là khu phố của bạn” – đám đông Black Lives Matter hét lên với người chủ cửa hàng da trắng.

[ Xem video tại đây :

https://twitter.com/MrAndyNgo/status/1294114358893531138

https://twitter.com/MrAndyNgo/status/1294252166836756480 ]

Vào Thứ 2 ngày 10/8 ở Thành phố Chicago (Tiểu bang Illinois), đám đông bạo loạn Black Lives Matter đã tấn công khu mua sắm giàu có nhất của Chicago tại Đại lộ North Michigan. Thị trưởng Dân Chủ Lori Lightfoot của Chicago gọi đây là những hành vi trọng tội, nhưng một số nhà hoạt động Black Lives Matter không đồng ý với điều đó. Nhà tổ chức Ariel Atkins của Black Lives Matter đã nói về lý do tại sao cô ấy ủng hộ mọi người cướp bóc và xem cướp bóc như một cách để biểu tình.

Cô Atkins gọi “sự cướp bóc” là một cách để “bồi thường cho người da đen” , và các doanh nghiệp không phải lo lắng về điều đó – vì đã có bảo hiểm chi trả. Theo ý của cô Atkins, có lẽ tất cả các công ty bảo hiểm phải chịu trách nhiệm cho sự phân biệt chủng tộc, mặc dù không biết họ có đủ tiền để chịu đựng cho đến khi có được thứ “công lý xã hội” mà Black Lives Matter muốn hay không.

“Tôi không quan tâm nếu ai đó quyết định cướp một món đồ của Gucci hay Macy’s , hay một cửa hàng Nike, bởi vì điều đó đảm bảo rằng người đó có quần áo” (?) – cô Atkins cho biết.

Tuyên bố của cô Atkins được đưa ra sau một đêm bạo loạn kinh hoàng của Black Lives Matter, chứng kiến hơn 100 vụ bắt giữ, 13 cảnh sát bị thương và thiệt hại tài sản ít nhất lên tới 60 triệu USD.

[ Nguồn :

www.the-sun.com/news/1290045/black-lives-matter-chicago-looting-reparations-george-floyd/

www.wbez.org/stories/winning-has-come-through-revolts-a-black-lives-matter-activist-on-why-she-supports-looting/398d0f3f-73d0-4f2e-ae32-04cceba0d322 ]

Vào Thứ 6 ngày 14/8 tại Thành phố Minneapolis (Tiểu bang Minnesota) , ông John Thompson – Ứng cử viên của Đảng Dân Chủ cho chức vụ dân biểu của tiểu bang, đã dẫn đầu một đám đông Black Lives Matter và cầm loa hét lên “Tôi không đến đây để ôn hòa. Đ* cái hòa bình khốn kiếp của chúng mày” và quay qua hỏi đám đông : “Chúng ta có quyền đốt trụi thị trấn này hay không?”

Ông Thompson cho rằng thật chết tiệt khi tiểu bang Minnesota bị thiêu rụi chỉ vì 20 đôla (Ám chỉ 20 đôla tiền giả mà George Floyd đã cầm). Tuy nhiên, ông Thompson không nói rõ ai là người đã thiêu rụi nó.

[ Nguồn :https://dailycaller.com/2020/08/16/minnesota-democrat-john-thompson-burn-town-down/ ]

Vào Thứ 7 ngày 15/8, Dân biểu Ayanna Pressley của Tiểu bang Massachusetts xuất hiện trên đài MSNBC và kêu gọi “duy trì tình trạng hỗn loạn trên đường phố” (unrest in the streets)

“Cần có bất ổn trên đường phố chừng nào còn có sự bất ổn trong cuộc sống của chúng ta” – Bà Pressley nói, và người dẫn chương trình Tiffany Cross của MSNBC đáp lại : “Đồng ý ! Tôi không bắt bẻ điều đó. Điều đó chắc chắn là chính xác !”

[ Nguồn :

www.the-sun.com/news/1319707/ayanna-pressley-trump-democrats-unrest-streets-protest/

https://twitter.com/RNCResearch/status/1294665801899880448 ]

Đây không phải là lần đầu tiên nữ Dân biểu Pressley kích động các cuộc bạo loạn và tình trạng vô luật pháp trên đường phố, bà đã từng nói điều này vào Tháng 6.

Tuy nhiên, bà Pressley không nói rõ bà có muốn tình trạng đó diễn ra tại khu phố bà đang sống hay không.

[ Nguồn :www.wgbh.org/news/national-news/2020/06/23/rep-ayanna-pressley-on-police-reform-this-is-a-moment-of-reckoning ]

Bà Pressley nằm trong nhóm 4 nữ dân biểu thuộc Đảng Dân Chủ “The Squad” – trong đó nổi bật có nữ Dân biểu theo trường phái Xã Hội Chủ Nghĩa Alexandria Ocasio Cortez của Tiểu bang New York. Tương tự như bà Pressley, cô Ocasio Cortez cũng có phát ngôn gây sốc khi nói về các cuộc bạo loạn cướp bóc của Black Lives Matter vào Tháng 7 :

“Có lẽ điều này có liên quan đến thực tế là mọi người sợ phải trả tiền thuê nhà của họ. Vì vậy, họ đi ra ngoài và họ cần cho con họ ăn, và họ không có tiền nên họ cảm thấy như họ cần phải ăn cắp một ít bánh mì hoặc bị đói”

Tuy nhiên, cô Ocasio Cortez đã không giải thích : Cửa hàng của Nike và Louis Vuitton bắt đầu bán bánh mì từ khi nào ?

Những phát biểu này của cô Ocasio Cortez đã khiến cho chính Thống Đốc Andrew Cuomo (một người cũng thuộc Đảng Dân Chủ) của Tiểu bang New York cũng không thể chấp nhận được.

“Điều này thực tế là không thể xảy ra. Thực tế là không thể có ai đó phạm tội để họ có thể trả tiền thuê nhà. Nếu bạn không thể trả tiền thuê nhà, bạn không thể bị đuổi vào lúc này” – ông Cuomo nói vào Tháng 7.

[ Mời quý độc giả xem chi tiết tại đây :

www.facebook.com/TruyenThongASG/photos/a.109664617355019/160861095568704 ] ***

Xin mở link để nhìn tận mắt, nghe tận tai bọn lưu-manh BML/Antifa hò-hét đòi người dân nộp nhà, “trả đất” cho chúng y như Việt cộng kéo nhau đi đấu-tố thời thập-niên 1950 và cướp nhà thời 1975. 

Câu hỏi 1: Ai chống lưng, dung-dưỡng, chi tiền cho bọn này? 

Câu hỏi 2: Những người Việt – cả tầng-lớp “trí-thức” – đang ra sức chống TT Trump, ủng-hộ Đảng Dân Chủ, tiếp tay với Tầu cộng, chống lưng bọn BLM/Antifa… có mục-đích gì?
NVT
Seattle BLM protesters to strangers: ‘Give up your house. Give black people back their homes.’ https://hotair.com/archives/john-s-2/2020/08/13/seattle-gentrification-protesters-give-house-give-black-people-back-homes/
***
*BẠN NÊN CHỌN AI? TRUMP OR JOE BIDEN1. NẾU Bạn không muốn thấy cảnh nhà thờ bị đốt, tượng thánh bị đập, tượng Đức Mẹ bị bôi bẩn, tượng Chúa Jesus bị đập vỡ mặt.
2. Bạn là chủ một cửa tiệm và bạn không muốn bọn hôi của xông vào đập phá cửa tiệm của bạn. Bạn không muốn phải bưng bao nhiêu đồ để chèn cửa, quét dọn “chiến trường” như những ngày cuối tháng 5, đầu tháng 6 vừa qua.
3. Bạn không muốn thành phố bạn ở trở thành hỗn loạn như Seattle, Portland.

4. Bạn không muốn các thông tin trung thực bị bưng bít trong lãnh vực y khoa, giáo dục … Bạn muốn con cái các bạn được trở lại trường (dĩ nhiên là môi trường an toàn cả thể xác lẫn tinh thần). Bạn không muốn con cái bạn bị nhồi sọ với thiên kiến đảng phái chính trị láo toét. Bạn không muốn con cái bạn trở thành vật tế thần hay con tin để cho các Hiệp Hội Giáo Viên (Teacher Unions) hay Hiệp Hội Trường Học (school unions) lợi dụng để điều đình yêu sách với chính quyền nhằm phục vụ mưu đồ chính trị hóa ngành giáo dục của họ!
5. Bạn không muốn nền tảng của nước Mỹ “In God We Trust” bị phá hủy vì hàng đàn đàn đống đống con mọt, con mối, chân rết của tài phiệt thiên tả len lỏi vào các ban ngành các cấp chính quyền và lũng đoạn, lừa bịp nhân dân Mỹ.
6. Bạn muốn giá thuốc giảm, chi phí y tế giảm. (Bạn muốn được quyền lựa chọn mua Hydroxychloroquine với $30 thay vì mua Remdesivir $3000!)
7. Bạn muốn bảo tồn giá trị đạo đức và trật tự trong xã hội, theo pháp luật.
8. Bạn muốn ngẩng đầu tự hào về nước Mỹ, chứ không để các nước khác trên thế giới nhục mạ thể diện và coi thường nước Mỹ.
9. Bạn muốn đồng đô la nước Mỹ có giá trị cao, kinh tế nước Mỹ thịnh vượng, thị trường chứng khoán Mỹ tăng và ổn định.
10. Bạn muốn có công ăn việc làm ổn định tại Mỹ.
11. Bạn muốn con cái bạn không phá thai và sống buông thả bừa bãi rồi lại đòi chính phủ trả tiền phá thai.
12. Bạn muốn mọi người di dân tới Mỹ đều phải tuân thủ luật pháp Mỹ và không leo rào trèo tường xâm lấn lãnh thổ Hoa Kỳ một cách bất hợp pháp.
13. Bạn muốn tương lai các con cái bạn được sống trong một xã hội văn minh, tân tiến, hòa bình, ổn định, thiện hảo, dưới một chính quyền vì dân, chứ không phải loại chính quyền khủng bố dân và đem bạo lực ra gây hỗn loạn trên đường phố, không phải loại chính quyền thả tội phạm ra đi giết người hôi của trên đường phố.
14. Bạn muốn quỹ tiền hưu, tiền già của bạn không bị biến mất sau 40, 50 năm bạn làm việc cực nhọc.
15. Bạn muốn các cựu chiến binh Mỹ được chăm sóc xứng đáng với sự hy sinh của họ cho quốc gia. Bạn muốn họ được tự do chọn bất cứ bác sĩ nào, mua thuốc ở bất cứ pharmacy nào, và chữa bệnh ở bất cứ bệnh viện nào.
16. Bạn muốn tiếp tục được chào cờ dưới lá quốc kỳ Mỹ với tất cả sự trân trọng tưởng nhớ tới những người đã vị quốc vong thân. Bạn muốn việc đốt quốc kỳ Mỹ sẽ bị ngăn cấm.
17. Bạn muốn tiếp tục được hát quốc ca Mỹ “over the land of the free and the home of the brave” mà không phải là ba lời ca vớ va vớ vẩn nào khác của những tên hèn nhát.
18. Bạn muốn vẫn có cảnh sát để bảo vệ gia đình bạn.
19. Bạn muốn tiền đóng thuế của bạn không bị phung phí vào túi của những tên tài phiệt thiên tả hay những cơ quan ma giáo như WHO, UN.
20. Bạn muốn có được Tự Do để sống tiến tới Chân Thiện Mỹ, chứ không phải thứ tự do để bắn giết, đâm chém, cướp của người vô tội.
21. Bạn muốn Tàu Cộng phải thay đổi cách làm ăn của họ, bằng không họ sẽ phải trả giá cho các thủ đoạn ma giáo của họ. Bạn muốn cơ hội để cho Việt Nam thoát Trung.
Còn nhiều lý do lắm, nhưng tạm trưng ra 21 điều quan trọng trên. Nếu bạn muốn một trong các điều trên, hãy bỏ phiếu cho Donald Trump và các đảng viên đảng Cộng Hòa vào tháng 11 sắp tới này!!
Vote for Donald Trump and all Republican candidates! Kick ALL Democrats out of ALL seats this season! Make our voice heard!
Phong Lan.
***
*Nếu suốt ngày đau ốm đừng bỏ qua bài viêt này

16 LỜI KHUYÊN VỀ CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG

1. Giữa sữa và sữa đậu nành, hãy nên chọn đậu nành.
2. Nếu cảm thấy rằng bạn vẫn có thể ăn thêm một nửa bát cơm nữa thì tốt nhất hãy rời khỏi bàn ăn. Chỉ ăn no khoảng 70 – 80% là tốt nhất.
3. Ngay cả khi cơ thể bạn không cảm thấy đói khát, tốt nhất vẫn duy trì uống tối thiểu 4 ly nước mỗi ngày.
4. Nên bổ sung sữa chua nhiều hơn.
5. Tránh xa thuốc lá và rượu.
6. Thêm thành phần ngũ cốc và rau vào chế độ ăn bình thường hàng ngày.
7. Uống trà xanh tốt hơn hồng trà.
8. Coi trọng bữa sáng sẽ tốt hơn là bữa tối
9. Kiểm soát lượng muối
10. Nên đánh răng sau khi thức dậy, sau đó uống nước.
11. Không ăn (uống) nước canh lẩu khi đã được nấu đi nấu lại quá lâu.
12. Ăn mỗi ngày 2 quả táo vào buổi sáng và buổi tối sẽ giải quyết và cải thiện hiệu quả tình trạng táo bón.
13. Ăn trái cây trước bữa ăn tốt hơn sau bữa ăn.
14. Ăn cá ít nhất một lần một tuần.
15. Tránh xa đồ uống có ga.
16. Bạn có thể uống một ly rượu vang đỏ trước khi đi ngủ.

11 LỜI KHUYÊN VỀ VẬN ĐỘNG
1. Tận hưởng ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian từ 8-9h sáng;
2. Nên chạy bộ chậm và đi bộ nhanh
3. Thói quen ngâm chân nước ấm có hiệu quả tốt trong việc ngăn ngừa chứng bệnh giãn tĩnh mạch.
4. Khi tinh thần mệt mỏi, không cần thiết phải tập thể dục để xoa dịu nó, cách tốt nhất là nghỉ ngơi, điều này quan trọng hơn.
5. Hạn chế tập thể thao ngoài trời vào mùa đông khi thời tiết quá lạnh giá.
6, Di chuyển khoảng cách dưới 10 tầng, không nên đi thang máy.
7. Nên thường xuyên đứng xem TV.
8. Tập thể dục trong nửa giờ mỗi ngày thay vì 3 giờ vào cuối tuần.
9. Nên thường xuyên đi dạo
10. Nằm ngủ trên một chiếc giường có đệm cứng vừa sẽ thuận lợi hơn cho sức khỏe cột sống.
11. Nghỉ ngơi ít nhất nửa giờ sau khi tập thể dục rồi sau đó mới có thể đi tắm.

5 LỜI KHUYÊN VỀ SINH LÝ HỌC
1. Không nên ngồi vắt chéo chân (chân chữ ngũ), để tránh không làm đè nén các dây thần kinh.
2.. Quần áo của năm ngoái nên được lấy ra phơi nắng trước khi tiếp xúc và mặc lại.
3. Không nên suốt ngày ăn lại thức ăn thừa.
4. Không nên gội đầu quá nhiều, 2-3 ngày gội 1 lần là được.
5. Buổi trưa nhất định phải nằm xuống nghỉ ngơi, nhưng không nên quá 40 phút.

5 LỜI KHUYÊN VỀ MỐI QUAN HỆ VỚI BẠN ĐỜI
1. Đừng dành quá nhiều thời gian chăm sóc con cái hay các mối quan hệ bên ngoài khác mà bỏ qua việc quan tâm tới chồng/vợ của bạn.
2. Những cảm xúc dành cho người yêu, cũng cần phải đầu tư bằng cả trái tim chân thành và dụng công.
3. Nếu như có xung đột xảy ra, mỗi người nên tự lùi lại 1 bước.
4. Thỉnh thoảng nên tạo ra một chút ngạc nhiên.
5. Đừng quên ngày sinh nhật của người ấy.

5 LỜI KHUYÊN VỀ HẠNH PHÚC
1. Trân trọng mọi thứ bạn đang có trong hiện tại, ngay bây giờ.
2. Con người ta sống vốn chỉ là những trạng thái cảm xúc, tâm trạng. Hãy nắm lấy hôm nay, xây dựng cho ngày mai và lưu giữ mãi mãi ở những ngày sau..
3. Chỉ cần bạn biết cảm nhận mọi thứ bằng trái tim, thì hạnh phúc sẽ luôn luôn hiện hữu ở bên cạnh bạn.
4. Biết đủ là đủ, tự hài lòng chính là hạnh phúc.
5. Chỉ cần có những người thân đồng hành với mình, có bạn bè quan tâm thân thiết, có một cơ thể khỏe mạnh, chỉ như vậy thôi, bạn đã là người hạnh phúc nhất thế giới.

KỸ THUẬT THỞ GIÚP NGỦ NHANH & SÂU 4-7-8
Phương pháp “hơi thở thư giãn”, bao gồm thở vào trong 4 giây, giữ hơi trong 7 giây và thở ra trong 8 giây.
Kỹ thuật thở này đòi hỏi một người phải tập trung vào việc điều hòa hơi thở, thay vì suy nghĩ và lo lắng khi bạn nằm xuống ngủ vào ban đêm.
Cách thở này có nguồn gốc từ một bài tập thở của Ấn Độ tên pranayama (điều hòa hơi thở), hiện vẫn được áp dụng trong yoga, thiền..
Các bước thực hiện:

Bước 1: Thở ra, hoặc thổi hơi ra hoàn toàn bằng miệng. Lưu ý thở mạnh, tạo thành tiếng. Đầu lưỡi đặt đằng sau răng hàm trên.
Bước 2: Đóng miệng, hít nhẹ nhàng bằng mũi, đếm thầm trong đầu đến 4.
Bước 3: Nín thở, đếm đến 7.
Bước 4: Lại thở mạnh ra thành tiếng, đếm đến 8.
Bước 5: Đóng miệng vào và hít nhẹ nhàng, lặp lại toàn bộ quá trình thêm ba lần nữa.
Nếu kỹ thuật này chưa đủ giúp bạn ngủ nhanh thì nên được kết hợp với các vật dụng hỗ trợ như mặt nạ ngủ, nút tai, nhạc thư giãn, tinh dầu khuếch tán hoa oải hương hoặc tránh uống nước có caffeine trước khi ngủ.

QUY TẮC 3 PHÚT SỐNG KHỎE SUỐT ĐỜI
– Chải răng trong 3 phút
Phương pháp đánh răng “3-3-3”, tức là mỗi ngày nên đánh răng 3 lần, sau bữa ăn 3 phút, mỗi lần đánh 3 phút. Nguyên tắc cơ bản khi đánh răng là chải sạch mọi mặt, từ bên trong lẫn bên ngoài của hàm răng.
– Nằm trên giường 3 phút sau khi tỉnh dậy
25% trường hợp đột quỵ và đột tử xảy ra vào buổi sáng từ 7h đến 8h. Người già bị huyết áp cao hoặc mắc bệnh tim, mỗi khi thức giấc không nên ngồi dậy ngay mà trước tiên hãy nhắm mắt dưỡng tâm 3 phút rồi từ từ vận động từ tứ chi đến phần đầu, cổ.
– Đun nước thêm 3 phút sau khi sôi
Khi đun nước cần làm theo các bước: Trước tiên, để nước trong ấm một lúc rồi mới bắt đầu đun sôi; khi nước sôi mở nắp ấm; cuối cùng đợi nước sôi tầm ba phút và để lửa nhỏ. Cách đun này giúp các chất có hại trong nước bay hơi.
– Ăn đồ nóng và uống lạnh cách nhau 3 phút
Sau khi ăn đồ nóng huyết quản sẽ giãn ra. Nếu uống nước lạnh ngay, huyết quản đột ngột co lại làm huyết áp tăng cao dẫn đến đau đầu, buồn nôn, đau bụng. Vì vậy, tốt nhất không nên ăn đồ nóng và đồ lạnh cùng lúc mà nên cách 3 phút.
– Ngâm trà trong 3 phút
Ngâm trà trong nước 70-80 độ C khoảng 3 phút sau đó thay nước và tiếp tục ngâm trà thêm 3 phút nữa làm tăng hương vị của trà. Bên cạnh đó, caffeine tiết ra giúp người uống tỉnh táo, sảng khoái tinh thần.
– Không tức giận quá 3 phút
Năng lượng tiêu tốn trong 10 phút tức giận tương đương khi chạy 3.000 m. Ngoài ra, các phản ứng sinh lý lúc tức giận kích thích cơ thể sản sinh các chất độc phức tạp hơn bất cứ cảm xúc nào. Do đó, người tức giận khó sống lâu. Muốn tăng sức khỏe cũng như kéo dài tuổi thọ, bạn không nên tức giận quá 3 phút.
***
*“Tiếng Việt thời LM de Rhodes – tiền quí, cheo, tính tiền khi đi chợ …”(phần 21A)
      * Nguyễn Cung Thông

Phần này bàn về cách dùng tiền quí, cheo, bài ca dao “đi chợ tính tiền” và các cách tính tiền thời trước và thời LM de Rhodes, dựa vào tự điển Việt Bồ La và một số tài liệu chữ Nôm/chữ quốc ngữ. Đây là những chủ đề có rất ít người đề cập đến. Tài liệu tham khảo chính của bài viết này là bốn tác phẩm của LM de Rhodes soạn: (a) cuốn Phép Giảng Tám Ngày (viết tắt là PGTN), (b) Bản Báo Cáo vắn tắt về tiếng An Nam hay Đông Kinh (viết tắt là BBC), (c) Lịch Sử Vương Quốc Đàng Ngoài 1627-1646 và (d) từ điển Annam-Lusitan-Latinh (thường gọi là Việt-Bồ-La, viết tắt là VBL) có thể tra từ điển này trên mạng, như trang này chẳng hạn http://books.google.fr/books?id=uGhkAAAAMAAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false . Không có nhiều tài liệu Hán Nôm viết về chủ đề tiền tệ trước đây nên người viết dựa vào một số ca dao và thành ngữ/tục ngữ đã được lưu truyền trong dân gian. Các chữ viết tắt khác là NCT (Nguyễn Cung Thông), TVGT (Thuyết Văn Giải Tự/khoảng 100 SCN), NT (Ngọc Thiên/543), ĐV (Đường Vận/751), NKVT (Ngũ Kinh Văn Tự/776), LKTG (Long Kham Thủ Giám/997), QV (Quảng Vận/1008), TV (Tập Vận/1037/1067), TNAV (Trung Nguyên Âm Vận/1324), CV (Chính Vận/1375), TVi (Tự Vị/1615), VB (Vận Bổ/1100/1154), VH (Vận Hội/1297), LT (Loại Thiên/1039/1066), CTT (Chính Tự Thông/1670), TViB (Tự Vị Bổ/1666), TTTH (Tứ Thanh Thiên Hải), KH (Khang Hi/1716), ĐNQATV (Đại Nam Quốc Âm Tự Vị), P (tiếng Pháp), A (tiếng Anh), L (tiếng La Tinh), PG (Phật Giáo), CG (Công Giáo), VN (Việt Nam), TQ (Trung Quốc), HV (Hán Việt), Bắc Kinh (BK). Trang/cột/tờ của VBL được trích lại từ bản La Tinh để người đọc tiện tra cứu thêm. Tương quan Hán Việt ghi nhận trong bài không nhất thiết khẳng định nguồn gốc của các từ liên hệ (có gốc Việt hay Hán). Bài này đánh số 21A vì là một trong loạt bài liên hệ hay cùng chủ đề, như “Tiếng Việt thời LM de Rhodes – tiền gián, bẻ tiền bẻ đũa” là phần 21.
1. Tiền quí và quan tiền
VBL ghi rõ tiền quí là tiền lớn so với tiền gián nhỏ hơn. Một tiền bằng 60 đồng và một quan bằng 10 tiền hay 600 đồng (VBL trang 792-795). Có lẽ nên xem lại chữ quan/quán 貫 với nghĩa cổ là dây xâu tiền (1000 đồng – đơn vị tiền cổ đại ở TQ), hàm ý phải dùng nhiều đồng tiền xâu lại với nhau để có một quan hay 600 đồng ở VN. Chữ quan/quán (thanh mẫu kiến 見 vận mẫu hoàn 桓 bình/khứ thanh, hợp khẩu nhất đẳng) có các cách đọc theo phiên thiết
古玩切,音瓘 cổ ngoạn thiết, âm quán (TVGT, ĐV, QV, NT, TV, LT, VH, CV, TTTH, TG 字鑑, LTCN 六書正譌, TVi/CTT)
古亂反 cổ loạn phản (ThVn 釋文)
古亂切 cổ loạn thiết (NT, TTTH)
古患反 cổ hoạn phản
古患切 cổ hoạn thiết (TV, LTCN 六書正譌)
烏關切,音彎 ô quan thiết, âm loan (TV, LT)
古丸切,音官 cổ hoàn thiết, âm quan (QV, TV, VH)
TNAV ghi vận bộ 寒山 hàn san (khứ thanh)
TNAV cũng ghi vận bộ 桓歡 hoàn hoan (khứ thanh?)
CV ghi cùng vần/bình thanh 官 冠 觀 涫 莞 菅 棺 倌 貫 (quan quan/quán hoàn gian)
CV cũng ghi cùng vần/bình thanh 彎 關 灣 (loan quan)
CV ghi cùng vần/khứ thanh 慣 貫 串 卝 摜 (quán xuyến/quán)
CV cũng ghi cùng vần/khứ thanh 貫 冠 觀 懽 館 悹 痯 祼 果 盥 灌 瓘 鸛 雚 爟 烜 矔 涫 (quán/quan quán/hoan *quả *huyên)
沽歡切 cổ hoan thiết (CV)
烏還切 ô hoàn thiết (CV)
古患切 cổ hoạn thiết (CV)
古員切 cổ viên thiết (TVi)
音眷 âm quyến (TVi/CTT) …v.v…
Giọng BK bây giờ là guàn so với giọng Quảng Đông gun3 và các giọng Mân Nam 客家话: [海陆丰腔] gon5 kwan5 [客英字典] gwon5 kwan5 [沙头角腔] gan5 [客语拼音字汇] gon4 guon4 [台湾四县腔] gon5 kwan5 [陆丰腔] gon5 [东莞腔] gon5 [梅县腔] gwon5 gwan5 [宝安腔] gon5, tiếng Nhật kan và tiếng Hàn gwan.
Như vậy quan là cách đọc phù hợp với âm và nghĩa HV cổ , cũng như dạng đọc quán của cùng một chữ trong các cách dùng tập quán (~ quen), nhất quán, quán thông, quán triệt, quan âm (VBL ~ quán âm) …v.v… Giá trị 600 đồng của một quan còn bảo lưu qua ca dao như
Đấy vàng đây cũng đồng đen
Đấy hoa sói trắng đây sen Tây Hồ
Đấy song đây cũng mây liền
Đấy quan đây cũng chín tiền sáu mươi (trích từ Nam Giao Cổ Kim Lý Hạng Ca Dao Chú Giải/sđd)
(Chú ý/NCT: một quan = 9 tiền + 60 đồng = 9 tiền + 1 tiền = 10 tiền).
Tới đầu TK 20, quan tiền (“là sáu trăm đồng”) vẫn còn được dùng như trong bài “Trăng sáng vườn chè” của thi sĩ Nguyễn Bính (1918-1966) – trích một đoạn liên hệ

Một quan là sáu trăm đồng
Chắt chiu tháng tháng cho chồng đi thi
Chồng tôi cưỡi ngựa vinh qui
Hai bên có lính hầu đi dẹp đàng
Tôi ra đón tận gốc bàng
Chồng tôi xuống ngựa cả làng ra xem

Hình vẽ lại một quan tiền – để ý xâu chuỗi trên (hai đầu mối ở ngoài cùng bên phải) được chia thành 10 phần bằng nhau (mỗi phần gồm có 60 đồng hay một tiền). Hình trên trích từ cuốn Dictionnaire franco-tonkinois illustré trang 338 (tác giả PG Vallot, Hà Nội 1898). Vì hình dạng của quan tiền quí như trên nên còn được gọi là quan tiền dài.
Xin anh đi học cho ngoan
Để em dệt cửi kiếm quan tiền dài
Quan tiền dài em ngắt làm đôi
Nửa thì giấy bút, nửa nuôi mẹ già

Ngoài ghi nhận về quan/tiền và đồng trong VBL trang 792-795, LM de Rhodes còn bàn thêm chi tiết về tình hình tiền tệ của TK 17 ở Đàng Trong và Đàng Ngoài:” … Còn thứ tiền đồng trao đổi giữa người Đàng Ngoài thì có hai loại, loại lớn hay loại bé. Loại lớn thông dụng trong khắp nước và đa số do thương gia Tàu đem tới, xưa kia do người Nhật nữa. Còn loại nhỏ thì chỉ dùng trong kinh thành và trong bốn tỉnh ở chung quanh chứ không dùng ở Đàng Trong. Tất cả loại tiền đồng, lớn hay bé đều nhẵn và tròn, khắc bốn chữ trên mặt và tất cả đều có lỗ ở giữa, để dùng dây xỏ vào như thường lệ. Vì thế mỗi dây buộc chừng sáu trăm hoặc mười lần sáu mươi có đánh dấu để phân biệt mỗi sáu chục đồng. Như vậy rất thuận tiện để quàng vào cánh tay hay khoác lên vai khi đi chợ, không cần dùng túi như chúng ta, chỉ dùng dây mà thôi. Còn về giá của thứ tiền này, thì chưa bao giờ chắc chắn và hay thay đổi , theo quy luật cung cầu trong nước. Do đó mấy năm trước đây một trăm tiền đồng lớn giá bằng năm đồng nhỏ. Nhưng vào một thời gian khác, giá những đồng này thay đổi và cao hơn vì trong nước có ít bạc hơn …”.
VBL còn ghi thu thuế là làm thuế, làm quí – cho thấy loại tiền quí (tiền tốt) rất thông dụng trong các hoạt động chính thống về tiền bạc (thuế má, lương bổng, tiền thưởng …):
VBL trang 782
Quí trong cách dùng tiền quí chỉ giá trị cao, được coi trọng (so với tiền gián kém hơn) hay có thể tương ứng với cách dùng tiền tốt trong bài ca dao nổi tiếng “đi chợ tính tiền” sau đây.
2. Đi chợ tính tiền
2.1 Bài ca dao “đi chợ tính tiền” xuất hiện trong Quốc Văn Giáo Khoa Thư (Lớp sơ đẳng, 1927) do Nha học chính Đông Pháp xuất bản và các tác giả tên tuổi có gốc từ trường Thông ngôn – Trần Trọng Kim, Nguyễn Văn Ngọc, Đặng Đình Phúc và Đỗ Thận:
Một quan tiền tốt mang đi
Nàng mua những gì mà tính chẳng ra
Thoạt tiên mua ba tiền gà
Tiền rưỡi gạo nếp với ba đồng trầu
Trở lại mua sáu đồng cau
Tiền rưỡi miếng thịt, giá rau mười đồng
Có gì mà tính chẳng thông?
Tiền rưỡi gạo tẻ, sáu đồng chè tươi
Ba mươi đồng rượu chàng ơi
Ba mươi đồng mật, hai mươi đồng vàng
Hai chén nước mắm rõ ràng
Hai bảy mười bốn, kẻo chàng hồ nghi
Hai mươi mốt đồng bột nấu chè
Mười đồng nải chuối chẵn thì một quan.
Dựa vào giá trị của các đơn vị tiền tệ đã ghi trong VBL: 1 quan (q) = 10 tiền (t) = 600 đồng (đ) thì khi kiểm lại tổng số tiền đi chợ trong bài trên ta thấy
3 t (gà) + 1.5 t (gạo nếp) + 1.5 t (miếng thịt) + 1.5 t (gạo tẻ) = 7.5 t = 450 đ
3 đ (trầu) + 6 đ (cau) + 10 đ (rau) + 6 đ (chè tươi/trà) + 30 đ (rượu) + 30 đ (mật) + 20 đ (vàng mã để đốt sau khi cúng) + 14 đ (nước mắm) + 21 đ (bột nấu chè) + 10 đ (nải chuối) = 150 đ
Do đó tổng số chi là 450 đ + 150 đ = 600 đ = 1 quan (“chẵn thì một quan”)
Một số tác giả lại ghi câu gần chót là “Hai mươi đồng bột nấu chè” thay vì “Hai mươi mốt đồng bột nấu chè” cho đúng âm vận, thành ra tổng số chi lại là 599 đ (hay 9 t 59 đ, thiếu 1 đ mới chẵn một quan hay 10 t). Một dị bản khác lại viết câu này là “Hăm mốt đồng bột nấu chè” (hai mươi đọc nhanh thành hăm) thì vừa đúng âm vận và vừa đúng một quan hay 600 đ.
2.2 Một dị bản được GS Maurice Durand chép lại (1946/1956) trong “Nam Giao Cổ Kim Lý Hạng Ca Dao Chú Giải” được thư viện đại học Yale lưu trữ, bản này có khá nhiều thay đổi:
Một quan tiền tốt mang đi
Thiếp mua những gì chàng tính chẳng ra
Thoạt tiên mua ba tiền gà
Tiền rưỡi gạo nếp mấy ba đồng trầu
Ngoảnh lại mua năm đồng cau
Tiền rưỡi chả thịt giá rau mười đồng
Có gì chàng tính chẳng thông
Tiền rưỡi gạo mới mười đồng chè tươi
Ba mươi đồng rượu chàng ơi
Ba mươi đồng mật ba mươi đồng vàng
Hai chén nước mắm rõ ràng
Hai bẩy mười bốn kẻo chàng hồ nghi
Sáu đồng tôm trứng một khi
Mười hai đồng chả cá chẵn thì một quan

Dựa vào giá trị của các đơn vị tiền tệ đã ghi trong VBL: 1 quan (q) = 10 tiền (t) = 600 đồng (đ) thì khi kiểm lại tổng số tiền đi chợ trong bài trên ta thấy
3 t (gà) + 1.5 t (gạo nếp) + 1.5 t (chả thịt) + 1.5 t (gạo mới) = 7.5 t = 450 đ
3 đ (trầu) + 5 đ (cau) + 10 đ (rau) + 10 đ (chè tươi) + 30 đ (rượu) + 30 đ (mật) + 30 đ (vàng mã) + 14 đ (nước mắm) + 6 đ (tôm trứng) + 12 đ (chả) = 150 đ
Do đó tổng số chi là 450 đ + 150 đ = 600 đ = 1 quan (“chẵn thì một quan”).

Để hiểu hơn giá trị của đồng tiền vào thời nhà Nguyễn, hãy xem qua lương bổng của “quan chức nhà nước” vào giai đoạn này:
– Quan Nhất Phẩm lãnh mỗi năm 400 quan, 300 phương gạo, 70 quan tiền Xuân Phục, tức tiền áo quần.
– Quan Chánh ngũ phẩm, hàng tri phủ mỗi năm lương 40 quan, 43 phương gạo, 9 quan tiền Xuân Phục.
– Lính, thơ lại, phục dịch … lương mỗi tháng 1 quan tiền, 1 phương gạo. So với giá sinh hoạt bình thường như một chỉ đạo năm Cảnh Hưng thứ tư (1741) định giá bò lớn 5 quan, bò nhỏ 3 quan và lợn 2 quan (theo Đào Duy Anh, Việt Nam Văn Hóa Sử Cương sđd).
Thế mới cảm thông sự cố gắng của người vợ lo cho chồng đi thi để hi vọng có tương lai gia đình tươi sáng hơn, thành ra phải chắt chiu từng quan cho từng tháng như bài ca dao đi chợ tính tiền trên. Bài “đi chợ tính tiền” trên cho thấy sức sáng tạo của người vợ, dù mua gì đi nữa cũng không quá số tiền đã dành dụm cho cuộc sống gia đình.Học giả Trần Trọng Kim từng nhận xét về thực trạng xã hôi thời trước trong Việt Nam Sử Lược (Chương VI: Chế độ và tình thế nước Việt Nam đến cuối đời Tự Đức):”Người trong nước chia ra làm bốn hạng là: sĩ, nông, công, thương … Mỗi phường có thợ cả, thợ phó và thợ, và phường nào có tục lệ của phường ấy. Những người làm nghề thợ thường là người ít học, quanh năm ngày tháng đi làm thuê làm mướn chỉ được đủ ăn mà thô… công nghệ không có, buôn bán không ra gì, trừ việc cày cấy làm ruộng ra thì người nghèo đói không có nghề nghiệp gì mà làm ăn cả, cho nên thuở ấy tuy một tiền được bốn bát gạo, mà vẫn có người chết đói, vì rằng giá gạo thì rẻ, nhưng kiếm được đồng tiền thật là khó. Người đi làm thuê khôn khéo, thì mới được một ngày một tiền, không thì chỉ được 18 hay 30 đồng tiền mà thôi. Sự làm ăn ở chỗ thôn quê đã vất vả mà lại thường bị nhiều sự hà làm, ai có đồng tiền ở trong nhà thì lo sợ đủ mọi đường: nào sợ kẻ gian phi trộm cắp, nào sợ giặc đêm giặc ngày cướp phá, cho nên phải chôn phải giấu cho kín”.
Một nhận xét ở phần này là vần -i trong bài trên (nghi – khi – thì) có dùng âm thì nhưng chữ Nôm dùng lại là thìn/thần HV 辰 thay vì thì HV 時, hiện tượng kị húy tên vua Tự Đức (Nguyễn Phúc Thì 阮福時) cho ta thấy bản Nôm này viết sau năm ra lệnh kị húy thứ tư của vua (1861) – tham khảo thêm bài viết “Tản mạn về từ Hán Việt thời – thì” cùng tác giả (NCT).
2.3 Đi chợ tất niên
Một bài ca dao khác cũng cho thấy một cách tính tiền khi đi chợ – trích từ trang này https://cadao.me/the/quan-tien/
Sáng nay đi chợ tất niên
Em đây cầm một quan tiền trong tay
Sắm mua cũng khá đủ đầy
Nào cau, nào thuốc, trái cây, thịt thà
Độc bình mua để cắm hoa
Hột dưa, bánh mứt, rượu trà, giấy bông
Tính hoài mà cũng chẳng thông
Còn ba trăm sáu chục đồng tiền dư
Vội chi, em cứ thư thư
Anh đây sẽ tính chừ chừ cho em
Sáu mươi đồng tính một tiền
Mà ba trăm sáu chục đồng nguyên vẫn còn
Vị chi em mới tiêu xong
Cho hột dưa, bánh mứt, giấy bông, rượu, trà
Trái cây, cau, thuốc, thịt thà
Độc bình cùng với hương hoa là bốn tiền
Ba trăm sáu chục đồng nguyên
Tính ra chính thị sáu tiền còn dư

Dựa vào giá trị của các đơn vị tiền tệ đã ghi trong VBL: 1 quan (q) = 10 tiền (t) = 600 đồng (đ) thì khi kiểm lại tổng số tiền đi chợ trong bài trên ta thấy
Tiền chi ra = 4 t = 4×60 đ = 240 đ (mua hột dưa, bánh mứt, giấy bông, rượu, trà … độc bình, hương hoa)
Tiền mang đi chợ trước khi mua sắm = 10 t (= 1 quan)
Tiền mang về lại = 10 t – 4 t = 6 t = 6×60 đ = 360 đồng (“ba trăm sáu chục đồng tiền dư”).
Thành ra chàng trai đã giải thích rất chính xác tại sao cô nàng mang một quan đi chợ, khi về thì chỉ còn lại ba trăm sáu mươi đồng mà thôi.
2.4 Giai thoại về bà Hồ Xuân Hương
Tương truyền nữ sĩ Hồ Xuân Hương (1772-1822) muốn mượn 5 quan tiền của Chiêu Hổ, nhưng khi nhận được thì chỉ có ba quan tiền, bà liền làm thơ trách Chiêu Hổ rằng
Sao nói rằng năm lại có ba
Trách người quân tử hẹn sai ra
Bao giờ thong thả lên chơi nguyệt
Nhớ hái cho xin nắm lá đa…
Và Chiêu Hổ họa lại rằng
Rằng gián là năm, quí có ba
Bởi người thục nữ tính không ra
Ừ rồi thong thả lên chơi nguyệt
Cho cả cành đa lẫn củ đa…
Nếu biết được giá trị của đơn vị tiền tệ ghi trong VBL thì ta có thể thông cảm cho Chiêu Hổ vì đã dùng tiền gián (tiền kém, một quan chỉ bằng 360 đồng hay 3 phần 5 tiền quí) thay vì tiền quí (một quan bằng 600 đồng) mà bà Hồ Xuân Hương đã có ngụ ý trong thơ. Năm quan tiền gián thì chỉ bằng ba quan tiền quí vì tỷ số 3 phần 5 này. Tỷ số 3/5 hay 6/10 còn thấy trong cách dùng “chục gián”: theo LM Gustave Hue trong Dictionnaire annamite-chinois-français (1937), gián là 6 phần mười (~ 6/10) như “chục gián” là 6 (chục gián = six/P trang 328 sđd). Một nhận xét ở đây là bài thơ này có thể liên hệ đến một cách dùng tiền đặc biệt vào thời trước hay là một vỉa tiền đã hiện diện từ thời LM de Rhodes (VBL trang 794 hay Béhaine/1772-1773, Taberd/1838, Theurel/1877): một vỉa tiền là một xâu năm quan tiền xấu (tiền gián) bằng ba quan tiền tốt. Năm quan tiền còn gọi là một vác tiền (Đàng Ngoài), cách dùng cục bộ này phù hợp với quê quán và hoạt động (td. dạy học trò ở Hà Nội) của nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Rất ít tài liệu viết về tập hợp năm quan tiền hay một vác tiền, vỉa tiền sau thời VBL so với bài thơ trách móc trên của bà chúa thơ chữ Nôm Hồ Xuân Hương.
VBL trang 794: một vỉa tiền = 5 lần 600 = 3 ngàn đồng
2.5 Sách Sổ Sang Chép Các Việc: sau đây là bảng tính tiền cách đây hơn 2 thế kỉ của LM Philiphê Bỉnh, cùng thuộc thế hệ nữ sĩ Hồ Xuân Hương, và cũng dựa vào đơn vị quan, tiền và đồng – trích từ “Sách Sổ Sang Chép Các Việc” trang 524/525 do chính tay ông viết:

Không những cho thấy liên hệ quan, tiền và đồng – trang trên còn cho ta hối suất giữa đơn vị tiền Bồ-Đào-Nha pataca và tiền VN vào khoảng đầu TK 19. Giá trị của một quan tiền theo LM Béhaine (sđd, 1772/1773) là bằng 3 phần 4 một đồng pataca, dựa vào hối suất từ trang này ta có thể tính ra một quan tiền là
1 pataca = 1 quan 3 tiền 20 đồng = 13 tiền 20 đồng = 780 đồng 20 đồng = 800 đồng
1 quan = 3/4 x 800 đồng = 600 đồng đúng như trị giá vào thời VBL ở trên.
LM Taberd, tuy chép lại hầu như nguyên vẹn tự vị Annam Latinh của LM Béhaine, đã không ghi hối suất 3/4 đồng pataca này trong tự điển năm 1838, có lẽ đồng pataca không còn dùng nữa (so với Macao vẫn còn dùng pataca) hay hối suất không còn như trước nữa.

3. Tiền cheo
3.1 Cheo chỉ của hay quà biếu/tặng (dona/L – VBL trang 102 – không nhất thiết là tiền mặt /NCT) cho làng xã của mình (chỗ mình ở ~ patriæ/L) khi có lễ cưới, ăn cheo là đám cưới (nuptiæ/L) “Lan Giai nộp cheo cứ lề” CNNAGN 44b, cheo có một dạng chữ Nôm là chiêu HV 招. VBL đã ghi nhận nhiều tục lệ hay hoạt động đặc biệt thời xưa của VN như đánh lửa, tang tóc, ăn cheo, bẻ tiền bẻ đũa, ăn năn (ăn cỏ/rau năn), xem giò (coi bói bằng chân gà), mực tàu (thước dây để kẻ đường thẳng), xuy đồng, đầu rau, nước mlồi (Chiêm Thành)…Có nhiều cách dùng từ cheo như ăn cheo, nộp cheo, đóng cheo, phá cheo, cheo cưới, cheo chạy tang, cheo làng …v.v…
VBL trang 102
Có vẻ như Đàng Trong không tha thiết với tục “cheo làng” nên các LM Béhaine (1772/1773) và Taberd (1838) ghi rằng/đánh đồng cheo là tiền của tặng trong đám cưới (VBL ghi rõ là tặng cho làng xã địa phương khi cưới), để ý dạng chiêu HV 招 của chữ Nôm cheo
Béhaine/Taberd (sđd)

Ca dao cũng thường nhắc nhở tục lệ này như
Nuôi lợn thì phải vớt bèo
Lấy vợ thì phải nộp cheo cho làng
Chỉ Nam Ngọc Âm Giải Nghĩa (44b) có nhắc đến nộp cheo
蘭佳納招拠例
Lan giai nộp cheo cứ lề
Gần đây hơn, cụ Huỳnh Tịnh Của (1895 – Đại Nam Quấc Âm Tự Vị, Tome II trang 131 – xem hình chụp lại bên dưới) giải thích chi tiết hơn – để ý tiền cheo làng ghi là ba quan (khác làng – đáng lẽ là chỉ có hai quan bốn tiền) so với một quan tám tiền (ca dao) hay mức giới hạn một quan hai tiền (Đại Nam Thực Lục – xem trang dưới). Rõ ràng là tiền cheo nộp thay đổi tùy địa phương (không gian) và thời nào (thời gian), đây cũng là một tục lệ dễ bị lợi dụng và một gánh nặng không nhỏ khi có dự định cưới hỏi trong xã hội phong kiến, để cho có người từng đặt vấn đề trong ca dao lưu truyền rằng
Bắc thang lên hái ngọn trầu vàng,
Hỏi thăm chị Xã nộp cheo làng mấy quan?

Đại Nam Quấc Âm Tự Vị, Tome II trang 131
Xưa kia đám cưới mà không có cheo làng thì cũng như là không được thiên hạ cộng đồng chấp nhận, cũng như không có giấy hôn nhân chính thức vậy (td. giấy giá thú – Certificate of Marriage/NCT). Khi nhận cheo thì quan chức địa phương mới cho giấy chứng nhận hôn thú dù hai người thành hôn có biết chữ hay không. Có khi tiền cheo còn nặng hơn tiền cưới như trong lời trần tình của anh chàng si tình sau đây
Giúp em quan tám tiền cheo
Quan năm tiền cưới, lại đèo buồng cau.
Để ý là tiền cheo là 1 quan 8, nhiều hơn tiền cưới 3 tiền (tiền cưới là 1 quan 5 như ghi nhận trong bài ca dao). Gánh nặng của tiền cheo đã khiến ‘nhà nước’ phải ra lệnh giới hạn mức thu tiền cheo, như theo Đại Nam Thực Lục quyển 3 ghi ”Đại phàm lấy vợ lấy chồng, chẳng qua cốt được cặp đôi mà thôi, còn lễ cưới thì nên châm chước trong sáu lễ, lượng tùy nhà có hay không, chứ không được viết khế cố ruộng. Hương trưởng thu tiền cheo trong lễ cưới thì người giàu 1 quan 2 tiền, người vừa thì 6 tiền, người nghèo 3 tiền, người làng khác thì gấp đôi. Nếu có kẻ cẩu hợp chửa hoang thì phạt người gian phụ 30 quan và cha anh 3 quan để giữ phong hóa”.
Cũng như tục “bẻ tiền bẻ đũa” đi theo làn sóng Nam Tiến vào các vùng đất mới, Đàng Trong cũng có tục “nộp cheo” này nhưng dân chúng lại không xem trọng như lời kể của LM Lefèbvre “Tôi không biết lệ “cheo làng” ở Đàng Ngoài như thế nào nhưng tôi biết nó không được xem trọng ở Đàng Trong. Từ đầu tiên, “cheo” có nghĩa là thông báo (avertir ou informer); từ thứ hai, “làng” nghĩa là các vị bô lão trong làng. Lệ này là có người nào đó muốn cưới một cô gái trong làng, phải tìm đến các bô lão trong làng ấy với trầu và rượu trong một số làng này hay với một số tiền nào đó trong một số làng khác, và thông báo với họ rằng mình muốn cưới một cô gái nào đó làm vợ. Nếu anh ta không thi hành bổn phận này và cô vợ có thai, thì anh ta sẽ phải nộp tiền phạt vì tội thông dâm”.
3.2 Cheo có khả năng liên hệ đến chiêu HV 招; cũng như tương quan yêu 腰 – eo, phiêu 薸 – bèo, tiêu 宵 – teo … Chiêu có phạm trù nghĩa khá rộng: gọi (bằng tay > vẫy tay gọi ), xưng ra (thông báo – đây là nét nghĩa của cheo/chiêu thân/cho biết hôn nhân giữa hai người), tìm/cầu, kén rể, bài hiệu … Chữ chiêu 招 (thanh mẫu 章 chương vận mẫu 宵 tiêu, bình thanh khai khẩu tam đẳng) có các cách đọc theo phiên thiết
止遙切 chỉ diêu thiết (TVGT, ĐV, QV, CV)
諸遙切 chư diêu thiết (NT, TTTH)
之遙切,音昭 chi diêu thiết, âm chiêu (TV, VH, LT, CV, TVi)
朱傜翻 chu dao phiên (BH 佩觿)
時饒切 thì nhiêu thiết (TV, VH, LT)
祁堯切,音翹 kì nhiêu thiết, âm kiều (TV, VH, LT, CV, TVi)
TNAV ghi vận bộ 蕭豪 tiêu hào (dương bình)
CV ghi cùng vần/bình thanh 昭 鉊 招 釗 炤 朝 鼂 (chiêu *chiếu trào)
CV ghi cùng vần/bình thanh 韶 㲈 招 佋 昭 詔 苕 (thiều chiêu *chiếu điều/thiều)
CV ghi cùng vần/bình thanh 橋 招 荍 劭 喬 僑 翹 轎 蟜 蹻 嶠 (kiều chiêu *kiệu *kiểu)
時昭切,音韶 thì chiêu thiết, âm thiều (CV, TVi)
職交切,音昭 chức dao thiết, âm chiêu (CTT) – thời CTT giao đọc gần như jiāo và chiêu đọc gần như zhāo (rất giống nhau)
之笑切,音照 chi tiếu thiết, âm chiếu (KH)
之由切。音周 chi do thiết, âm chu (TVi, KH) …v.v…
Giọng BK bây giờ là zhāo so với giọng Quảng Đông ziu1 và các giọng Mân Nam 客家话: [沙头角腔] zau1 [客语拼音字汇] zau1 zeu1 [宝安腔] zau1 [客英字典] zhau1 cheu1 [陆丰腔] zhau1 [梅县腔] zhau1 [东莞腔] zau1 [海陆丰腔] zhau1 [台湾四县腔] zeu1 潮州话:ziê1/zio1, ziou1/ziao1, giọng Mân Nam/Đài Loan chiau/chio, tiếng Nhật shō và tiếng Hàn cho, gyo. Một âm cổ phục nguyên của chiêu là *tjew đọc gần như cheo tiếng Việt, phản ánh phần nào khuynh hướng bảo lưu âm cổ trong quá trình hình thành tiếng Việt thời VBL: tương tự như mựa (vô), mùi (vị) …v.v…
Tóm lại, các tài liệu của LM de Rhodes khi đọc kỹ sẽ cho ta nhiều chi tiết thú vị: giá trị của một quan so với tiền và đồng vào TK 17 vẫn khá cố định cho tới cuối thời nhà Nguyễn. Dựa vào đó mà các bài ca dao về tiền đi chợ hay tiền cheo, thuế má trước đây có thể được giải mã một cách chính xác hơn. Điều này cũng cho thấy tư duy phân tích (analytical thinking) của tây phương thường chú trọng nhiều đến lượng như tiền bạc/thời gian so với phẩm: VBL dành 4 trang cho mục tiền (trang 792-795) so với số lượng tài liệu Hán/Nôm/chữ quốc ngữ trước đây khá hiếm hoi về cùng đề tài (tài chính). Cách liệt kê của LM Philiphê Bỉnh trong Sách Sổ Sang Chép Các Việc cũng cho thấy ảnh hưởng tây phương (để ý đến từng chi tiết/số lượng) và cũng là những bảng kế toán thu chi đầu tiên bằng chữ quốc ngữ. Hi vọng bài viết này gợi ý cho bạn đọc tìm hiểu sâu xa hơn về tiền VN, phản ánh phần nào thực trạng xã hội và lịch sử.
4. Tài liệu tham khảo chính
1) Đào Duy Anh (1938) “Việt Nam Văn Hóa Sử Cương” NXB Quan Hải tùng thư – tái bản nhiều lần như NXB Nhã Nam (2014) …v.v…
2) Pigneau de Béhaine (1772/1773) – Bá Đa Lộc Bỉ Nhu “Dictionarium Annamitico-Latinum” Dịch và giới thiệu bởi Nguyễn Khắc Xuyên, NXB Trẻ (Thành Phố HCM – 1999).
3) Philiphê Bỉnh (1822) “Sách Sổ Sang Chép Các Việc” NXB Viện Đại Học Đà Lạt, 1968.
(1822) “Truyện nước Anam Đàng trong quyển nhị” tài liệu viết tay của chính tác giả còn lưu trữ trong thư viện tòa thánh La Mã.
4) Cristophoro Borri (1631) “Relatione della nuova missione delli P.P. della Compagnia di Gesù al Regno della Cocincina (Nhiệm vụ mới của các cha dòng Tên ở Vương quốc Đàng Trong – NCT) bản dịch của tác giả Phạm Văn Bân 4/2011 – xem toàn bài trang này https://thunhan.org/images/file/OGaaTdIb0wgQAKwp/mar-31-11-cristoforo-borri-vietnamese-avril-5-1-.pdf.
5) Nguyễn Minh Chính (2019) “Tục lệ “Cheo làng” trong cưới xin ở Địa phận Đàng Ngoài và Đàng Trong” đăng trên mạng như https://gpquinhon.org/q/on-co-tri-tan/tuc-le-cheo-lang-trong-cuoi-xin-o-dia-phan-dang-ngoai-va-dang-trong-1645.html …v.v…
6) Đỗ Quang Chính (1972) “Lịch sử chữ quốc ngữ 1620-1659” NXB Đuốc Sáng (Sài Gòn).
7) Huỳnh Tịnh Của (1895/1896) “Đại Nam Quấc Âm Tự Vị” Tome I, II – Imprimerie REY, CURIOL & Cie, 4 rue d’Adran (SaiGon).
8) Maurice Durand (1946/1956) “Nam Giao Cổ Kim Lý Hạng Ca Dao Chú Giải” bản chép tay bằng chữ Nôm và chữ quốc ngữ – thư viện đại học Yale (Mỹ).
9) Gustave Hue (1937) “Dictionnaire annamite-chinois-français” Imprimerie Trung-hoà – NXB Khai Trí (Sài Gòn) in lại năm 1971 theo bản gốc năm 1937.
10) Trần Trọng Kim (1919) “Việt Nam Sử Lược” NXB Trung Bắc Tân Văn (Hà Nội) – tái bản nhiều lần.
11) Alexandre de Rhodes (1651) “Phép Giảng Tám Ngày” – Tủ Sách Đại Kết in lại từ Tinh Việt Văn Đoàn (1961 – Sài Gòn) với phần giới thiệu của tác giả Nguyễn Khắc Xuyên.
(1651) “Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum” thường gọi là từ điển Việt-Bồ-La; bản dịch của Thanh Lãng, Hoàng Xuân Việt, Đỗ Quang Chính – NXB Khoa Học Xã Hội, Thành Phố HCM (1991).
“Tường Trình về Đàng Trong 1645” bản dịch của Hồng Nhuệ, NXB Ánh Sáng Publishing, Escondido (California/Mỹ, 1994?).
“Lịch sử Vương Quốc Đàng Ngoài từ 1627 tới năm 1646” dịch giả Nguyễn Khắc Xuyên – Tủ sách Đại Kết, Thành phố HCM (1994).
12) Jean Louis Taberd (1838) – tên Việt là cố Từ – “Dictionarium Annamitico-Latinum” Serampore (Bengale).
13) Nguyễn Cung Thông (2011) “A Di Đà Phật hay A Mi Đà Phật?” – có thể xem toàn bài trên các trang http://www.daophatngaynay.com/vn/tap-chi-dao-phat-ngay-nay/Bai-viet-chon-loc/9925-A-Di-Da-Phat-hay-A-Mi-Da-Phat.html …v.v…
(2016) “Cách nói xuống thuyền, trên trời, ra đời, Đàng Trong/Ngoài … thời LM Alexandre de Rhodes (phần 1)” có thể xem toàn bài trang này http://chimvie3.free.fr/baivo/nguyencungthong/ncthong_CachDungXuongThuyenTrenTroiVaRaDoiP1.pdf
(2016) “Cách nói tôi, ta, tao, tớ, qua, min … Tiếng Việt thời LM de Rhodes” – có thể xem toàn bài trang này http://chimvie3.free.fr/baivo/nguyencungthong/ncthong_CachNoiToiTaTaoToP2.pdf
(2016) “Huyền Tráng, Huyền Tảng hay Huyền Trang? Hiện tượng đồng hóa âm thanh (phần 2)” – có thể tham khảo hai bài viết này trên các trang mạng như http://www.daophatngaynay.com/vn/phatgiao-qt/con-nguoi-qt/21409-huyen-trang-huyen-tang-hay-huyen-trang-hien-tuong-dong-hoa-am-thanh-phan-2.html
(2015) “Sinh thì là chết?” – có thể tham khảo ba bài viết này (đánh số 11.1 đến 11.3) trên các trang mạng như http://www.vanchuongviet.org/index.php?comp=tacpham&action=detail&id=21612
(2013) “Tản mạn về từ Hán Việt thời-thì” có thể xem toàn bài trang này https://khoahocnet.com/2013/06/15/nguyen-cung-thong-tan-man-ve-tu-han-viet-thoi-thi-phan-6-2/
(2012) “Những đợt sóng giao lưu ngôn ngữ Việt-Trung qua con đường tôn giáo – vài vết tích sau thời nhà Nguyên trong từ điển Việt Bồ La (phần 1.3)” – có thể xem toàn bài trang này http://pgvn.vn/nghien-cuu/201508/Nhung-dot-song-giao-luu-ngon-ngu-Viet-Trung-qua-con-duong-ton-giao-vai-vet-tich-sau-thoi-nha-Nguyen-trong-tu-dien-Viet-Bo-La-phan-1-3-49809/
14) Tạ Chí Đại Trường (2004) “Sử Việt Đọc Vài Quyển” NXB Văn Mới, 2004 (California, Mỹ) – trang 84 đến trang 105 viết về tiền quí và tiền gián theo dòng lịch sử.
15) Pierre-Gabriel Vallot (1898) “Dictionnaire franco-tonkinois illustré” NXB F.H. Schneider (Hà Nội).
***
*Hành Trình Chia sẻ Với Những Mảnh Đời Bất Hạnh, vừa nhận được:

A. Hai bạn Trí & Dung Trần, California 200 nhờ trao lại cho anh em TPB.
B. Anh Nguyễn Lê , Fort Worth Texas : 200 mua gạo cho anh em TPB.
C. Đạo hữu Diệu Đức, Houston Texas : 100 —————————-.
D. Đạo hữu Diệu Tuyên, Fullerton Ca : 100 tặng cho cô Vãi Giác Ngọc Phước.

Cảm ơn quý thân hữu, sẽ làm đúng theo lời dặn dò.
Thân kính.
Nguyễn Huy Điền

Quỹ dự trữ:

1.Gia đình Nguyễn Lê 200 đã trao
2.Đạo hữu Diệu Mai,Antioch California: 100 đã trao
3.Đạo hữu Diệu Tuyên, Fullerton California: 100
4.Cô Minh Hải, Cerritos California 500

1. TPB Nguyễn Phúc Hồng, số quân: 45/620529 Đại đội 961, Tiểu đoàn 4 Thám báo Địa Phương Quân
Tiểu khu Định Tường. Bị thương năm 1972 tại Mỹ Tây, Cái Bè. Cụt chưn phải vì đạp phải mìn.
Hiện cư ngụ tại 58 ấp Chợ, xã An Thới Đông, Huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang (Mỹ Tho cũ).
Điện thoại: 037 326 6152.

2. TPB Chế Văn Thiệt, số quân: 54/839911 Đại đội 3, Tiểu đoàn 432 Hắc Báo, Chi khu Cái Bè,
Tiểu khu Định Tường. Bị thương cụt chưn trái, vì dẫm phải mìn . Hiện cư ngụ tại tổ 16. Kinh 1000.
Ấp Mỹ Hòa, xã Mỹ Trung. Huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang. Điện thoại: 098 661 7916.

3. TPB Phạm Văn Năm, sanh năm 1947, số quân: 67/404196, Tiểu đoàn 20 Công Binh Chiến Đấu,
đơn vị đóng tại Dalat. Đơn vị trưởng Đại Úy Hây. Bị thương năm 1973 tại Đà Lạt, đạp mìn, cụt chưn phải.
Địa chỉ: ấp Tân Phong, huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau. Điện thoại: 0948 631 290

4. TPB Nguyễn Hữu Nên, số quân: 530394 Nghĩa quân, Chi Khu Hữu Lễ, Tiểu khu Kiên Giang,
Bị thương tháng 4/1975 tại quận Hữu Lễ, đạp mìn, cụt chưn phải
Địa chỉ: ấp Tám Xáng 1, Xã Đông Hòa, huyện An Minh, tỉnh Kiên Giang. Điện thoại: 0387 078 608

Theo lời dặn dò của anh chị Trí & Dung Trần, 100 dollars mố mắt cho người dân nghèo bị đục thủy tinh thể, 100 tặng anh em TPB Cây Mùa Xuân Chiến Sĩ năm Canh Tý 2020, 100 còn lại cho người nghèo. Sô tiền sau, cô Giác Ngọc Phước đã đem trao lại cho hai gia đình sáng hôm nay, mỗi gia đình 50 đô la.

5. Con của tử sĩ Nguyễn Văn Long, số quân anh Long: 61/181802. Trung Đoàn 46, Sư Đoàn 25 Bộ Binh.
Tử trận năm 1971 tại Campuchia. Cậu Nguyễn Văn Thanh tay chưn bị liệt, nghèo lắm. Người chị đi làm
vất vả mà không đủ để nuôi đứa em trai tàn tật, phụ hồ, nhưng không phải lúc nào cũng có việc, sống
nhờ tình thương của bà con lối xóm, hết sức tội nghiệp.
Hiện cư ngụ tại nhà trọ số 26 phòng # 3 đường Hưng Phú, Quận 8. Trao quà của anh chị Trí & Dung Trần,
chị em ôm nhau khóc. (theo lời kể lại của cô Ngọc Phước)
Ngoài ra cô Giác Ngọc Phước còn mua thêm nhu yếu phẩm như mì gói, dầu ăn, đường, nước tương,
nước mắm, bột ngọt, lạp xưởng, bánh ngọt biếu thêm.

6. TPB Võ Văn Tâm, số quân: 807549, Nghĩa quân đóng tại Kiến Phong KBC 4685. Bị thương năm 1974 tại Kênh 3, Cao Lảnh, Kiến Phong. Trúng đạn xương sống, liệt toàn thân, nằm một chổ, thật nghèo.
Địa chỉ: 308/5 Hàn Hải Nguyên, phường 10, quận 11. Điện thoại người vợ: 0707 062 532.

Các anh em TPB và nhóm nhỏ, chân thành cảm ơn anh chị Trí & Dung Trần đã đồng hành với chúng tôi,
cùng chia xẻ sự sống với những mảnh đời bất hạnh.

Trân trọng
Anh Điền

Kính tặng các anh em TPB nghèo

A. Đạo Hữu Diệu Đức, Houston Texas : 100.đã trao cho 4 anh
B. Anh chị Minh Hồng Đỗ: Houston Texas : 200.đã trao cho 8 anh
C. Anh Nguyễn Lê , Fort Worth Texas : 200.
D. Đạo Hữu Minh Thông & Diệu Hòa, Houston Texas: 100.đang đi trao tại Gò Công
C. Đạo Hữu Quảng Minh, Houston Texas: 100.
E. Cô Phương Nga Duran, Houston Texas: 100.
F. Đạo Hữu Diệu Tuyên, Fullerton California: 200.

G. Đạo Hữu Minh Thông & Diệu Hòa, Houston Texas mua gạo giúp các anh TPB: 100.

Hành Trình Chia Xẻ Với Những Mảnh Đời Bất Hạnh:

1. Cụ bà Ngô Thị Lầu 100 tuổi, Bellevue Wa 100.đã trao cho 4 anh
2. Ông Bà Uông Bình Chương, Kent Wa 200.đã trao cho 8 anh.
3. Đạo hữu Thường Lạc, Bellevue Wa 100.đã trao cho 4 anh
4. Đạo hữu Diệu Hạnh, Bellevue Wa 100.đã trao cho 4 anh
5. Bà Thanh Tâm, San Diego California 300.đã trao cho 12 anh.
6. Ông Bùi Đức Lạc, San Jose California 100.đã trao cho 4 anh
7. Người Lính Công Binh Vũ Ngọc Nhinh, Anaheim Ca 100..đã trao cho 4 anh
8. Hai cô em Chúc & Xuân, Orange County California 200..đã trao cho 8 anh,
9. Đạo hữu Minh Thông & Diệu Hòa, Houston Texas 100 đã trao 15 bao gạo
10. Hai cô Diệu Xuân & Diệu Nhàn, Houston Texas 200 đã trao 30 bao gạo
11. Cụ bà Nguyễn Thị Sáng, Houston Texas 150 đã trao cho 6 anh.
12. Cô Phương Nga Duran, Houston Texas 50 đã trao cho 2 anh
12A. Bà Thanh Tâm Nguyễn, San Diego California 100 đã trao cho 4 anh
14. Đạo hữu Diệu Tuyên, Fullerton Ca 100 đã trao
15.. Đạo hữu Minh Thông & Diệu Hòa, Houston Texas 50 đã trao .
16. Hồi hướng công đức cho hương linh đạo hữu Nhật Hoàng 100 đã trao cho 4 anh.
17. Người Lính Trường Bộ Binh Thủ Đức,Orange County Ca. 5.000.000 đã trao cho 10 anh.đợi 1
18. Bạn Thái Truyền Hoàng, Kent Wa 4.500.000 đã trao cho 9 anh
19. Hồi hướng công đức cho hai cụ bà Đào Thị Mào, Đào Thị Ba: 500 Đã trao cho 10 anh
20. Đạo hữu Diệu Tuyên, Fullerton Ca 100 đã trao 15 bao gạo
21. Đạo hữu Minh Thông & Diệu Hòa, Houston Texas 100 đã trao 15 bao gạo
22. Cháu Vy Nguyễn, Houston Texas 100, đã trao
23 Người Lính Trường Bộ Binh Thủ Đức,Orange County Ca:5.000..000 đồng.Đã trao cho 10 anh. đợi 2
24 Hải Quân Lưu Đày Phạm Nguyên Khôi, Santa Clara Ca: 100 đã trao cho 4 anh
25. Anh Nguyễn Minh Thắng, Canada 250 Canada đã trao
26.Hồi hướng công đức cho ông Nguyễn Văn Hương pháp danh Minh Phú & bà Đào Thị Mào:50 đã trao
27.Hồi hướng công đức cho Ông Nguyễn Văn Hương pháp danh Minh Phú & Bà Đào Thị Mào:150 đã trao
28.Hồi hướng công đức cho Giu Se Nguyễn Lê Phước: 150. đã trao cho anh TPB Lê Văn Lảnh, Bến Tre
29.Hồi hướng công đức cho ông Mai Đức Phi pháp danh Nhật Hoàng, Westminster Ca: 100 đã trao cho 4 anh
30. Cô Thủy Lê, Orange County California : 100 đã trao
32. Anh Tân Nguyễn, Virginia 4.000…000 đồng, đã trao cho 4 anh
31. Anh Nguyễn Bình Minh, Sacramento California: 500 đã trao cho 10 anh, tại Đắk Lắk
32. Bạn Lâm Chí Tâm, Renton Wahington : 200 đã trao cho 8 anh
33. Gia đình họ Dương để hồi hướng công đức cho hương linh chú Phạm Hữu Ích 200. đã trao cho 8 anh
34. Hồi Hướng Công Đức cho Hương Linh ông Lê Đình Khai Pháp Danh Tâm Minh Hiển. 200. đã trao cho 8 anh
35. Hải Quân Lưu Đày anh Nguyễn Duy Thành, San Jose California: 100. đã trao cho 4 anh.

36. Anh Nhật Tân, San Diego California: 300 đã trao cho 12 anh tại Buôn Ma Thuột
37. Doan Schulz, Houston Texas 100, đã trao cho 3 anh.
38. Hải Quân Lưu Đày Nguyễn Hùng Sơn, Pittsburg Ca 100 ̣đã trao cho 4 anh.
39. Cô Nga Đào, Boston Massachusetts 100 đã trao cho anh Thanh TQLC
40. Đạo hữu Diệu Đức, Houston Texas 100 ̣đã trao cho 4 anh tại Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận
41. Đạo hữu Minh Thông & Diệu Hòa, Houston Texas 100 đã trao cho 4 anh.
42. Anh chị Nguyễn Lê Đại & Hoa, Houston Texas 200 đã trao cho 8 anh
43. Đạo hữu Diệu Tuyên, Fullerton California 100 đã trao cho 4 anh
44. Cô Phương Nga Duran, Houston Texas 50 đã trao cho 2 anh
45. Cô Dương Thái Phượng, Houston Texas 100 đã trao cho 4 anh,
46. Shelly Nguyễn Garden Grove, California 100 đã trao cho 4 anh
47. Đạo hữu Minh Thông & Diệu Hoà, Houston Texas 100 gạo đã trao
48. Đạo hữu Diệu Tuyên, Fullerton California 200 gạo đã trao
49. Đạo hữu Diệu Đức, Houston Texas 50 gạo đã trao
50. Anh chị Nguyễn Lê Đại Hoa, Houston Texas 100 gạo đã trao
60. Hai cô Diệu Xuân, Diệu Nhàn, Houston Texas. 200 gạo đã trao
61. Đạo hữu Diệu Mai, Antioch California 500 đã trao cho 20 anh.
62. Cô Dương Thái Phượng, Houston Texas 100 Gạo đã trao
63. Đạo Hữu Diệu Tuyên, Fullerton California 100 Gạo đang trao.
64. Đạo hữu Diệu Tuyên, Fullerton California 100 đã trao cho Ông Lâm Vinh.

65. Người Lính Già Trần Khánh, San Jose California: 200.

Hơn 5 tấn gạo ngon được trao tận tay các anh em TPB nhờ vào lòng hảo tâm của các anh chị:

Cô Vy Nguyễn, Houston Texas: 300 kilos
Cô Trần Thị Kim Phụng và chú Trần Hữu Đức, Bellevue Wa: 300
Cụ bà Nguyễn Thị Sáng , Houston Texas: 300
Anh Timothy Vũ: 150
Mai sử + Phúc, An, Khang, Saigon VN: 70
Anh chị Nguyễn Lê Đại & Hoa, Houston Texas: 300
Cô Diệu Tuyên, Fullerton California: 300
Cô Thân Mỹ Thùy, Houston Texas 300
Hải Quân Nguyễn Minh Chính, Seattle Wa 300
Cô Dương Thái Phượng, Houston Texas 300
Đạo hữu Minh Thông & Diệu Hòa, Houston Texas 150
Hai cô Diệu Xuân & Diệu Nhàn, Houston Texas 300
Cô Diệu Tuyên, Fullerton California: 150
Đạo hữu Minh Thông & Diệu Hòa, Houston Texas 150
Đạo hữu Minh Thông & Diệu Hoà, Houston Texas 150
Đạo hữu Diệu Tuyên, Fullerton California 300
Đạo hữu Diệu Đức, Houston Texas 75
Anh chị Nguyễn Lê Đại Hoa, Houston Texas 150
Hai cô Diệu Xuân, Diệu Nhàn, Houston Texas. 300

Cô Dương Thái Phượng, Houston Texas 150

Cô Diệu Tuyên, Fullerton California: 150

Làm chưn giả cho anh em TPB:

Bạn Đạo Diệu Tuyên, Fullerton California 350 dollars. Đã làm cho anh Triển cụt hai chưn.
Cô Minh Hải, Cerritos California 2.000 đã làm cho 6 anh cụt dưới gối, 1 anh trên gối..
Cô Thân Mỹ Thùy, Houston Texas 500 đã làm cho hai anh
Cô Dương Thái Phượng, Houston Texas: 500 đã làm cho hai anh
Cô Thân Mỹ Thùy & anh Nguyễn Lê, Fort Worth Texas: 1.500 Đã làm cho 6 anh
Cô Thân Mỹ Thùy và anh Nguyễn Lê, Fort Worth Texas: 250 đã làm cho anh Nguyễn Văn Lang
Gia Đình họ Dương làm chưn giả xin hồi hướng cho Ông Bà Dương Thái Ban 250.đã làm cho anh Sơn
Gia Đình Nguyễn-Lê làm chưn giả xin hồi hướng cho Giuse Nguyễn Lê Phước 250.đã làm cho ông Thuận

Giúp trẻ em mồ côi, khuyết tật, người già neo đơn, chùa Bửu Thắng, Buôn Mê Thuột, Đắk Lắk.(đã trao)

Cô Dương Thái Phượng, Houston Texas: 100
Nguyễn Ngọc Trường Chinh, Fullerton California 100
Bạn Đạo Thân Mỹ Thùy, Houston Texas 100
Bạn đạo Diệu Hòa & Minh Thông, Houston Texas 100
Nguyễn Lê Phước, Houston Texas 100
Đạo hữu Diệu Mai, Antioch California 100
Cô Chúc & Xuân, Orange County California 100 Mua mền khăn
Cô Mai Trần, Thụy Điển (Sweden) 1.200..000 đồng bạc VN mua mền,khăn
Nguyễn Dũng, Dalat Lâm Đồng 2.000.000 đồng bạc VN mua mền khăn
Đạo hữu Diệu Mai, Antioch California : 100
Đạo hữu Diệu Tuyên, Fullerton California: 100

Trẻ em mồ côi, khuyết tật, người già neo đơn, khiếm thị chùa Từ Ân, Bà Rịa (đã trao)

Hồi hướng công đức cho hương linh đạo hữu Nhật Hoàng, Westminster Ca: 100
Cậu Nguyễn Công Thiện, Anaheim California: 200
Cô Dương Thái Phượng, Houston Texas: 100
Cụ Bà Ngô Thị Lầu 99 tuổi, từ mẫu của hiền huynh Trần Vĩnh Tánh
Anh Nguyễn Minh Đạt
Cậu Trần Hữu Đức
Đạo hữu Trúc Danh: 300
Nguyễn Ngọc Trường Chinh, Fullerton California 200
Bạn Đạo Thân Mỹ Thùy, Houston Texas 100
Bạn đạo Diệu Hòa & Minh Thông, Houston Texas 100
Đạo hữu Diệu Mai, Antioch California 100
Anh chị Chung Qui & Lan, Bothell Wa 200
Cô Hồng Hà, California 100
Đạo hữu Diệu Mai, Antioch California : 100

Đạo hữu Diệu Tuyên Fullerton California: 100

Giúp các em bị bịnh ung thư đóng tiền Hóa và Xạ trị Chemotherapy & Radiation Therapy, đang được điều trị tại
Bịnh Viện Ung Thư Nguyễn Văn Học. (đã trao)

Thân hữu Ẩn Danh, San Jose California 500
Cụ Bà Ngô Thị Lầu 99 tuổi, từ mẫu của hiền huynh Trần Vĩnh Tánh.
Anh Nguyễn Minh Đạt..
Cậu Trần Hữu Đức.
Đạo hữu Trúc Danh: 400
Nguyễn Ngọc Trường Chinh, Fullerton California 200
Bạn Đạo Thân Mỹ Thùy, Houston Texas 200
Bạn đạo Diệu Hòa & Minh Thông, Houston Texas 100
Đạo hữu Diệu Mai, Antioch California 100
Cô Dương Thái Phượng, Houston Texas: 200
Hồi hướng công đức cho ông Mai Đức Phi pháp danh Nhật Hoàng, Westminster Ca 200
Đạo hữu Diệu Mai, Antioch California: 100.
Cụ Bà Ngô Thị Lầu, Bellevue Washington: 1.000

Hành trình đem ánh sáng lại cho người dân nghèo bị đục thủy tinh thể: 2.650 dollars (đã mố mắt)

Cây Mùa Xuân Chiến Sĩ Năm Canh Tý 2020, Quà Tết Muộn, Cứu Đói Mùa Dịch Coronavirus: 22. 350 US dollars
900 Canadian dollars 26.000.000 đồng bạc VN

Cư Sĩ Giác Ngọc Phước & Thiện Tài Nguyễn Huy Điền tường trình.

*Dien H. Nguyen
***
*TRUYỆN NGẮN HAY CHỌN LỌC:

* GIỚI THIỆU NHÀ VĂN
                               TRÀM CÀ MAU
*Mời nghe 2 Truyện ngắn Khỏi mỏi mắt đọc:
*Xin bấm vào mỗi link để nghe  một truyện ngắn.

Tuoi Gia La Tuoi Sung Suong Nhat-Final _Tram Ca Mau (Nguyen Ha doc).mp3        14124

 An Va Song-Final _Tram Ca Mau (Nguyen Ha doc).mp3     19120
***
* Bé Khoai Mì
> Nguyễn Thị Hữu Duyên.

> Căn nhà của cặp vợ chồng người Mỹ trắng đối diện nhà Hà vừa đăng bảng bán được ba tuần thì đã có người mua. Gia đình chủ mới dọn đến mấy hôm rồi, sự có mặt của họ làm xáo trộn đời sống đang an bình của Hà. Vẫn biết quả đất tròn nhưng chẳng lẽ nó nhỏ như vậy sao?
> Hôm qua đi làm về Hà nghe Hợp bảo gia đình mới bên kia chỉ có ba người, một người đàn ông ngồi xe lăn chắc cũng trên sáu mươi tuổi, một phụ nữ còn trẻ, xinh đẹp khoảng ngoài ba mươi và một bé gái độ ba bốn tuổi.
> Hà nhìn chồng nhíu mày:” Vậy họ là cha con ông cháu hay chồng già vợ trẻ, con mọn?”
> “Làm sao biết được, hômnào mình sang thăm rồi sẽ biết.”
> Hợp lắc đầu, vô tư. Đàn ông là thế nhưng đàn bà lại khác, với bản tính tò mò sẵn có của phụ nữ, Hà vừa nấu ăn vừa phóng mắt sang nhà hàng xóm. Qua màn cửa sổ nơi phòng khách Hà loáng thoáng thấy bóng người đàn ông trung niên đang ngồi trên xe lăn chơi đùa với bé gái kháu khỉnh. Cả người đàn ông và cháu bé đều trông rất quen nhưng Hà không thể nhớ nỗi là ai.
> Sáng nay khi ra xe Hà thấy sânnhà bên ấy ướt nước có lẽ họ rửa sân và tưới cây cảnh vì đã mấy tháng nay ông bà già Mỹ ấy về ở với con nên nhà này không ai chăm sóc… Người phụ nữ duy nhất bên ấy trẻ trung cao ráo xinh đẹp đang dọn dẹp ngoài gara không thấy rõ mặt nhưng hình như rất quen, dáng dấp này Hà đã gặp đâu đó và bao giờ mà không thể nào nhớ nỗi. Ai nhỉ? Hà chịu thôi, không tài nào nhớ được, có lẽ người giống người.
> Trong bửa ăn chiều, Hợp bảo ngày mai thứ bảy, là ngày nghĩ, em thu xếp sắm chút quà rồi hai vợ chồng qua chào láng giềng vì “nhứt cận lân nhì cận thân,” anh sẽ đi mua một con búp bê làm quà cho bé gái, Hà đồng ý và phụ họa “Dạ, bà con xa chẳng qua láng giềng gần mà anh” Đồng hồ trên tường chỉ 11 giờ đêm vậy mà Hà cứ chong mắt hết nhìn lên trần nhà lại xoay qua khung cửa sổ suy nghĩ lung tung không thể nào ngủ được. Dáng dấp người đàn ông này gợi nhớ một người, có thể nào là anh ấy sao? Còn đứa bé thì trông giống…à, chị à khẽ trong cổ họng, cái não đã chịu mở ra rồi.
> Hà ngồi phắt dậy, rón rén rời khỏi giường bước nhẹ bước ra bàn rót ly nước lọc uống cạn một hơi, tỉnh người,câu hỏi quay quắt trong đầu: giống bé Khoai Mì quá, chẳng lẽ đó là anh Phúc cha của bé Khoai Mì còn cháu gái là con của Khoai Mì? Chẳng lẽ người con gái mình nhìn chưa rõ mặt ngoài gara là bé Khoai Mì? Đúng rồi, cô ấy có vóc dáng giốnghệt mẹ nên Hà nhìn thấy quen vì mẹ Khoai Mì gần gũi với Hà năm sáu tháng nên Hà nhớ rất rõ.. Còn chồng Khoai Mì đâu sao không thấy? Trước giờ họ ở đâu?
> Bao nhiêu câu hỏi xoay quanh nhà hàng xóm ấy nhảy múa trong trí Hà. Chị chép miệng đứng lên “Đợi ngàymai sẽ rõ,” rồi êm êm trở lại giường, nhè nhẹ nằm xuống bên chồng.
> Đã quyết định thế nhưng sao vẫn không khép mắt được, người mới cảnh xưa bỗng chốc hiện về như muốn chia sẻ cùng bóng đêm nỗi dậy sóng trong tâm hồn chị. Hà làm sao quên được hình ảnh người đàn ông của mối tình đầu đời, nếu thật sự là anh ấy thì sao nhỉ? Vui haybuồn? Đã không thành vợ thành chồng thì biết được tin tức nhau sống gần nhau chắclà sẽ vui.
> Hà nhẩm tính, đã hơn ba mươi năm rồi còn có thể nhận ra nhau không? Lại nhớ đến bài thơ Tình già của Phan Khôi mà bây giờ thấy giống tâm trạng của mình, “Hai mươi bốn năm xưa (còn mình thì khoảng 34 năm rồi, Một đêm vừa gió lại vừa mưa (Mình và anh Phúc chia tay nhau vào đêm hè) Bên ngọn đèn mờ trong gian nhà nhỏ. Đôi mái đầu xanh kề nhau than thở…”
> Hà khẽ thở dài nhớ lại thời gian ấy.
> ***
>
> Đó là năm 1976 Hà tốt nghiệp lớp 12 trong thời điểm đổi thay của đất nước, sau đó về nhà nấu cơm chờ đợi kiếm việc làm thích hợp để giúp gia đình vì ba đã đi cải tạo. Đầu năm 1977 Hà ghi danh học khoá sư phạm cấp tốc sáu tháng do Sở giáo dục đào tạo. Khi tốt nghiệp Hà và khoảng hai mươi anh chị, bạn, được “Đảng và nhà nước phân công” về công tác ở vùng kinh tế mới xã Lộc Ninh huyện Dương Minh Châu,tỉnh Tây Ninh.
> Vùng đất này được chính quyền khai phá “cơ bản,” có nghiã là những cây cổ thụ to thì được đội”cưa xẻ” của phòng Kiểm Lâm đốn hạ hết chở đi cưa xẻ, lấy gỗ bán lại cho công trường xây dựng hoặc các cơ quan có nhu cầu xây dựng. Dân từ thành phố lên vùng kinh tế mới sẽ được cấp đất và cho sáu tháng nhu yếu phẩm để sống khai phá tiếp phần đất được phân cho mình ít nhiều tuỳ theo số lượng nhân khẩu; rồi tiếp tục khai phá cho trở thành đất sản xuất. Những phần đất ấy đa số còn nhữngcây con thì dân dùng búa, rìu, hoặc cưa tam giác tự hạ xuống làm củi để nấu nướng hoặc bán cho những chuyến xe đò chở về tỉnh, lấy tiền mua thêm gạo, nước tương, nước mắm, mì gói, khô mắm mà ăn. Đất thì dùng cuốc, xẻng để cày xới mà”tăng gia sản xuất, trồng trọt chăn nuôi” cho đúng đường lối và chính sách Đảng là “nhà nhà có đất, người người có đất,” ai cũng tự làm chủ lấy đất của mình, thật lý tưởng (?)
> Có gia đình thì sẽ có trẻ em,có trẻ em thì phải có trường học thế là từng “Đoàn giáo viên xung phong” được đào tạo cấp tốc, sáu tháng, ba tháng tuỳ theo từng địa phương. Đoàn giáo viên xung phong này sẽ phải đi khai phá đất, mở trường học và kiến học sinh vô để cho có học sinh mà dạy, nếu không thì bị “mất dạy,” màkhi bị mất dạy thì sẽ bị kiểm điểm, bị phê bình, bị ghi vô lý lịch “Không thực hiện tốt công tác được giao.”
> Đoàn của Hà có tám thầy, bảy cô; các Thầy “quan hệ kết nối” với bộ đội và uỷ ban xã để vận động xây cất trường và nhà tập thể cho giáo viên, kế hoạch sau ba tháng phải xong để khai giảng năm học mới vào đầu tháng chín.
> Thế là đoàn giáo viên chia nhau mỗi người một việc, các cô đạp xe đi vòng vòng khắp nhà dân để lấy danh sách trẻ trong độ tuổi đi học mời gọi đến trường. Các thầy ráo riết cất trường,vách đất, lợp tranh, ghế học trò làm bằng những cây rừng có thân tròn nhẵn đường kính cở cổ tay em bé. Khoảng năm hay sáu cây ghép lại thành một băng cho ngồi vừa cái mông đóng lên cái giá gỗ có chân chôn xuống nền, mỗi băng bề ngang khoảng bốn tấc, bề dài khoảng hai mét ngồi được năm em (ngồi riết chai đít hết.) Bàn viết thì cũng làm theo cách ấy, nhưng trên mặt bàn có phủ tấm ván cho bằng phẳng dễ viết, những miếng ván này đưa thẳng từ xưởng cưa về nên còn sần sùi, sợ các em bị dằm sóc vào tay nên các cô phải dùng tiền túi mua giấy nhám về chà cho mòn những cái dằm lớn, dằm nhỏ để an toàn cho các em.
> Nhà tập thể giáo viên cũng cất xong nhưng các cô giáo không dám ở vì thiếu thốn đủ thứ. Không giường mà chỉ ngủ võng, mỗi người được cấp cho cái võng nylon hai lớp, cột vào hai đầu cây cột nhà rồi chui vào giữa nằm, giản đơn tiện lợi khỏi giăng mùng. Muỗi chích nát lưng, khi trời nóng thì trùm một lúc mồ hôi đổ hầm hập, do đó chỉ có các thầy ở còn các cô giáo được gửi trọ nhà dân xung quanh trường.
> Hà và hai chị bạn được giới thiệu ở trọ nhà bác Sáu bán nước giải khát cách trường khoảng năm trăm mét. Bêncạnh nhà bác Sáu là nhà vợ chồng anh chị Phúc dân ở Bùi Môn, gia đình anh có máy dệt vải. Anh cưới chị vào tháng 10 năm 1974, chị về làm vợ, làm dâu chưa được bao lâu thì đến ngày mất nước. Gia đình anh có tên trong danh sách”Tư sản mại bản” bị tịch thu hết máy móc và căn nhà ở Bùi Môn; còn căn nhà và mảnh vườn nhỏ ở Củ Chi gia đình dời về đó, vợ anh phải mua gánh bán bưng để lo cho gia đình. Mỗi sáng chị đón xe lam đi đến chợ Cầu muối ở Sàigòn mua mấy bao khoai lang về rửa từng củ khoai, nấu từng nồi khoai rồi chở từng thúng khoai trên baga xe đạp ra chợ chiều gần nhà bán kiếm từng đồng lời nuôi gia đình. Anh Phúc là sinh viên năm thứ hai trường kỹ thuật Phú Thọ nên biế chút đỉnh về máy móc. Anh che tấm bạt, treo lên hàng rào cái bảng “Bơm vá xe đạp.”
> Năm 1976, trong đợt đổi tiền lần thứ nhất “năm trăm chỉ đổi lấy có một đồng,” ba anh đã uất ức đến đứng tim mà chết.
> Mấy tháng sau mẹ anh vì quâ buồn lo sầu khổ nên cơn đau bao tử bộc phát nặng phải đưa đi cấp cứu ở bệnh viện. Mỗi ngày được phát cho ba chục viên thuốc xuyên tâm liên uống làm ba lần,thời đó bệnh viện không có thuốc, bệnh gì cũng thấy bác sĩ cho uống cùng thứ thuốc ấy. Tim, gan, phèo phổi gì cũng dùng xuyên tâm liên để trị. Uống được mươi ngày, bệnh càng nặng cho đến một đêm bà lặng lẽ về với ông không một tiếng rên than, chỉ thấy bờ môi bà rướm máu có lẽ bà đã cắn chặt để nén cơn đau đớn.Bác sĩ ghi vào hồ sơ bệnh án “Bệnh nhân chết vì bị ung thư bao tử”.

> Anh Phúc cố nuốt nước mắt ngược vào lòng, bán phần đất bên cạnh nhà lo cho mẹ mồ yên, mả đẹp. Thời gian ấy chị vừa có thai hai tháng, vì hôi cơm tanh cá, không ăn uống được nên chị ốm yếu, xanh xao, gầy rọc hẳn, anh không cho chị bán buôn nữa vì sợ ảnh hưởng cái thai.
> Số tiền bán đất còn lại mòn dần vì anh sửa xe cũng không đủ sống, anh quyết định bán luôn căn nhà”đăng ký” đi kinh tế mới lập nghiệp. Anh thầm tính, với số tiền ấy sẽ đủ nuôi vợ con khoảng ba năm, còn anh thì sẽ sống với số lương thực của nhà nước cấp và cố gắng lao động để trồng trọt chăn nuôi ba năm sau con lớn, vợ khoẻ và cùng anh nuôi gà vịt bán cũng có được cuộc sống ổn định. Thôi thì, phải biết theo thời thế mà sống vả lại anh cũng muốn giống như nhà thơ nào đó “Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ, người khôn người đến chốn lao xao.”(*)
> Thời thế này thì đành phải thế, anh chưa từng biết cái khổ cực của lao động tay chân như thế nào, chưa từng cày sâu cuốc bẩm ra sao nên anh tưởng mọi việc sẽ như mình tính. Rõ là”chưa thấy quan tài chưa đổ lệ,” sau này anh tâm sự với Hà như vậy.
> Đa số dân lên vùng Kinh tế mới đều được nhà nước khuyến khích trồng cây mì vì cây khoai mì không bỏ thứ gì, củ mì dùng để ăn, làm bột, xác mì nuôi heo, thân cây và vỏ củ mì cho bò ăn hoặc phơi khô làm củi, lá già cho bò ăn, đọt mì non luộc lên chấm muối dành cho người ăn cũng qua bữa. Anh Phúc làm đổi công với bác Sáu đã trồng được mấy công mì và vẫn còn đang tiếp tục khai phá đất để trồng thêm.
> Một hôm chị bị thai hành mệt và khó thở anh vội vàng đưa chị đi trạm xá khám thai quên khoá cái tủ sắt duy nhất anh mang từ Sàigòn lên nên kẻ gian lẻn vào lấy hết số tiền và vàng của anh chị. Từ đó hai vợ chồng thường xuyên ăn cơm độn khoai mì như bao nhiêu ngườikhác, chỉ thương cho chị đang mang thai gần ngày sinh nở.
> Khi Hà và hai bạn đến ở nhà bác Sáu, bọn Hà và bác Sáu thường chia xẻ lon gạo, tô canh tép hay chén cá kho cho chị, để chị có thêm phần dinh dưỡng nuôi thai nhi trong bụng. Họ thân nhau như ruột thịt, mọi người giúp anh chị sắm quần áo, khăn tã cho bé, nôn nao mong sớm được thấy mặt bé ra đời.
> Ngày 25 tháng 12 năm 1977,giai đoạn khổ nhất từ sau 30-4 -1975, chị chuyển bụng hạ sinh một bé gái đẹp như thiên thần. Vì ăn uống thiếu thốn nên chị kiệt sức nhiều trong hậu sản; hai tháng sau chị bị ngộ độc khoai mì và ra đi vĩnh viễn.
> Chỉ có hai năm mà đội lên đầu ba vành tang trắng, tưởng chừng anh Phúc không còn nước mắt để khóc nữa. Nỗiđau như chai lì vô cảm, không ai thấy anh nhỏ một giọt lệ nào khi đưa tang vợ; anh chỉ rơi nước mắt khi ôm con thơ vào lòng âm thầm ngồi trước bàn thờ mỗi đêm.
> Nhớ vợ, thương con anh cô đơn với thân gà trống nuôi con và gọi bé là: Khoai Mì, hỏi vì sao anh lại gọi bé tên ấy và anh có định làm khai sinh với tên khác cho bé không? Mắt anh ửng đỏ, giọng trầm buồn: “Tôi muốn qua cái tên đó nhắc nhớ cái chết của vợ tôi, vàcũng để cho tôi đừng quên bổn phận mình với đất nước với đồng loại đang trongcảnh đói nghèo, bi đát tột cùng này.”
> Hà và hai người bạn trọ chung nhà bàn với bác Sáu mang bé về chăm sóc cho anh được rảnh tay lo kiếm tiền nuôi con. Anh Phúc lúc đầu còn ngần ngại chưa đồng ý, anh lắc đầu nguầy nguậy, bác Sáu kiên nhẫn giải thích: “Anh à, được các cô giáo thương cháu giúp nhưvậy là quý quá. Anh cần phải lo đi làm thêm kiếm tiền mua sữa cho cháu; sống nơi rừng thiêng nước độc này cháu còn bé dễ bệnh tật, anh phải có chút tiền mà đưa cháu đi bác sĩ hoặc lo thuốc thang khi cần. Vả lại anh là đàn ông đâu biết cách chăm sóc trẻ con như chúng tôi.”
> Nghe có lý và cũng nể bác Sáu nên anh thuận tình, vả lại hai nhà sát cạnh nhau chứ có xa xôi cách trở gì đâu.Từ đó bé Khoai Mì là con chung của mọi người, bé kêu ba cô giáo bằng mẹ khi bắt đầu bi bô tập nói.
> Dường như biết thân phận mình bé Khoai Mì rất dễ: dễ ăn, dễ ngủ, dễ tắm, dễ nuôi, dễ mọi thứ và đặc biệt là rất khoẻ mạnh. Không đủ tiền mua sữa hộp nên bé phải bú “độn” với nước cơm pha đường thùng mà không bị đau bụng hay tiêu chảy. Thật ngán ngẩm cái giai đoạn lầm than ấy, “lao động là vinh quang” nên người lớn ăn cơm độn khoai, bé bú độn nước cơm thay sữa mà không ai dám hé môi than phiền lời nào. Cứ mỗi tối anh nhận Khoai Mì về ngủ với con.
> Một năm qua mau, nhìn bé chập chững bước những bước đầu đời lòng anh cũng nguôi ngoai nỗi thương nhớ vợ hiền.
> Tình cảm thật khó nói, nó đến bất ngờ chỉ với một chữ “yêu”, nó trêu ghẹo, nó gây thờ thẩn, nó tạo nhớ nhung nhưng không thể định nghĩa được nó. Ai đó đã viết “Làm sao cắt nghĩa được tình yêu, Có nghĩa gì đâu một buổi chiều. Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt, bằng mây nhè nhẹ gió hiu hiu” Cũng thể ấy, Hà thương con rồi yêu cha từ lúc nào không biết; anh Phúc cũng đã nhìn Hà bằng ánh mắt âu yếm tự bao giờ không hay.
> Tình cảm giữa hai người nảy sinh qua cây cầu nối là bé Khoai Mì. Hè năm 1979, Phúc theo Hà về thăm gia đình cô và nhân dịp này anh ngỏ lời xin được tổ chức “Lễ tuyên bố” với Hà.
> Nhưng Mẹ không tán thành mối tình này vì cho rằng Hà là con gái mới lớn lại đi lấy một người hơn đến bảy tuổi, đã có một đời vợ, có con riêng cộng thêm cái nghèo. Mẹ giọt vắn giọt dài tỉ tê:
> “Gia đình mình đã quá khổ, mẹ mong con có tấm chồng kha khá cho đở cực tấm thân, lại giúp được cho các em phần nào.”
> Hà nao lòng trước những giọt nước mắt của mẹ, cô như đứng trước ngã ba đường, còn năm đứa em thơ dại và phải lo thăm nuôi ba trong trại cải tạo mỗi quý.
> Tuy mối tình đầu đời có tạo cho Hà nhiều cung bật cảm xúc nhưng cô là người sống với lý trí nhiều hơn. Do đó suy tới nghĩ lui nhiều đêm trằn trọc cô quyết định nếu không thành vợ thành chồng với anh Phúc, Hà nguyện sống độc thân trọn đời để cùng mẹ lo cho giađình.
> Tình yêu mới nẩy mầm như cây non hé nụ, không thể phát triển thêm vì bị tình cảm và bổn phận đối với gia đình đè nặng như cây lớn đè cây bé. Hôm nói cho anh biết mẹ không chấp nhận việc hai người thành thân, Hà gục đầu vào vai anh nức nở: “Nếu không thành vợ anh thì em sẽ ở góa trọn đời. Em quyết định rồi, em ở vậy lo cho mẹ và các em, em hứa sẽ cùng anh lo cho bé Khoai Mì đến lớn nếu anh không bước thêm bước nữa.”
> Từ sau đêm ấy, Hà rũ rượi nhưcon chim bị thương. Mỗi lần ôm Khoai Mì vào lòng, trái tim Hà thắt từng cơn,thầm nhủ “Chờ thời gian sẽ năn nỉ mẹ thêm.” Anh Phúc cũng lảng tránh không dám gặp Hà thường, nỗi buồn và sự cơ cực khiến anh già trước tuổi.
> Bé Khoai Mì càng lớn càng giống mẹ như đúc, gương mặt trắng hồng giữa nắng trưa hè đôi má như hai qủa lựu rám nắng, cặp mắt to, đen bóng tợ hai hạt nhản lúc nào cũng sáng rực lung linh như hai vì sao đang nhấp nháy. Mỗi khi nghe gọi đến tên, bé cười nhoẻn đôi môi đỏ mộng trên chiếc miệng nhỏ xíu trông xinh xắn vô cùng, Hà và mọi người vẫn thương yêu lo lắng cho bé.
> Đầu xuân 1980, anh Phúc xin phép đưa bé về Sàigòn để thăm bà nội của anh. Đêm ấy, sau khi Khoai Mì ngủ, Hà phụ sắp soạn quần áo của bé để anh mang theo, Hà nhìn anh qua ánh đèn dầu leo lét:
> “Anh định đi mấy ngày để em biết mà soạn đồ cho Khoai Mì?”
> Anh kéo Hà ngồi xuống bên cạnh, nâng cằm người yêu lên nhìn sâu vào đáy mắt luôn u buồn của Hà, nén xúc động anh thì thầm vừa đủ Hà nghe:
> “Hà nè, anh ra đi lần này không biết bao giờ trở lại. Bà nội gom góp được số vàng cho anh và chú Út đi vượt biên, mang cả bé Khoai Mì theo. Xin lỗi em, anh phải ra đi chưa biết thếnào, sống chết ra sao, anh xin tạ lỗi vì đã không thể mang em theo được cho đến tận cùng trời cuối đất như lòng hằng ao ước. Nếu anh còn sống, quả đất còn tròn và mình còn có cơ duyên gặp lại nhau mà em vẫn độc thân anh sẽ xin lấy em làmvợ.” Anh nói một lèo như thể sợ bị ai ngăn lại, Hà chới với như vừa bị tung lên khoảng không.
> Chóang váng, mụ mẫm, ánh mắt đã buồn càng thêm u uất nhìn chằm chằm anh khiến anh phải quay đi lãng tránh,ôi ánh mắt này có lẽ sẽ theo anh suốt đời.
> Hà cắn chặt môi, cố nén nỗi đau vào lồng ngực. Giọng anh như gió thoảng bên tai, đứt quãng “Anh xinlỗi,…. cho anh xin lỗi em ngàn lần… Anh thề yêu em đến trọn kiếp này. Hãyquên anh đi em, rồi thời gian…” Anh định nói thời gian sẽ là liều thuốcmầu nhiệm giúp em quên anh, nhưng Hà đã vuột khỏi tay anh bỏ chạy về nhà.
> Vậy đó, tình yêu của Hà và anh Phúc chấm dứt kể từ đêm chia tay ấy.. Thế rồi, một tháng, hai tháng… một năm trôi qua không có tin tức gì cha con Khoai Mì. Để chạy trốn kỷ niệm Hà xin nghỉ dạy, chuyển qua công việc thuyết minh phim cho đội chiếu phim tỉnh đoàn và về ởvới gia đình.
> Vì nhớ bé Khoai Mì và vẫnk hông có ý định lập gia đình nên Hà đã quyết định mang về một bé gái bị bỏ rơi giữa chợ để nuôi làm con. Hà nghĩ rằng sẽ không bao giờ có người đàn ông nào khiến tim Hà rung động như anh Phúc. Ban đêm Hà đi thuyết minh phim, ban ngày mua bán những mặt hàng nhu yếu phẩm kiếm thêm thu nhập. Khi con gái nuôi được năm tuổi Hà gặp Hợp, rồi những buổi hẹn hò, những lần họp bạn bình thơ, những chuyến công tác thuỷ lợi chung làm sâu đậm thêm tình cảm giữa hai người.
> Thấy Hợp có nhiều đức tính giống anh Phúc trái tim Hà lại rung động bởi sợi tơ tình được nối lại với nhịp yêu. Hà kết hôn với Hợp mang theo con gái nuôi về Sàigòn sống với gia đình chồng cho đến khi sinh được con trai mười tháng thì cả gia đình chồng đậu phỏngvấn đi Mỹ theo diện H.O. Hợp cũng có tên trong danh sách xin đi Mỹ trước khi gặp Hà bảy năm.
> Ngày chia tay chồng, Hà quayvào phòng ngồi bó gối nhìn con, đắng lòng nhớ lại lần chia tay với anh Phúc,tuy có khác nhau nhiều nhưng vẫn là hai chữ “chia tay.” Với Phúc là chia tay một mối tình vô vọng, không mong gì có dịp đoàn tụ với nhau. Với chồng là sự chia tay trong hy vọng đoàn tụ nơi một xứ sở mới tốt đẹp hơn; lần chia tay này Hà đã là gái một con trông mòn con mắt với nhiều cám dỗ cho cả hai.
> Thời gian qua nhanh, rồi cũng đến ngày Hà được chồng bảo lãnh qua Mỹ với hai con. Gia đình hạnh phúc, con cái thành nhân, con gái đi dạy học, con trai đang học trường Y, vợ chồng Hà vẫn còn đi làm. Bây giờ không ngờ gặp lại anh Phúc và bé Khoai Mì nơi đây. Tại sao anh phải ngồi xe lăn? Anh bị tai biến chăng? Bao lâu rồi? Lâu nay anh vẫn sống độcthân?
> Cố nhắm mắt nhưng cái đầu lì lợm vẫn mở, Hà nhìn lên đồng hồ, đã ba giờ sáng. Hà cố dỗ giấc ngủ với dự địnhngày mai sẽ làm ổ bánh khoai mì nướng (món bánh anh Phúc thích nhất) mang sang tặng nhà “hàng xóm.”
> ***
> Tám giờ sáng, Hà ra sân tưới cây chị cố ý đưa mắt sang nhà đối diện vì Hà muốn biết chính xác có phải là cha con bé Khoai Mì không? Cửa vẫn đóng im ỉm, chắc họ còn ngủ nhưng không thấy xe đậu ngoài sân, có lẽ cô ấy đậu trong gara. Hà thất vọng vào nhà chuẩn bị cơm trưa và làm bánh như đã định.
> Từ cửa sổ nhà bếp Hà nhìn quan hà đối diện rất rõ, chị vừa nấu nướng vừa để ý chờ bên kia mở cửa. Khoảng chín giờ ba mươi, họ về đến, à, họ đi chợ sớm Hà hồi hộp bước ra sân vườn đứng bên cây ổi sum suê vờ tìm ổi nhưng thực ra ánh mắt lọt qua khe lá chăm chú quan sát những người từ xe xuống.
> Kia rồi, người phụ nữ rời tay lái xuống mở cốp xe lấy chiếc xe lăn đẩy lại phía cửa bên kia, đỡ người đàn ông ngồi vào xe. Hà đưa tay chặn ngực, tim đập thình thịch. Đúng là anh Phúc và Khoai Mì rồi, cô ấy đẹp và giống mẹ quá, giống từ gương mặt đến vóc dáng, cả tướng đi cũng giống. Anh Phúc trông dày dạn hơn nhưng không thể nào Hà nhầm lẫn cái gương mặt chữ điền với hàm râu quai nón ấy. Hà ngồi bệt xuống khoảng đất có bụi hồng nhung um tùm mắt dõi theo cha con họ trong hồi hộp và xúc động. Hà quệt vội hai giọt lệ nóng vừa lăn dài. Khoai Mì tiếp tục đỡ con gái xuống xe,cháu khoảng ba, bốn tuổi giống y Khoai Mì lúc còn nhỏ. Bé chạy đến đòi đẩy xe cho ông, hạnh phúc hiện rõ trên gương mặt của cha con ông cháu họ.
> Hà đứng lên môi hé một nét cười mãn nguyện chị lẩm bẩm: “Thật quả đất vẫn tròn,” chị đi vội vào nhà để chuẩn bị nướng ổ bánh khoai mì. Vừa làm bếp chị vừa nghĩ đến thái độ anhPhúc không biết sẽ ra sao với cuộc hội ngộ bất ngờ này, cả chồng chị nữa? Biết tính chồng nhân hậu và rất cảm thông nên Hà mới dám dành cho anh sự ngạc nhiên này. Chị tủm tỉm một mình “Hợp ơi, anh luôn là người chồng tốt và là ngườiyêu tuyệt vời của em, anh Phúc chỉ là người của dĩ vãng mà thôi, em biết anh hiểu lòng vợ anh mà.”
> Hà ngồi trước gương nhìn kỹ từng nét trên mặt, kẻ lợt lằn chì đen lên mi mắt trông có vẻ buồn hơn, Hà nhớ anh Phúc thường bảo “Đôi mắt em buồn thiu à”; dặm tí phấn hồng, phớt nhẹ lớp son chị săm soi từng nét thắc mắc “Không biết anh Phúc có nhận ra mình không?” Thảo nào Phan Khôi đã viết “…tình cờ đất khách gặp nhau, Đôi mái đầu đều bạc. Nếu không quen lung đố nhìn ra được, con mắt còn có đuôi.” Chị cố che lấp mấy dấu chân chim nơi đuôi mắt bằng chút phấn hoá trang.
> Mười một giờ trưa, đoán chừng gia đình hàng xóm chuẩn bị bữa ăn đã xong vợ chồng Hà sắp xếp qua thăm trước giờ ăn “Để kịp tặng ổ bánh cho họ ăn tráng miệng,” Hà nói.. Chị hồihộp tay xách ổ bánh thơm lừng tay ôm con búp bê còn trong hộp, ông xã nhấn chuông. Thiếu phụ ra mở cửa vừa thấy vợ chồng Hà cô vui vẻ mời vô phòng khách,cô xin lỗi vì mới về chưa ổn định nên chưa qua chào gia đình Hà được. Lát sau cô đẩy xe lăn cho bố ra chào khách, anh Phúc vui vẻ bắt tay Hợp, hai người tự giới thiệu với nhau.
> Nãy giờ Hà cố ý kéo dài thời gian mở quà cho cháu gái và quay lưng về phía anh Phúc để nén xúc động. Khi chị quay lại chào anh mặt đối mặt, anh sửng sốt ấp úng:
> “Xin lỗi… là Hà phảikhông?”
> “Dạ là em đây,”giọng chị lạc đi “Thật không ngờ gặp lại bố con anh ở nơi này, em cứ ngỡ là mơ.”
> Niềm vui vỡ oà, sóng mũi cay cay hai hàng nước mắt ứa ra Hà quay sang chồng.
> “Anh Đây là anh Phúc và con gái là Khoai Mì mà em đã thường kể cho anh nghe, anh nhớ không?”
> Chồng Hà cũng bất ngờ như anhPhúc. Hai người đàn ông nhìn nhau thoáng một nốt lặng, mỗi người một suy nghĩ. Không biết họ nghĩ gì nhưng chắc chắn là họ tìm cách tránh sự khó xử cho cả hai, chắc chắn họ không muốn Hà buồn. Khoai Mì đặt vội khai nước lên bàn sà xuống cạnh Hà, ôm vai chị lắc lắc gìọng gấp rút, vui mừng, phá tan bầu không khí ngỡ ngàng của mọi người:
> “Vậy cô là cô Hà mà khi con còn bé cô đã nuôi con thay mẹ đây sao? Ôi, không ngờ con được gặp cô ở đây, cô đẹp quá, ba con nhắc cô hoài và kể cho con nghe về thời khốn khổ đó. Ngoài cô còn hai cô và bà Sáu cùng nuôi con nữa đúng không cô?”
> Vừa lau nứớc mắt vừa vuốt tóc Khoai Mì, Hà chỉ biết gật đầu chứ không thốt thành lời. Anh Phúc hít một hơi dài rồi thở ra nhè nhẹ, hết nhìn chồng Hà rồi đến hai người phụ nữ lắc đầu:
> “Thôi, hai người đừng làm cho ông trời đổ mưa nghen. Đàn ông chúng tôi sợ nước mắt lắm đó, phải không anh?”
> Anh Phúc khéo léo kéo chồng Hà vào cuộc, thế là câu chuyện tự nhiên hơn sau phút giây ngỡ ngàng của cuộc gặp gỡ bất ngờ này. Nhờ vậy, câu chuyện dần tự nhiên, thoải mái.
> Một bữa cơm trưa thân mật được góp với món cá kho tiêu và canh mùng tơi nấu tôm tươi của Hà mang qua. Hai người đàn ông vừa trò chuyện vừa nhâm nhi vài chai bia, Hà và Khoai Mì cũng cụng ly rượu đỏ mừng ngày hội ngộ.
> Anh Phúc cho biết lần đi vượt biên đó trời thương nên một tuần họ đến đảo, sáu tháng sau bác của anh Phúc ở Úc bảo lãnh ba người qua đoàn tụ. Tại Úc anh đã một thân nuôi Khoai Mì với đồngtiền trợ cấp của chính phủ. Đến khi cháu đủ tuổi đi học thì anh cũng đi làm và vẫn sống cảnh gà trống nuôi con; anh thường kể cho con nghe cuộc sống khốn khổ ở Việt nam và lý do mẹ mất.
> Anh thường nhắc đến những ân nhân đã giúp anh nuôi cháu và mối tình không thành của anh với cô Hà. Anh làm phụ bếp cho nhà hàng ban ngày, buổi tối ở nhà với con để nhắc nhở và giúp con học hành, hai bố con anh là nguồn khích lệ lẫn nhau. Anh Phúc chọn tên Mỹ cho Khoai Mì là Kiera vì mái tóc đen nhánh giống mái tóc của mẹ. Nhưng ở nhà anh vẫn gọi là Khoai Mì. Khoai Mì là học sinh giỏi mỗi năm, cô tốt nghiệp ngành nha khoa theo mong ước của bố. Chồng cô là bác sĩ ở Mỹ qua Úc thực tập để bảo vệ luận án tiến sĩ, trong thời gian đó họ gặp nhau.
> Theo chồng về Mỹ sống ở Ohio là một tiểu bang khá lạnh, khi con gái được hai tuổi thì chồng Hà vĩnh biệt vợ đẹp con thơ trong một tai nạn giao thông. Hôm ấy anh con rể chở cha vợ đi từ Michigan về Ohio, tuyết rơi dầy đặc hạt tuyết to như những mảng bông của trái gòn từ trên cây rơi xuống trắng cả bầu trời và ngập cả đường, Đến một cua quẹo gắt anh đã giảm tốc độ nhưng vì không nhìn thấy rõ lằn ranh anh không định vị được nên tay lái trượt qua len đường bên kia. Xe ngược chiều cũng không thắng kịp và tay lái bị trượt theo tuyết, tai nạn xảy ra cả hai tài xế đều tử vong. AnhPhúc bị chấn thương hai chân bất tỉnh, sau tai nạn hai chân anh liệt hẳn không còn cử động được nữa từ đó anh Phúc phải di chuyển trên xe lăn.
> Anh lắc đầu hướng ánh mắt thương cảm về con và cháu: “Số phận nghiệt ngã cứ đuổi theo Khoai Mì, thật tội cho nó, mới chừng ấy tuổi đầu đã hai lần chịu tang; mới hai tháng đã mang tang mẹ, hơn nửa đời người lại đội tang chồng. Nếu không có nghị lực chắc cháu đã ngã qụy chứ không đứng nổi đến ngày nay để lo cho bố, cho con”
> Hà cố nuốt nhưng cổ họng nghẹn lại không trôi được miếng cơm. Anh Phúc cho biết quyết định chuyển về Cali sống là theo ý của Khoai Mì, cô bảo Nam Cali thời tiết ôn hoà hai chân bố sẽ không đau nhức thường xuyên như ở xứ lạnh. Năm trước cô nộp đơn xin việc ở các trung tâm nha khoa đến năm nay mới có chỗ chấp nhận. Xin được việc làm ở quận Cam, Khoai Mì bèn tìm mua nhà và quyết định di chuyển ngay. Không ngờ thượng đế nhân từ còn cho anh và Khoai Mì có được niềm vui là tìm được căn nhà vừa ý mà lại được gặp Hà sau mấy mươi năm bặt vô âm tín.
> Anh nhìn Hợp ánh mắt xa xăm giọng bức xúc: “Cũng may là đi được đến bến bờ tự do chứ nếu còn kẹt lại ởViệt Nam ngày nay không biết bố con tôi ra sao? Có thể cháu Khoai Mì đang mua gánh bán bưng hay bán vé số dạo hoặc đi làm mướn làm thuê…”
> Hợp đồng tình:
> “Anh nói đúng lắm, biết bao nhiêu đứa trẻ chứ không riêng gì cháu khi qua được đất nước tự do trở thành nhân tài. Nếu các cháu ở lại Việt nam chắc chắn không được đi học tới nơi tới chốn thì nói gì đến chuyện phát triển tài năng cho được.”
> Anh Phúc mời mọi người nâng ly chúc mừng cho buổi hội ngộ như huyền thoại này:
> “Biết Hà có mái ấm giađình, có người chồng tốt và con cái đều thành nhân lòng tôi vô cùng ấm áp và mừng vui. Từ nay tâm hồn tôi sẽ nhẹ nhàng và không còn tiếc nuối gì nữa. Ít nhiều gì Hà cũng là ân nhân của bố con tôi nên xin phép anh Hợp cho Khoai Mìđược cơ hội đền ơn đáp nghiã mẹ nuôi của cháu.”
> Ông xã Hà mở lời:
> “Từ nay sống cạnh nhau đây, anh cho phép chúng tôi xem gia đình anh như người nhà, anh lớn tuổi hơn nên làm anh của chúng tôi, còn cháu (anh quay sang Khoai Mì) hãy xem cô chú như ba mẹ cháu vậy, cháu cứ gọi cô Hà là mẹ nếu thích còn chú là ba, vì suýt chút nữa cô Hà cũng đã là mẹ cháu rồi, đúng không?”
> Hợp cười giòn sau câu hỏi khiến mọi người bật cười theo. Khoai Mì nhìn bố dò ý, anh Phúc khoát tay với con:
> “Còn không cám ơn ba mẹ đi, từ nay có thêm người thương yêu con lo cho cháu ngoại và con gái bố là bố mừng rồi đấy.”
> Hà mở vòng tay, Khoai Mì nhào vào hôn chị chùn chụt giọng nhẹ như gió thoảng: “Từ nay con có mẹ rồi. Mẹ ơi…”
> Tiếng gọi thiêng liêng ấy khiến mọi người đều xúc động. Hà đi cắt ổ bánh khoai mì bưng đến bàn, anh Phúc chớp chớp mắt cảm động vì không ngờ Hà còn nhớ đến món bánh thuở cơ cực ấy, anh nhìn sang Khoai Mì, nhìn Hà rồi lại nhìn ổ bánh, cả ba như nhập nhoè trong mắt anh. Bưng điã bánh mời Hợp, Khoai Mì vòng tay như trẻ con:
> “Dạ, con xin cám ơn ba Hợp cho con được làm con của ba mẹ. Xin mời ba dùng bánh.” Cô cũng mời anh Phúc và Hà cùng thưởng thức món bánh nướng mang tên cô do tay mẹ Hà làm. Hà vuốt tóc Khoai Mì, lòng bồi hồi, lặng yên để lắng nghe con tim đang thổn thức với niềm hạnh phúc bất ngờ vừa đến, chị vấn lòng: “Tôi đang mơ hay tỉnhđây?”
**
* MẸ CHỒNG
Tác giả : Hồng Nhung Ngày đăng: 2020-08-14
– Tao đi từ Nam ra Bắc tao không thấy có đứa con dâu nào như mày.
– Con đi khắp cái gầm trời này cũng không có người mẹ chồng nào như mẹ.
– Tao thì làm sao?
– Thế con thì làm sao?
– Mày chả làm sao, mày là nhất. Đi ra ruộng thì đi luôn đi. Ban ngày thì mải đi chơi, tối tắt mặt trời đổ lúa vào xay. Làm việc không khoa học chỉ có nghèo suốt đời con ạ.
– Con nghèo thì mẹ cũng nghèo theo, nên đừng có mà trù ẻo.
Ngày nào bọn tôi cũng được nghe – dân ca và nhạc cổ truyền- miễn phí từ hai mẹ con nhà bà cụ Thao.
Cụ năm nay tám mươi tuổi rồi, con dâu cụ thì hơn bốn mươi tuổi. Nghe đâu bảo ngày xưa cụ sức yếu, sảy mấy lần mới sinh được chú Tự. Vì là con cầu tự nên bà chiều chú lắm, từ nhỏ tới lớn muốn gì được nấy. Ngày chú Tự cưới cô Tin bà cụ cũng chẳng thích lắm, vì cô Tin học hết cấp một là nghỉ rồi. Nhưng chú Tự kiên quyết nên cụ phải cắn răng tổ chức lễ cưới. Cưới xong cô Tin sinh liền tù tì ba đứa con gái, cụ cứ bĩu môi mãi là đồ không biết đẻ.
Cụ bảo cô Tin, liệu mà sinh thêm thằng cu nối dõi, kẻo lúc bố chúng nó đi gái lại ngồi mà khóc. Con gái là con người ta. Cô Tin nghe thế bực mình bảo,
– Con gái là con người ta, con dâu đích thực mẹ cha mua về, thế sao mẹ không đối xử tốt với con đi, con nào chả là con, con trai mẹ có ở nhà chăm mẹ đâu, toàn thân con hầu hạ.
Bà cụ hừ một cái rõ dài rồi quay mặt vào tường, chẳng nói gì thêm.
Mỗi ngày đều nghe thấy mẹ chồng con dâu nhà cụ kẻ xướng người tùy, hay hơn cả xem kịch nói trên VTV1 mỗi tối thứ bảy. Hôm nào không thấy hai mẹ con cụ cãi nhau, là thấy xóm hiu hắt hẳn.
Có một sớm, tôi vừa cho kem đánh răng vào miệng, thấy bà cụ nhà bên hậm hực gào toáng lên:
– Tay tao bưng trầu, đầu tao đội lễ, tao rước mày về cái nhà này, chứ không phải con giun cái kiến nó tha mày về mà mày không biết lớn biết bé, đi không thưa về không gửi.
– Mẹ ngủ ngáy o o, đấm bảy ngày chả hự, con thưa gửi kiểu gì? Mà con đi bừa chứ đi đâu mà thưa với gửi, mẹ bớt bớt cái tính cổ hủ đi.
– A, tao cổ hủ, mày chê bà già này cổ hủ, để tao gọi chồng mày về xem nó có cho mày một trận không, mày dám chê mẹ nó à?!
– Mẹ đi mà gọi, con chả ngán. Mẹ chửi xong rồi thì ra ăn bánh quấn đi không nguội.
– Tao không ăn.
– Không ăn tận trưa mới có cơm đấy, lát bọn trẻ về nó ăn hết lại chả kêu. Bà Tư bún làm riêng cho mẹ đấy.
– Hừ, cái con mụ Tư bún chỉ khéo mồm, bán thì đắt, mày chỉ khéo vẽ vời tốn tiền.
– Thế mẹ có ăn không?
– Chả ăn thì sao?
– …
Tôi cười nuốt cả kem đánh răng.
Cả làng tôi đều biết bà cụ Thao là địa chủ hết thời, ai cũng sợ cụ. Ngày cụ còn trẻ còn khỏe, đanh đá nhất làng, chẳng ai dám động đến cụ. Thế mà không hiểu sao cô Tin chịu được những gần hai mươi năm. Nghe đâu ngày cô Tin mới về làm dâu, làm bà cụ tăng huyết áp mấy lần, cụ còn dọa thắt cổ tự tử. Thế là cô cắt ngay cái màn tuyn, nối thành cái dây dài treo thòng lòng từ nóc nhà xuống, rồi bảo cụ leo lên. Cụ tức quá chửi ầm lên, nói cô muốn giết cụ. Cô phì cười bảo là cụ tự muốn chết, nếu không muốn chết thì xuống bếp ăn cháo cá đi không nguội nó tanh. Cụ chọn cháo cá. Vừa ăn vừa hừ, hừ, hừ.
Chú Tự đi làm xây dựng mãi dưới Quảng Ninh, một năm chẳng về được mấy lần. Bà cụ tuổi già hay ốm, hay nũng, hay giận. Chỉ có cô Tin mới trị được cụ. Mỗi lần hàng xóm nói cô khổ, vớ được mẹ chồng ghê gớm, cô cười hi ha,
– Người già với trẻ con là một, dỗ dành một tí là ngoan như bống ấy mà.
Ban đầu mọi người nghĩ cô khôn khéo ý tứ, cho là cô ba phải, sau rồi phát hiện ra cô chẳng bao giờ đi nói xấu mẹ chồng ở bất cứ đâu. Thành ra mỗi ngày thấy mẹ con cô – hát tuồng- , ai cũng dỏng tai lên nghe rồi đem đi buôn bán trong những vụ dưa lê ngoài ruộng. Mà bà cụ gắt gỏng là thế, nhưng đi đâu cũng một câu con Tin nhà tôi, hai câu con Tin nhà tôi. Sau hàng xóm cũng quen, lại nghĩ chắc cô Tin và bà cụ kiếp trước là nghiệt duyên, kiếp này phải trả nợ, cả đời dính vào nhau.
Hàng ngày hai người tranh chấp toàn chuyện lông gà vỏ tỏi. Từ việc hát ru con tới việc tắm cho lợn, mà cuối cùng toàn bà cụ thua. Vừa ăn vừa thua, vừa phơi lưng cho con dâu bóp thuốc vừa lầm bầm chửi biết thế ngày xưa tao ép thằng Tự lấy đứa nhiều chữ hơn. Học nhiều nó mới ngoan. Cô Tin cười ha hả,
– Làm gì có ai nhiều chữ bằng mẹ, văn thơ mẹ cả cái chuồng trâu nhà mình chứa không hết.
– Cha tiên sư bố mày…
Một hôm, cô Tin cuống lên đi tìm bà cụ. Chả là không biết bà cụ nghe ai nói chú Tự có bồ. Thế là cụ bỏ ăn, nằm liệt hai ngày. Cô Tin gọi chú Tự về gấp, chú bảo bận chưa về được. Sáng hôm sau cô đi chợ, về thì không thấy cụ đâu. Cô tìm nhà trên xóm dưới, rồi hoảng hốt chạy ra ao, ra giếng, không thấy bóng người. Cô cuống lên gọi điện thoại,
– Mẹ anh chết rồi anh có về không hả? Không thấy mẹ anh đâu, anh về ngay còn kịp tìm xác.
Chú Tự về nhanh như một cơn gió, bốn giờ chiều đã có mặt ở nhà, hàng xóm hỗ trợ tìm cụ từ trưa không nghỉ. Thấy chú về cô khóc toáng lên, đánh chú thùm thụp, miệng liên tục
– Sao giờ anh mới về, không thấy mẹ đâu cả, không thấy mẹ đâu cả. Thiu hết cả bánh giò rồi.
Bổng có tiếng nói :
– Mới có từ trưa thiu thế nào được?
Cả nhà: ” … “
Không biết cụ chui từ đâu ra, cả người lấm lem. Cô Tin nín bặt cả khóc. Cả xóm trắng mắt. Ai nấy đều thở phào. Chưa kịp phào xong thì cụ ngã lăn quay ra đất, mọi người lại tán loạn đưa cụ đi trạm xá cấp cứu. Bác sĩ bảo cụ bị tụt huyết áp do quá đói. Rồi bác sĩ nguýt cô Tin một cái rõ dài,
– Đúng là một mẹ nuôi được mười con chứ mười con không nuôi nổi một mẹ.
Cô Tin: ” … “
Truyền được nửa chai đường thì bà cụ tỉnh lại, thấy con dâu khóc thút thít cụ xì mặt ra:
– Mày định khóc bây giờ cho đủ để lúc tao chết mày không khóc nữa phải không?
Cô Tin: ” … “
– Bánh giò có mang theo không?
– …
– Biết ngay mà, chỉ có giả bộ thảo hiền là giỏi.
– …
Có mẹ chồng giỏi ăn nói nó khổ thế đấy.
Cô hỏi cụ,
– Mẹ trốn ở đâu cả ngày mà tìm mãi không thấy.
Bà cụ hừ một cái,
– Trốn trên cái hố mối bãi chè sau nhà chứ đâu. Mày cứ động tí là đầu óc lú lẫn, bã đậu.
– …
Trưa hôm sau bà cụ được về nhà. Sau khi ăn xong bát cháo gà tần thuốc bắc, cụ gõ cái gậy xuống đất, bắt chú Tự quỳ xuống trước bàn thờ ông cụ Thao. Chưa kịp nói gì cụ đã phang túi bụi.
– Con chó có đuôi, con người có ý thức. Vợ anh ở nhà bán mặt cho đất, bán lưng cho giời, để anh ra ngoài ăn chơi đàng điếm hả?
– Con không có.
– Tôi quản anh có hay không hả? Tôi là tôi biết hết, anh chê tôi già mắt kém anh định qua mặt tôi phỏng? Đường đường là thằng đàn ông, văn chương chữ nghĩa bề bề, thần l`… nó ám thì mê mặc lòng. Tôi nói anh biết, nhà tôi chỉ có mình con Tin được có tên trong gia phả. Mấy con yêu tinh quạ cái kia đừng hòng bước chân vào. Anh khôn hồn thì biết đường mà về nhà hối lỗi với vợ con. Tôi chỉ có ba đứa cháu, tôi không cần cháu trai, anh thích đi kiếm con hoang con ở thì cút khỏi cái nhà này. Hừ, hừ, hừ.
Sợ bà cụ tăng huyết áp, cô Tin đuổi chú ra nhà ngoài, tối đó cô ngủ cùng bà. Sáng hôm sau cô bảo chú:
– Mẹ bảo tay mẹ bưng trầu đầu mẹ đội lễ mẹ rước tôi về, nên nhà này của tôi. Anh cứ chọn đi, bà cụ chả sống được mấy nữa, bà chỉ có mình anh, anh sống sao thì sống.
Nửa tháng sau người ta thấy chú Tự xách ba lô về, sau đó đi theo mấy ông thợ cả ở làng nhận mấy công trình nhà văn hoa thôn bản.
Còn bà cụ và cô Tin ở nhà vẫn cất bài ca đi cùng năm tháng.
– Thế gian được vợ hỏng chồng. Nhà mày thì hỏng cả ông lẫn bà.
– Không phải đều là con mẹ à?
– Tao mà đẻ ra cái loại chúng bay à?
– Thế chồng con chui ra từ cái lỗ nẻ nào?
– Cái loại rạch giời rơi xuống chứ sao.
– Rồi rồi, con thần con thánh, sét đánh không chết. Mẹ ngồi im con kỳ lưng, trơn là ngã gẫy cổ bây giờ.
– Hừ. Hừ. Hừ.
Hồng Nhung
*
* Chuyện người đàn bà khi cuộc chiến tànLê Hải Lăng

Chị Thương dồn ba đứa con vào một góc lều xong. Chị cầm một cái cán cuốc chống cái bạt cho căng. Nước mưa ào ào đổ hoà cùng tiếng gió rừng hú ghê rợn. Chị chống phía trái thì sập bên phải. Rút cục không chống nổi với mưa gió cái lều tạm dựng bị sụp hoàn toàn. Mấy đứa con áo quần tóc tai ướt đẩm như chuột lột. Một đứa con thứ hai tên cu Tèo lấy tay dụi nước mưa trên trán rồi khóc lóc hỏi mẹ:
– Mẹ ơi ! Tại sao mẹ lại bỏ hết nhà cửa mà tự nhiên tới ở chỗ này ?
Chưa kịp cách nghĩa cho con nghe. Thằng anh của Tèo là cu Tới đang cởi cái áo ra vắt nước cho khô phân trần với em:
– Không phải tại mẹ tự nhiên ra cái khu kinh tế mới này đâu. “Giải phóng” tịch thu nhà mình rồi đuổi đi đó em. Mai mốt lớn một xíu nữa rồi hiểu hoàn cảnh đau buồn của mẹ.

– Thế có phải mấy người mang súng cùng nhóm người mang khăn quàng đỏ vứt bỏ sách vở bàn học của em lại một chỗ rồi đốt hết không vậy ?
– ừa. Tao nhớ không lầm là trước ngày lấy nhà rồi đưa mình lên đây tao thấy lố nhố người lạ mặt cộng mấy ông trên phường với lại đội quân ô hợp lung tung phèng tới giật cướp tống khứ tất cả mẹ con nhà mình nữa đó.

Hai anh em đang trao đổi chuyện qua rồi mà cơ hồ như còn in đậm mãi trong đầu. Cơn gió rừng tạt mạnh làm thằng cu út tên Cường run cầm cập. Nó mở cái rương đựng áo quần tìm một bộ đồ. Một vài con chuột lù lù chạy ra. Nó hoảng hốt la ơi ới. Chị Thương cũng vừa trở về khi đi tìm một người đàn ông ở dưới chân núi để nhờ dựng lại các cây cột. Thấy chuột mừng quá. Mẹ con chị Thương không ai bảo ai tự động cầm cây chạy đuổi bắt. Chuột lủi mau quá thế là lại được tiếp tục ăn bo bo gạo thúi với rau rừng.

Đêm xuống chậm. Bầu trời biến dần những đám mây đen. Cơn mưa tạm dứt. Người đàn ông giúp dựng lại cái lều xong rồi nhìn chằm chặp vào mặt chị Thương đoạn nói bâng quơ:

– Hết mưa cuối chân trời có ráng mây hồng, đỏ, tím đẹp thật. Cảnh đẹp người đẹp.

Chị Thương không nhịn được cười:
– Cảnh chết chóc thế này mà anh lại mơ mộng quá đổi.

– Tôi cũng muốn mớm một chút khôi hài với chị thôi mà. À mà quên hỏi chị anh đâu rồi ?

Chị Thương bậm môi nghiêm nét mặt nhìn xa xăm rồi trả lời nhát gừng:
– Chồng tôi thấy còn sức lực nên xung phong đi làm thủy lợi đào kinh cũng ở trong tỉnh này thôi.

– Chị có dấu diếm gì tôi không đấy. Phần đông những gia đình đi kinh tế mới ra đây là vợ con bọn “nguỵ quân nguỵ quyền”. Chúng nó được cách mạng khoan hồng cho đi học tập cải tạo cả rồi.

Chị Thương đổi sắc mặt:
– Xin lỗi anh là ai mà chạy theo a dua chửi những người chiến sĩ bảo vệ miền đất tự do dân chủ là “ngụy”.

– Tôi nói cô biết cô lầm rồi. Tôi là cán bộ trong ban cai quản cái khu kinh tế mới này. Bây giờ cô còn mở miệng phản động.

– Tôi tưởng anh là người cùng hoàn cảnh bị đày ra chốn này như tôi. Thế thì tôi không dám tiếp chuyện với quan quyền đâu.

Người cán bộ mở lời mật ngọt:
– Thôi mà người đẹp. Cho mình đuà vui một tí xem nào.

– Xin lỗi. Anh đừng có trở giọng sàm sở. Yêu cầu anh có thái độ lịch sự tối thiểu đối với tôi.

– Được rồi ở đó mà hỗn hào. Nhớ mặt nghe sẽ biết tay mà.

Chị Thương biủ môi trương mắt nhìn người cán bộ bước chân đi.

Cả bốn mẹ con như nằm ngủ dưới trời. Chị Thương nhớ lại từng khúc phim thời buổi hai vợ chồng mới quen nhau tham gia sinh hoạt hướng đạo đi cắm trại tại vùng biển. Hồi đó vui chi lạ. Càng nghĩ chuyện cũ chị thiếp đi lúc nào không hay.

Ngoài kia tiếng gió xào xạc, tiếng côn trùng như khóc than ai oán trong cái đêm tỉnh mịch của rừng sâu.
* * *
Trong trại tù gọi là cải tạo. Anh Việt chồng chị Thương đếm trên ngón tay đi trình diện học tập 10 ngày mà thắm thoắt bao nhiêu năm cùng tháng tận đi qua vẫn nằm trong rọ củi sắt giữa núi đồi. Cứ mỗi lần tới ngày lễ thì anh nghe phong phanh hy vọng được thả. Hôm nay cả trại được ăn đặc biệt hơn mọi khi.

Quản giáo ra lệnh là trong số 10 người chia một thau cơm trắng. Việt nằm trong cái tổ làm phận sự chia cơm. Chia cho 8 người xong đến lượt phần người thứ 9 bị người bạn nào đó vô tình đụng vào làm rớt xuống đất cát. Việt lấy phần của mình trao cho bạn đồng thời lấy chổi quét đi để tránh tình trạng người khác tiếc của bốc lên ăn vào làm đau bao tử mà chết. Chờ mọi người ăn xong Việt chuồn xuống nhà bếp đi lục lọi cơm cháy mà trước đó Việt biết có một số trại viên nấu bếp thường để dành phơi khô cho những lúc đi lao động thiếu ăn.

Việt giở cái chảo này lên, mở cái nắp soong kia ra tìm được miếng cơm cháy. Hếch lỗ mũi lên vì sung sướng. Quay mặt lui bị một bàn tay ông quản giáo chận trước mặt:
– À ra mầy. Có người báo cáo là mầy đổ cơm tao chưa trị tội mầy phản loạn nội quy. Giờ mầy lại vô nhà bếp định ăn cắp phá hoại gì nữa đây ?

Nói vừa dứt câu. Quản giáo xuống lệnh đánh kẻng cho toàn trại họp để phê bình kiểm thảo.

Năm người mang đòn gánh và cái mền ở ngoài khuôn viên trại nơi cái lều phong vương(bệnh sắp chết đưa vào đây) mới bước vào. Quản giáo quát tháo doạ nạt:
– Tụi bây khiêng chôn có 3 người mà đi cả buổi. Thôi ! khoan đem cất dụng cụ vào kho để đó để chôn cái thằng này nữa.

Tất cả trại viên sững sờ nhìn mặt nhau đoán mò. Thời gian gần đây ngày nào cũng có người chết vì sốt rét, chết vì đói, chết vì bị tra tấn hành hạ, chết vì những cái cùm nhục hình. Ai cũng lo lắng không biết lúc nào tới lượt mình. Chết ở chiến trường là chuyện chiến tranh. Còn chết sau cơn binh lửa đã tàn nơi cái nhà tù nhìn qua về máu đỏ da vàng một mẹ Việt Nam tức tưởi nhục nhả lắm. Cho nên mọi tù nhân cố lê lết nở nụ cười trước lưỡi hái tử thần để còn mong sum họp với gia đình.

Khi người trại viên cuối cùng lùa đàn heo ngoài vòng đai vào trại. Cũng là lúc trưởng trại tù lên tiếng:
– Hôm nay ta đã bắt gặp thằng bác sĩ quân y hèn hạ. Thằng sĩ quan “ngụy” vô nhà bếp ăn cắp. An ninh đem nó ra đây trình diện.

Việt bị trói hai tay ra phía sau. Việt đứng như bức tượng sống. Một gã bộ đội sấn tới đạp một cái vào hông rồi chế riễu:
– Tất cả chúng mầy thấy chưa. Cách mạng ta không có những hạng người này. Mầy có ý kiến gì tao cho mầy khai.

Việt khoan thai trả lời:
– Ngày nào các ông cũng bắt chúng tôi khai báo lý lịch. Các ông nói ai khai đúng làm tốt thì cho về sớm. Chúng tôi có người giữ đàn bò, có người giữ đàn heo, cho các ông làm thịt ăn riêng. Chúng tôi vào rừng lao động khổ sai chín chết một sống. Chúng tôi bệnh không có thuốc. Chúng tôi chết bạn bè không có ai dám khóc. Chúng tôi là người mà các ông xem như là súc vật. Chúng tôi là người Việt Nam mà các ông cứ chụp mũ phản động như là người nước ngoài xâm chiếm. Chuyện tôi nhường phần cơm cho bạn để rồi chính tôi phải ăn một miếng cơm cháy để sống có gì là tội. Một bác sĩ hành nghề là để cứu mạng sống con người các ông còn đày vào đây cho chết. Các ông vì lợi ích xã hội ở chỗ nào mà trả thủ đành đoạn nhứ thế này đã chứ ! Bao nhiêu kỹ sư, chuyên viên, giáo sư về khoa học kỹ thuật, giáo dục các ông tống vào đây cho làm rẩy, phá rừng, giữ chó giữ gà để vợ con người ta không nơi nương tựa thế nào gọi là đạo đức.

– Câm mồm đi. Đồ quân ác ôn. An ninh đâu đem thằng này đi cùm cho đến chết.

* * *
Nơi cái khu kinh tế mới giết người không gươm dao cũng chẳng khác gì trại tù giam cho kiệt sức mà chết. Phần thì đói không có ăn. Phần thì đi phá rừng chỉ thấy cây cối trồng trên cát sạn. Phần thì bệnh không có thuốc uống. Các con đứa thì bị phù thủng, đứa bị ghẻ lở từ mặt tới chân, đứa thì mỗi lần iả là cả chùm sán lãi theo ra. Chị Thương thì đêm hôm phập phùng lo sợ không biết cái băng trong ban quản trị bất lương hành hạ người gìa đàn bà con nít lao động trong hoàn cảnh nghiệt ngã rồi bệnh mà chết như nhiều người bà con ở đây đã bị. Người dân quá khổ thành thử không ai có đủ trí lực để quan tâm kẻ khác cùng hoạn nạn. Cán bộ thì ngang tàng phách lối coi nhẹ đời sống dân bị đày lên đây. Chị Thương nhớ rõ mồn một mãi cái cảnh một người bị rắn cắn cả một đội lao động cuốc đá bó tay. Cán bộ có thuốc trừ rắn cắn cũng không cho viện cớ là để dành quan chức. May thay có cô con gái nào đó biết cách chửa mẹo. Cô ta thọc tay vào chỗ kín rồi phết lên nơi phần rắn cắn cho kẻ bị nạn. Thế là nọc độc bị rút đi mà khỏi chết.

Thấy con cái càng ngày càng đói ăn không chịu nỗi bởi chúng nó quen sống cảnh sung túc. Chị Thương cùng nhiều người đồng cảnh ngộ vạch ra con đường thoát chạy khu ma vương ôn dịch này.

Thế rồi trốn về được phố đi tìm nhà người bạn học cũ xin tá túc. Việc đầu tiên là chị Thương nghĩ tới thôn quê miền Trung nơi mà ông bà nội sáp nhỏ sống ở đó. Có thể về ngoài ấy mà cũng có thể vá víu sống tạm bợ trong cái hẽm này đến đâu hay đó. Mấy đứa con chạy lăng xăng như kẻ lạc loài trong phố cũ. Thằng con lớn nhớ da diết bạn bè cô giáo mà không biết làm sao mà được trở lại lớp. Thằng con thứ hai thèm cầm quyển vở và cái vụ làm trò chơi. Chúng nó mất hết cả rồi. Thằng con út thấy mẹ ngồi rũ rượi bắt chí trên đầu. Nó buột miệng:
– Mẹ ơi ! Mẹ nói ba đi làm xa sao không gởi tiền về cho mẹ mua gạo muối cho chúng con ăn hở mẹ? Con nhớ ba con nhớ nhà. Mà mẹ đưa con về lại nhà đi.

Chị Thương nghĩ tới căn nhà tạo dựng bằng mồ hôi nước mắt khi không bị người thắng cuộc nhân danh cách mạng “giải phóng” mà mượn dài hạn đi rồi. Bàn cờ ra nông nỗi thế này cũng tại mình đời bắt làm kẻ thua cuộc. Chị giấu hết nước mắt tang thương trong lòng rồi vuốt tóc con vỗ về:
– Ba con đi làm lâu ngày mới có nhiều tiền đó con. Hôm nào mẹ con mình tha hồ mà ăn uống no đủ.

Chị Thương kêu hai đứa cu Tèo, cu Tới cùng ngồi bệt xuống đất nghe lời dặn dò:
– Con cu Tới lãnh phận sự lên ga tàu bán báo. Thằng cu Tèo lo chuyện theo mẹ đi lượm đồ ve chai phế thải.

Thằng cu Tèo méo miệng:
– Con không chịu đâu. Con thấy đường phố xe díp (Jeep) như ba chạy đón con đi học về hồi nào. Sao mẹ không cho con vô trường lại. Khi ở trên rừng chưa về đây mẹ hứa với con rồi mà.

Thằng cu Tới chen vào:
– Thôi em muốn đi học thì theo anh đi bán báo. Báo in đầy rừng chữ Xã hội chủ nghĩa tha hồ mà ngồi đầu đường xó chợ đọc với học.

Chị Thương mớm lời dạy con:
– Nghề nào cũng được miển là đừng làm nghề ăn cướp cả ngày lẫn đêm như bọn người lớn nhan nhản hàng ngày trước mặt.

* * *
Bữa nay bán báo không được bao nhiêu. Thằng cu Tới quay qua bạn cùng nghề tên Hiền:
– Mầy than van cái con khỉ gì. Bán không được thì cha mẹ mầy lo bao che cả gia đình. Mầy có lần nói với tao là con nhà cách mạng mà.

– Thật ra ba tớ là cách mạng 30 mà thôi.

– Hèn chi ăn sau đẻ muộn bỏ công đi phất cờ để cho đồng đài đạp nồi niêu soong chảo nó chở hết trương mắt ra ngó.

– Còn mầy là con cách mạng tháng mấy mà cũng đi bán báo như tớ.

– Tao đấy à. Tao con ông 3 mai bị lột sạch kể cả bản thân vợ con. Người lớn trả thù tận cùng bằng số tao mới gặp mầy chốn này.

– Tớ biết ra rồi nhà nước muốn trai trẻ miền Nam như tụi mình tiến nhanh tiến mạnh tiến vững chắc lên XHCN để xuống ngang hàng với miền Bắc.

– Thôi đừng nói chuyện heo, lợn, đậu phụng, lạc rang nữa. Tao hỏi kinh nghiệm của mầy về bán báo trên tàu lửa để tao học hỏi thêm.

Như gãi trúng chỗ ngưá. Hiền đằng hắng một cái rồi lên mặt dạy đời:
– Nhờ ngày 30 mà tớ bỏ học. Bây giờ mới thực sự làm thầy cho đồng bọn như mầy. Hãy nghe tớ vung chiêu mời khách trên tàu lửa đây nè:

– Ông ơi ông mua cho tôi tờ báo. Mua mở hàng đi. Báo quốc doanh viết ra bán chớ không có tặng. Ông mua để biết hôm qua mơ gặp người trong mộng. Ông mua để thằng tuổi trẻ bị đuổi học được có việc làm để sống. Ông thương cho kẻ ngã ngựa sa cơ thất thế có chén cơm độ nhật.

Thằng cu Tới cắt ngang:
– Mầy đọc sớ Táo quân trình thiên đường như thế này người ta không mua thì làm sao ?

– Mầy cứ cầm tờ báo đi lui đi tới phất qua phất về trước mặt chọc người ta ghét rồi bỏ tiền ra mua cho mầy trốn khuất mắt đó mà.

– Ừ mầy nói có lý đó nghe. Khi nào tao có nghề gì mới tao dạy lại mầy chịu không ?

– Gì cũng được nhưng đừng dạy nghề giết người anh em như nhổ cỏ không dùng gươm dao.

– Thế thì vào nghề còn đảng còn mình.
– Mầy phải chờ 10 đời lý lịch mới mặc được cái áo xanh áo vàng khủng bố dân lành chớ không phải dể đâu nhá !

– Tai vách mặt rừng coi chừng bắt vô nhà đá đếm lịch đấy. Thôi tao về nhà ăn cơm kẻo sáng giờ cồn cào ruột non ruột gìa ra đây.
* * *
Một tháng trôi qua bốn mẹ con tảo tần bưã đói bữa no cũng nhờ người bạn học Gia Long chia cho chỗ ăn chỗ ngủ. Một lần chị Thương đếm những đồng bạc chắt chiu rồi chạnh nghĩ tới phụ trả điện nước. Chị nói với chị Hạnh chủ nhà:
– Bạn tốt với mình quá trong hoàn cảnh ngặt nghèo. Bạn cho mình phụ chút về chuyện ăn ở.

– Bạn đề cập tới mình mới nói ra đây. Mình bị cái ông tổ trưởng dân phố, mấy tên bạn dân khu vực kêu lên gọi xuống đòi khai báo người lạ trong nhà. Mình sai đứa em ra trà nước cho họ không biết để yên tới lúc nào. Vả lại bạn thường về khuya nên mình cũng nói xạo với họ là mình chưá chấp người ăn mày ngủ qua đêm mà thôi. Xin lỗi bạn vì chỉ có cái xã hội trả thù trả oán thế này mình mới nói xấu bạn thân sau lưng để chúng mình sống còn.

– Mình nhớ mãi tinh thần giáo dục nhân bản từ học đường Gia Long. Mà xã hội đạo đức là đúng rồi từ lớp năm lớp tư (lớp 1, 2) đã học môn Đức dục và Công dân giáo dục chứ có ai dạy tuổi ô mai hận thù chém giết nhau đâu.

Hai người đang ngồi trước nhà nói chuyện. Chị Hạnh thấy một người lối xóm lượn qua lượn lại phía trước. Hạnh đoán biết đây là loại người theo dõi sinh hoạt trong nhà chị. Chị ra hiệu cho chị Thương lẻn vào nhà. Rồi chị mở miệng chửi đổng:
– Đồ cái quân khốn kiếp. Phường vô lại ăn không ngồi rồi đi chỉ điểm hại phường hại khóm.

Chửi xong chị Hạnh vô nhà.

Tên công an khu vực cũng vừa tới đúng lúc. Hắn gõ cửa xét nhà. Thấy chị Hạnh hắn hỏi:
– Bà đưa hộ khẩu tôi xem.

– Anh vô ra cái hẽm này bao nhiêu lần anh biết nhà tôi quá mà.

– Tổ dân phố báo cáo nhà bà có người lạ tới ở mà không khai trình.

– Bạn học của tôi dân cùng thành phố cả mà.

– Thế thì tôi mời bà bạn kia cho xem giấy tờ.

Chị Thương mở cái giỏ đan bằng lá dưá rồi cầm tờ giấy CMND chìa ra.
Tên CA nhìn xong đoạn hạch hỏi:
– Tại sao bà không ở cái địa chỉ này mà tới đây dự định hoạt động gì ?
– Nhà tôi bị giặc cướp rồi.
– Rõ ràng giặc Mỹ nó ác độc dã man hơn cả quỹ quái.
– Không. Mỹ tới đây mang súng đạn cùng chúng tôi bảo vệ phần đất tự do. Khi họ về mang theo hai bàn tay trắng. Họ không chiếm lấy một thước đất nói chi tới làng mạc phố xá biển đảo. Nhà tôi bị “giải phóng” mượn dài hạn xài chơi.

Tên CA đấm tay vào tường giận dữ:
– Nhất định bà là CIA cài lại. Bà theo tôi về đồn để điều tra ra ngọn ra ngành.

Hai ngày sau chị Hạnh nhận giấy lên bệnh viện nhận xác bạn. Theo hồ sơ bệnh lý công an nói là bị đau nặng trước khi đưa đi cấp cứu. Khi những đứa con tới ôm xác mẹ. Đứa nhỏ nhất mang tên Cường rờ tay vào vú. Từng cục sưng đọng máu còn hiện lằn roi. Đứa con lớn tên Tới rờ tay lên đầu. Từng lỗ hổng lạ lắm trong chân tóc. Đứa con thứ nhì tên Tèo của chị Thương ôm chầm lên thân thể mẹ van lơn:
– Mẹ ơi ! bao giờ ba về nuôi nấng các con…

Ba anh em nhìn xác mẹ rồi nhìn thân phận mình nước mắt tuôn trào theo nhau đầm đìa xuống áo.

Trời về khuya. Bên kia con phố nóc nhà ai trăng thanh bình rọi xuống trên đống gạch hoang vu.

Lê Hải Lăng
***
*HỒI KÝ ĐẶC BIỆT:

* Người Ăn Mày Mé Láng

*Thiên Phong

Một buổi chiều mùa hè, trời mưa khá to nổi bong bóng. Dòng nước cuốn dài theo bờ măng trên đường Lê Thánh Tôn chảy về phía đường Nguyễn Huệ kéo theo tất cả rác rến dân chúng xả ra đường che lấp các miệng ống cống thoát nước của đô thành, làm nước tràn thành vũng lên các bờ măng trên đường đi. Xe tôi ngừng trước cửa của hãng Hàng Không Việt Nam, tôi bước vào cửa cầu thang lên văn phòng. Cánh cửa vừa mở tôi gặp ngay ông già Tư Râu độ chừng năm mươi tuổi ăn xin thường túc trực hơn hai tháng nay nơi cột đèn trước cửa HKVN. Ông tìm sự giúp đỡ của tha nhân kẻ đi qua người đi lại để sống độ nhựt. Thân trần trùi trụi, lòi các ba sườn của người lớn tuổi thiếu dinh dưỡng, các vết thương nhiều đốm đen lớn nhỏ còn rỉ máu và nước vàng trên lưng. Phía sau hai cánh tay ốm tong teo chỉ còn da nhiều hơn thịt. Vừa thấy tôi bước vào ông vội lật đật ôm hành trang là chiếc bao bố tời gói ghém tất cả gia tài sự nghiệp của đời không nơi nương tựa trong tuổi xế chiều, định bước đi ra ngoài.
– Sao Ông Tư Râu, ăn cơm chưa, hôm nay có khá không? Ngoài trời mưa to gió lớn thổi lạnh lắm, đứng đó đi để tôi bảo ông Hai gác dan đem cho ông cái áo mặt đỡ lạnh…
– Dạ…
Tiếng run run có vẻ vì lạnh và các vết thương trên người đang hành ông. Tôi vừa bước cửa vào văn phòng thấy ông Hai đang quét dọn lau chùi bàn ghế.
– Chào ông Phó…– Chào ông Hai. Soạn trong quần áo đánh tơ nít của tôi có cái áo nào ấm ấm và chiếc quần dài đem xuống cho ông Tư Râu mặt đỡ lạnh rồi bảo ông lên đây gặp tôi ở phòng họp.
– Dạ… Ông Hai gác dan đi ra mà chưa hiểu ý tôi nên hỏi lại. Ông Phó bảo tôi dẫn ông Tư Râu lên phòng họp?
– Ðúng rồi…
Tôi đợi chừng mười lăm phút, bước ra cầu thang nhìn xuống thấy ông Hai và ông Tư Râu đang dằng co, kẻ kéo tay người dằng lại, có tiếng của ông Hai: Anh Tư ơi! lên đi đừng để Ông Phó đợi trên đó… phiền lắm. Tôi liền bảo:
– Ông Tư Râu ơi, lên đây tôi có chút việc muốn nói với ông.
Chờ ông Tư Râu bước lên khỏi cầu thang, quần áo chỉnh tề vào phòng họp tôi chỉ ghế ngồi, ông còn chần chừ chưa dám ngồi, còn đứng xớ rớ lòng đang bỡ ngỡ nhìn chung quanh…
– Ngồi đi ông Tư Râu ơi!
Ông ngồi ghé ngoài mép bờ ghế và ôm trong lòng túi balô, nhìn tôi trong ánh mắt dò hỏi có chuyện gì đây…
– Ông Tư Râu nên ngồi tự nhiên đi, để cái balô xuống sàn, mình còn nói chuyện cùng nhau lâu lâu một chút.
Ông Tư Râu ngồi tử tế trên ghế, ông Hai đem hai tách nước trà vô, tôi mời ông Tư Râu dùng trà cho ấm. Tôi hỏi ông Tư Râu vài câu xin ông thành thật trả lời cho tôi thì tôi có thể giúp ông để chữa có thể lành các vết thương trên người ông. Hôm trước cách đây hai tuần, khi ông ngồi trước cột đèn vào buổi trưa, ông cởi áo ngồi khóc vừa rên vì các vết thương hành hạ ông.
Tôi có hỏi ông vì sao bị thương vậy, ông còn do dự không muốn trả lời. Tôi có nói thêm, ông nói đi tôi có thể giúp ông chữa bịnh mà không tốn tiền đâu mà lo.
Ông Tư Râu nhìn tôi với đôi mắt bơ phờ nửa tin nửa ngờ vực của người quá đau khổ trong tâm tư. Im lặng không một lời nói, nhìn lên trời cao xanh như đang tìm những dĩ vãng đau thương hay để đánh giá một tia hy vọng nào đó trong lời hứa của tôi cho cuộc đời ông.
– Hôm nay tôi xin lặp lại lời hứa hôm trước đó, ông Tư Râu suy nghĩ sao cho tôi biết ý kiến. Ông Tư Râu mắt sáng lên như người đi lạc giữa rừng rậm hoang vu gặp được ông tiều phu chỉ đường ra khỏi cơn mê hồn trận mới chịu mở miệng:
– Ông Phó hứa… giúp tôi đây… không biết tôi lấy gì để đền đáp… công… ơn đó… (tiếng nói ông Tư Râu sùi sụt đứt khoảng hai hàng lệ rơi có lẽ vì quá cảm động), làm cho tôi cũng thấy mủi lòng. Nhờ thánh thần thiên địa phù hộ cho tôi gặp được quới nhơn giúp đỡ. Chẳng nói dấu gì với Ông Phó, tôi tên là Châu Văn Tư sanh đẻ 1920 tại quận Ba Ðộng tỉnh Trà Vinh (vừa nói vừa cúi xuống balô mở ra lấy thẻ kiểm tra còn khá mới trong cái bóp da đã cũ kỹ đưa cho tôi xem). Lớn lên trong nghề đánh cá mùa gió êm, làm ruộng mùa mưa bão, sống với gia đình ở quân Ba Ðộng. Sau lấy vợ tên Ðào Thị Nở sanh năm 1924 ở làng Mé Láng cùng nghề làm ruộng. Thời cụ Ngô Đình Diệm làm tổng thống tôi có đi lính Địa Phương Quân, rồi được bầu làm xã trưởng một xã của làng Mé Láng quận Ba Động tỉnh Trà Vinh. Vùng thường đụng độ chết sống với tụi du kích địa phương để bảo vệ dân làng trong tám năm. Cũng có nhiều ân oán thù hận giang hồ, tôi có được hai người con trai sau cũng đi lính Ðịa Phương Quân, chưa lập gia đình cũng ở Mé Láng.

Ngày đầu tháng giêng ta năm 1962, một tiểu đoàn viêt cộng chánh quy từ miền Bắc xâm nhập bằng ghe máy đổ bộ lên làng Mé Láng trong một đêm mưa gió bão bùng. Làng báo cáo lên quận rồi quận lên tỉnh, sáng ngày sau cuộc hành quân từ tỉnh đổ quân xuống một tiểu đoàn Ðịa Phương Quân tỉnh xuống làng Mé Láng, trời mờ mờ sáu giờ sáng cho đến mười giờ trưa hai bên dằng co với nhau làng Mé Láng thành tro bụi, dân làng, nghiã quân, địa phương quân, nhân dân tự vệ chết cũng nhiều trong đó có vợ và hai thằng con trai của tôi vì cháy không nhìn được xác. Vào khoảng mười giờ có một tiểu đoàn chính quy của bên ta Biệt động quân đổ xuống tiếp viện có máy bay săn giặc và đầm già đến yểm trợ cuộc hành quân đánh tụi nó tan tành banh xà rông. Lúc máy bay đến chúng tôi rút lui từ trong làng về hướng quân bạn ngoài ruộng lúa. Trời thần đất mẹ ơi, tụi nó đeo dính khắng theo, bị phi cơ thả một trái bom đầu tiên nổ ra vùng ánh sáng xanh chụp rớt xuống đụng đâu cháy đó, nước, cây cỏ, đất sình gì cũng cháy hết trơn hết trọi hà. Quỷ thần thiên địa ơi, tui là người chạy đầu, xa gốc trái bom nổ chụp ở ngọn trúng sau lưng tui năm mười ánh sáng thôi mà thấy nóng. Tui chui xuống nước còn nóng hơn nữa, đứng dậy cởi áo bỏ ra nhìn phía sau đám việt cộng bị cháy lên khói, chết quá xá cỡ thợ mộc… Tui cố gắng chạy trối chết về phía quân tiếp viện vvà bất tỉnh luôn… cho đến khi mở mắt ra thì thấy đang nằm điều trị ở bênh viện tỉnh Trà Vinh. Tui nằm úp mặt xuống, ở trần truồng nhòng nhọng mình mẩy tui được thoa một chất nhớt nhớt và đắp nước đá có rất nhiều mục đen chấm nhỏ nhỏ bằng đầu ngón tay út sau lưng, giây nhợ tùm lum tùm la… nhưng vẫn còn thấy nóng. Các ông y tá khi thấy tôi mở mắt mừng rỡ la lên: Ông Tư tỉnh rồi. Sau đó có hai vị bác sĩ một Mỹ, một Việt đến thăm có hỏi tôi còn nóng nhiều ít, tôi trả lời ít. Ông bác sĩ Mỹ nói, bác sĩ Việt dịch là tôi đã sống lại rồi, nhưng còn phải tinh dưỡng lâu lâu. Sau hai tháng ở bịnh viện tỉnh các mụt chấm đen nhỏ đã kéo da non tôi được xuất viện cho về nhà. Trời đất quỷ thần thiên địa ơi, ông Tư Râu nói trong tiếng nấc, vợ bị chết cháy không nhìn được xác và hai đứa con trai đều hy sinh trong trận đánh ở Mé Láng. Nhà cửa cháy rụi, bây giờ chỉ còn tấm thân tàn ma dại nầy trên cõi đời ô trọc thôi. Tui không thể trở về sống ở Mé Láng được vì lúc nầy tụi nó về đông lắm. (Tính ra ông Tư Râu mới có bốn mươi bốn tuổi mà thấy già như ông già sáu bảy mươi tuổi vậy.)
Từ đó tui rời bỏ xứ sở ra đi lên Sài Gòn để kiếm thằng em đi lính nhảy dù không ngờ nó đã chết trong trận Bào Sung. Không kiếm được việc làm vì các ông chủ thấy những vết thương tưởng đâu tôi bị bịnh cùi lở. Tui sống lây lất đầu đường xó chợ tha phương cầu thực, tối ngủ dưới các gầm cầu qua những đêm mưa gió bão bùng. Các vết thương lâu lâu nó nóng lên chảy nước vàng lở ra càng ngày càng lớn thêm có những đêm trời mưa lạnh nó nhức tận xương tủy chỉ còn có nước ngồi đâu đó dưới hàng hiên chợ Bến Thành chịu trận cho qua đêm.
Ðôi mắt ông Tư Râu mờ lệ nhìn ra cửa sổ như hồi tưởng lại những nỗi kinh hoàng trông đêm việt cộng tấn công tàn sát dân làng Mé Láng năm xưa. Khi ông Tư Râu dứt lời, tôi bảo:
– Trễ lắm trong tuần nầy tôi cố gắng tìm chỗ để chữa những vết thương cho ông Tư.

Tôi xách hộ cái balô của ông Tư Râu đưa ông xuống cầu thang, trời đã hết mưa, để ông ra chỗ cột đèn tiếp tục cuộc đời hành khất của ông. Ông nói cám ơn tôi với khuôn mặt vui tươi đầy hy vọng. Tôi trở lại văn phòng ngồi trầm ngâm lòng tôi se thắt lại, đau khổ cho dân tộc Việt sao quá nhiều thảm cảnh thương đau. Dân chúng giữa hai lằn đạn Quốc gia và Cộng sản quá tàn nhẩn và ê chề trong cảnh chiến tranh vì miền Bắc vô thần đem trận giặc vào Nam gây không biết bao nhiêu cảnh điêu tàn tang tóc cho dân tộc Việt.
Mé Láng một làng nhỏ của quận Ba Ðộng tỉnh Trà Vinh. Tôi còn nhớ rõ một buổi sớm mai, trong phi vụ hành quân đời phi công khu trục, tôi bay cùng Ðại úy Faucett huấn luyện viên Không Lực Hoa kỳ của Phi Ðòan Farm Gate để định chuẩn ra phi tuần trưởng khu trục.
Mé Láng, lần đầu đời tôi mới nghe đến địa danh đó nếu không có trận chiến tranh Việt Nam. Một làng nhỏ bên trong nhiều thửa ruộng được cấy lúa lên màu xanh lơ nhiều miếng vườn cây ăn trái lá cành xanh um. Bên ngoài mé bờ biển giáp nối với Thái Bình Dương thật nên thơ ngoạn mục, nếu không có chiến tranh Mé Láng là nơi lý tưởng để sống cuộc đời an nhàn thanh tịnh.

Chúng tôi cất cánh từ phi trường Biên Hòa, một phi tuần nặng bốn phi cơ T28 mang bom WP (White Phosphorous, Lân tinh), và hỏa tiễn 2.75. Khi vừa đến, liên lạc được với phi cơ quan sát bắn trái khói màu chỉ điểm mục tiêu. Tôi nhìn xuống đó là một xóm làng độ chừng hai trăm căn, nhà lá có, nhà gạch ngói có đang cháy khói tỏa mịt mù thẳng lên trời vì hôm nay yên lặng không có gió. Sau khi đánh hỏa tiễn xong mục nói trên, chúng tôi bay về hướng tây cách Mé Láng chừng hơn hai cây số. Nơi quân bạn Biệt Ðộng Quân đang đụng độ với địch cố thủ trong một miếng vườn xanh tươi cây trái sum suê chừng năm mẫu tây. Quân địch đào hố và công sự phòng thủ kiên cố chung quanh là những miếng ruộng lúa lên xanh tươi đầy nước nên quân bạn khó tấn công vào mục tiêu vì không có điểm tựa. Ðại úy Faucett cho tôi biết mình sẽ đánh bom WP Lân tinh) và yêu cầu tôi báo cho quân bạn đừng vào chiếm mục tiêu sau khi đánh bom WP. Vì sợ lân tinh sẽ làm thương tích cho quân bạn, phải đợi ít lắm là một tuần lễ để lân tinh cháy hết rồi hãy vào. Ðây là lần đầu tiên dùng bom WP (Lân Tinh) trên chiến trường Việt Nam. Tôi thông báo cho phi cơ quan sát và quân bạn xong, chúng tôi nhào xuống thả trái bom WP đầu tiên nổ tỏa ra một vùng ánh sáng trắng xanh như hoa pháo bông bao trùm chừng năm mươi thước ngoài ngọn những đốm trắng li ti thật đẹp rớt xuống nước vẫn còn cháy lên khói… Phi tuần bốn phi cơ đánh trong vòng hai mươi phút miếng vườn cháy và lên khói hoàn toàn cây lá vàng đen cháy úa. Một bức họa chiến tranh điêu tàn khủng khiếp làm lòng tôi xốn xang đau xót cho người dân Việt phải chịu cảnh màn trời chiếu đất khi làng xã bị đốt cháy tan hoang.Phi tuần đánh xong trở về căn cứ Biên Hòa vô sự. Tôi có hỏi Ðại uý Faucett tại sao quân bạn không chiếm mục tiêu liền được thì được trả lời: Phải chờ cho Lân Tinh cháy hết rồi mới vào chiếm mục tiêu vì rất nguy hiểm cho quân bạn có thể bị cháy nếu đạp lên Lân tinh. Tôi không ngờ ba năm sau tôi gặp lại ông Tư Râu nạn nhân của cuộc đánh bom Lân tinh ngày đó ở Mé Láng, làm lòng tôi ân hận đau xót nghẹn ngào thương cho người dân vô tội phải chịu trăm cay ngàn đắng trong cuộc chiến chống xâm lăng.
Chiều hôm nay tôi về sớm lên căn cứ Tân Sân Nhứt tìm ông bác sĩ Giụ, Y sĩ trưởng Trung Tâm Y Khoa KQ, xem ông có giúp đỡ gì được ông Tư Râu không. Bác sĩ Giụ bảo về vấn đề lân tinh lúc đó KQVN chưa có khả năng chữa cho, ông đề nghị tôi ra ngoài Bệnh Viện Dã Chiến 3 Hoa Kỳ (US Army 3rd Field Hospital) của Mỹ đóng trước cổng Phi Long xem sao? Tôi ra tìm bác sĩ Newman y sĩ trưởng của Bệnh Viện Dã Chiến 3 Hoa Kỳ tôi thường liên lạc với ông trong những trường hợp cấp cứu khẩn cấp khi có phi cơ lâm nạn, lúc tôi làm chỉ huy trưởng căn cứ Tân Sân Nhứt vào năm 1964. Tôi được gặp ông Newman trình bày về tình trạng của ông Tư Râu, vì những vết thương từ trái bom Lân Tinh, ông bảo sẽ cố gắng chữa cho ông Tư Râu nhưng không dám hứa sẽ lành bệnh.
Ðược lời như cởi bớt đau buồn, trên đường về nhà khu cư xá Hàng Không Việt Nam ở đường Ðinh Tiên Hoàng Ðakao. Tâm tôi cầu nguyện mong sao việc cứu chữa cho ông Tư Râu được kết quả mỹ mãn để lòng tôi vơi đi được chút tình buồn ân hận và lương tâm đỡ cắn rứt của đời phi công khu trục. Một đêm trằn trọc không nhắm mắt ngủ được, chỉ mong cho mau sáng để đem ông Tư Râu đi chữa bệnh. Vào lúc một giờ sáng nghe tiếng nổ của pháo kích và tiếng còi báo động hụ lên từng chập trong đêm khuya âm u như nhắc nhở dân chúng thần chết đang lảng vảng trên không phận Sàigòn. Tiếng còi xe cứu thương bí bo nghe lanh lãnh rợn người từ nhiều nơi đồng hướng về phía sân bay Tân Sân Nhứt. Sáng tôi đi làm đem theo một quần dài, một áo sơ mi, một áo thun lót và đôi dép cho ông Tư Râu thay để đi chữa bệnh. Sáng nay vào văn phòng tôi có bảo ông Hai chừng nào ông Tư Râu đến chỉ vào phòng tắm cho ông tắm rửa thay quần áo để đi chữa các vết thương trên người ông. Chừng nào xong cho tôi biết. Ngồi trên văn phòng từng hai của trụ sở Hàng Không Việt Nam nhìn xuống đường Nguyễn Huệ hôm nay thứ sáu trời đẹp nắng ấm. Trước cửa toà Ðô Chính cũng vắng bóng các sinh viên biểu tình yêu cầu ông thị trưởng Văn Văn Của thả các sinh viên ra về tội chống đối chánh phủ của người nghèo do Thiếu Tướng KQ Nguyễn Cao Kỳ làm Chủ tịch Uỷ Ban Hành Pháp Trung ương. Ở bên kia đường rạp hát bóng Rex dân chúng đi xem xuất mười giờ sáng khá đông, tuồng ‘Vertigo’ của Alfred Hitchkock do hai tài tử thượng thặng thủ vai nam chánh James Stewart và vai nữ Kim Novak. Ngày mai tôi dự định đem Nhỏ và hai con Thiên Nga và Hồng Hải đi xem phim Vertigo.
Tiếng gõ cửa ông Hai dẫn ông Tư Râu vào quần áo chỉnh tề tuy có hơi rộng, tóc chải cột phía sau, và râu đã cạo thành ra ông Tư không râu nhìn thấy như người trẻ ra hơn mười tuổi. Tôi bảo:
– Ông Tư cạo râu rồi trẻ ra mà đẹp trai nữa. Ông Tư cười vui ra mặt. Hôm nay tôi sẽ đưa ông Tư đi chữa các vết thương trong bệnh viện Mỹ ở Tân Sơn Nhứt. Bây giờ ông đem tất cả đồ đạc trong bao bố tời ra xem thứ quần áo gì cũ rách vá tả tơi và những dụng cụ như đôi đũa mun, cái muỗng bạc, cái ca và bi đông đựng nước của quân đội không cần thiết bỏ hết đi.
Cuối cùng tất cả quần áo cũ đồ đạc bỏ đi gia tài sự nghiệp chỉ còn lại một cái muỗng bạc, cái bóp cũ kỹ một gói cuộn giấy báo quấn giây thun và tấm ảnh. Ông Tư cầm ảnh lên rồi ôm vào ngực hai dòng lệ nóng chảy tuôn xuống đôi má hóp khô cằn. Ông nhìn ra phương trời xa xôi như muốn gởi lòng mình về tận hướng làng Mé Láng cố mong tìm lại hình bóng thân yêu của người vợ, một giọng nức nở nghẹn ngào… Trời ơi!!! em Nở ơi! Sao đời anh khổ quá vậy nè… Ông Hai bỏ đi ra ngoài, tôi cũng mủi lòng ngồi yên im lặng quay mặt đi chỗ khác để che dấu hai hàng lệ từ từ chảy như để chia sẻ nỗi đau khổ của ông Tư Râu mà lòng tôi tự hỏi: Vì đâu và tại sao Dân Việt… Hận thù nhau? Chém giết lẫn nhau. Oan Nghiệt ơi? Ðau thương ơi?.. Sau cùng nỗi buồn lòng đã lắng xuống ôngTư Râu cầm gói giấy báo vừa mở ra đưa cho tôi xem toàn là giấy một đồng, năm đồng, mười đồng, và nói:
– Chẳng nói dấu gì ông Phó, mấy năm nay tôi đi xin được cần kiệm gom góp một số tiền là hai ngàn hai trăm đồng để mong ngày nào đem về làng Mé Láng xây lại mồ mả cho vợ con.
Ông Tư Râu như còn luyến tiếc ngồi mân mê quần áo và các món đồ dùng trong balô vừa tính bỏ đi có lẽ các món hành trang đã theo ông để chia sẻ những nỗi buồn vui trong cuộc đời hành khất bao nhiêu năm qua vì họa chiến tranh. Tôi liền bảo:
-Thôi cái balô của ông cứ giữ đây và tôi cất giùm cho, chừng nào chữa bênh xong rồi về đây lấy lại. Tôi sẽ biếu cho Ông Tư bằng số tiền giấy lẻ đó, bốn tờ giấy năm trăm và hai tờ một trăm để bỏ vào bóp cho tiện. Còn số tiền lẻ đó ông Tư gói lại cho kỹ cất vào trong balô tôi giữ đây cho ông Tư để ngày nào chữa hết bịnh trở về đây nhận lại balô. Chờ cơ hội thuận tiện đem tiền đó về xây mồ mả vợ con.
Ông Tư Râu nhìn tôi với đôi mắt vẻ ngờ ngợ gật đầu hình như chưa tin được khi nghe những lời tôi vừa cho ông biết và lặp lại:
– Ông Phó cho tôi tiền chẳn và giữ lại số tiền lẻ sau khi tôi lành bịnh, ông Phó cho tôi về xây mồ mả vợ con… phải không?
– Ðúng rồi ông Tư ơi!!!
Ông Tư liền tuột xuống đất quỵ lạy tôi để tỏ cử chỉ cám ơn tôi vừa nói:
– Trời thần thiên địa ơi!.. Câu nói chưa dứt, tôi vội đỡ ông Tư đứng lên hai tay ông còn run vì quá xúc động và tôi nói:
– Ông Tư ơi, đừng làm vậy khổ lòng tôi! Thôi mình ra xe đi lên bịnh viện đừng để trễ giờ hẹn.
– Cám ơn ông Phó.

Bệnh Viện Dã Chiến 3 Hoa Kỳ (US Army 3rd Field Hospital)

botayvkc
botayvkchttp://botayvk.com
My Dinh 245 JANE ST # 702 TORONTO, ONTARIO M3M1A3 myhan245@gmail.com & sachile2001@yahoo.ca Tel: (416) 671 2711 SA CHI LE: WRITER, POET, POEM SINGER OPERATER & EDITOR: http://botayvk.com http://youtube.com/sachilechannel
RELATED ARTICLES
- Advertisment -
Google search engine

Most Popular

Recent Comments